Morgunblaðið - 06.06.2000, Qupperneq 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 6. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Háskólinn í Reykjavík útskrifar 99 nemendur
Nemendur með BS-
próf brautskráðir í
fyrsta skipti
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Gert er ráð fyrir mikilli fjölgun nemenda í Háskólanum í Reykjavík á nœstu árum, að sögn
Guðfinnu S. Bjarnadóttur rektors.
HÁSKÓLINN í Reykjavík, sem tók til starfa
haustið 1998, útskrifaði í fyrsta skipti á laug-
ardaginn nemendur með BS-gráðu. Björg
Birgisdóttir, námsráðgjafi við skólann, sagði
að fjölmennt hefði verið við útskriftina, sem
haldin var í Ými, húsi Karlakórs Reykjavík-
ur. í ræðu Guðfmnu S. Bjamadóttur rektors
kom fram að alls hefðu 99 nemendur verið
útskrifaðir þar af 21 með BS-gráðu.
„Útskriftin hér í dag er ekki einungis áf-
angi í lífi nemendanna. Hún er einnig áfangi
í sögu Háskólans í Reykjavík, sem enn er
ungur að árum,“ sagði Guðfinna. „Takmark
okkar er að byggja upp háskóla sem er
þekktur fyrir kennslu og rannsóknir. Við
viljum háskóla sem útskrifar nemendur, sem
eru hæfir greinendur með öflugan fræðileg-
an grunn, eftirsóttir starfskraftar á vinnu-
markaði og hafa að sama skapi greiðan að-
gang að erlendum háskólum.
Eg minnist þess að fyrir ári síðan voru
einungis tæplega 300 nemendur í Háskólan-
um í Reykjavík. Á misserinu sem nú er að
ljúka var nemendafjöldinn um 450 og allt
bendir til þess að fjöldi nemenda á næsta ári
verði tæplega 600 manns. í nýjum samningi
sem háskólinn undirritaði við menntamála-
ráðuneytið nú í vikunni er gert ráð fyrir að
um 900 nemendur verði við nám í HR árið
2003.
Um 3.800 fm viðbygging
Til þess að taka á móti auknum fjölda
nemenda er fyrirhugað að byggja um 3.800
fermetra viðbótarhúsnæði við skólann, fram-
kvæmdir hefjast á næstunni."
í Háskólanum í Reykjavík eru tvær deild-
ir, viðskiptadeild og tölvunarfræðideild.
Ágúst Valgeirsson, núverandi deildarforseti
tölvunarfræðideildar og Nikulás Hall, sem
verið hefur deildarforseti hennar frá upphafi
en er í leyfi, afhentu nemendum í tölvunar-
fræði prófskírteinin. Úr tölvunarfræðideild
útskrifuðust 76 úr kerfisfræði og 21 með BS-
próf. Af þeim sem útskrifuðust með BS-próf
voru sautján með BS-próf í tölvunarfræði en
fjórir með BS-próf í tölvunarfræði með við-
skiptafræði sem aukagrein.
Úr viðskiptadeild útskrifuðust tveir með
diploma í viðskiptafræði og afhenti Agnar
Hansson deildarforseti þeim prófskírteinin.
Við útskriftina voru afhentar viðurkenn-
ingar og fékk Finnur Breki Þórarinsson við-
urkenningu fyrir besta árangur í BS-námi í
tölvunarfræði og Hannes Pétursson fyrir
bestan árangur í kerfisfræði.
Meistaranám í rafrænum viðskiptum
í ræðu sinni hvatti Guðfinna nemendur til
frekari þekkingarleitar og náms.
„Líkt og víkingarnir eigið þið að halda
áfram að nema ný lönd. Ykkar lönd eru hin
endalausu tækifæri í alþjóðlega þekkingar-
samfélaginu hvort sem er hér heima eða að
heiman,“ sagði Guðfinna. „Ég vona einnig að
þó að þið finnið önnur lönd þá snúið þið aftur
heim, eins og víkingarnir gerðu fyrir þúsund
árum. Þekking ykkar er ómetanleg fyrir ís-
lenskt samfélag."
Guðfinna sagðist gera ráð fyrir því að í
upphafi næsta skólaárs verði boðið upp á
meistaranám í rafrænum viðskiptum.
„I meistaranáminu verður áhersla á að
samþætta sérfræðikunnáttu í báðum deild-
um skólans, tölvunarfræði og viðskiptafræði.
Stefnt er að því að námið verði starfrækt í
samvinnu við virta erlenda háskóla enda eitt
meginmarkmið Háskólans í Reykjavík að
vera framsækinn alþjóðlegur skóli.“
Við útskriftina flutti Einar Sveinsson,
fyrrverandi formaður Verslunarráðs íslands
og framkvæmdastjóri Sjóva-Almennra, há-
tíðarávarp og Ari Daníelsson sem var að
ljúka BS-námi í tölvunarfræði með viðskipta-
fræði sem aukagrein, flutti ræðu fyrir hönd
nemenda.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Aventis Pharma-verðlaunin voru afhent í Gvendarbrunnum á sunnudag. Hér sést Andrus Viidik, formaður
Norræna öldrunarfræðafélagsins, afhenda dr. Reijo Tilvis verðlaunin. Valur Ragnarsson fylgist með.
Yfir 700 þátttakendur
á öldrunarráðstefnu
Bandarískur prófessor
Betra ástand hér en
í Bandaríkjunum
AVENTIS Pharma-öldrunarfræða-
verðlaunin voru veitt á sunnudaginn.
Handhafi verðlaunanna þetta árið er
dr. Reijo Tilvis, prófessor við lækna-
deild háskólans í Helsingfors. Verð-
launin, 50.000 norskar krónur
(425.000 íslenskar), voru veitt í
tengslum við 15. norrænu öldrunar-
fræðiráðstefnuna, sem stendur nú
yfir í Háskólabíói á vegum Öldrunar-
fræðafélags íslands og Félags ís-
lenskra öldrunarlækna. Andrus Vii-
dik, formaður Norræna
öldrunarfræðafélagsins afhenti
verðlaunin við hátíðlega athöfn við
Gvendarbrunna. Forseti íslands, Ól-
afur Ragnar Grímsson, var viðstadd-
ur og flutti ávarp.
Á mdtum tveggja heima
Yfirskrift ráðstefnunnar, sem er
haldin hér á landi í þriðja skipti, er
„Á mótum tveggja heima“. Vísar yf-
irskriftin annars vegar til aldamót-
anna og hins vegar til þeirra miklu
framfara sem eiga sér nú stað í öldr-
unarrannsóknum og -þjónustu. Yfir
700 virkir þátttakendur eru á ráð-
stefnunni og 50 gestir. 130-170 koma
frá hverju Norðurlandanna og 30 frá
Bandaríkjunum.
Andrus Viidik, formaður Norræna
öldrunarfræðafélagsins, segir
ánægjulegt hve áhugi á öldrunar-
fræðum hefur aukist á siðustu árum.
Hann segir að sérfræðingar á sviði
öldrunar séu um 2.700 talsins á
Norðurlöndunum.
Umsækjendum
hefur Qölgað
„Þingið er haldið annað hvert ár.
Það var fyrst haldið á íslandi árið
1981 og þá voru þátttakendur 110
talsins. Nú, þegar það er haldið hér í
þriðja skiptið, eru þeir yfir 700.
Reyndar er áhugi á íslandi meiri en
víðast annars staðar og ef hlutfalls-
leg þátttaka Dana væri jafn mikil og
íslendinga á þessari ráðstefnu væru
danskir fulltrúar 70.000 talsins,“
segir Andrus Viidik.
Norræna öldrunarfræðafélagið
veitir styrki til að sækja þingið. „Við
veitum 10 styrki til að sækja hvert
þing og til marks um aukinn áhuga
voru vandræði að finna 10 styrkþega
fyrir nokkrum árum. Nú sækja þre-
falt fleiri um styrk en hljóta hann,“
segir hann.
Samhliða ráðstefnunni var haldin
sérstök forráðstefna á sunnudaginn,
í samvinnu við AFAR - American
Federation for Aging Research;
bandarísk samtök sem standa að
öldrunarrannsóknum. Doktor
Knight Steel, forseti AFAR, var
fundarstjóri á forráðstefnunni. Hann
segir að samtökin séu tvítug og hafi
verið stofnuð með það í huga að
styrkja unga vísindamenn til rann-
sókna á öldrun. AFAR hefur veitt
u.þ.b. 32 milljónum dollara til yfir
1.000 ungra vísindamanna síðan
1981.
Norrænu öldrunarfræðaráðstefn-
unni lýkur á morgun.
BARBARA Bowers, préfessor í
öldrunarhjúkrun við Wisconsin-
háskóla, segir ástandið í hjúkrun
aldraðra vera betra hér á landi en í
Bandaríkjunum. Hún hefur hug á
að sækja Island aftur heim og skoða
þjónustuna betur. Að hennar sögn
er aðsteðjandi vandi í umönnun
aldraðra í Bandaríkjunum tvíþætt-
ur. „ Annars vegar er
um að ræða ótta aldr-
aðra við að dvelja á
elliheimilum og hins
vegar er skortur á
fjárveitingum og
hæfu starfsfólki,“
segir hún.
Barbara er einn af
aðalfyrirlesurum á
15. norrænu öldrun-
arfræðiráðstefnunni
sem fer fram í Há-
skólabíói þessa dag-
ana og hélt fyrirlest-
ur sinn í gær. Hún
segir að umönnun
aldraðra, eins og önn-
ur heilbrigðisþjón-
usta, sé í höndum alríkis og fylkja í
Bandaríkjunum. „Alríkislög kveða
á um að hjúkrunarheimili verði að
uppfylla ákveðnar kröfur til að fá
borgað frá hinu opinbera fyrir
þjónustuna. Þau fá einnig fjárveit-
ingu frá fylkjunum," segir Barbara.
Gæðum hjúkruimr
hefur hnignað
Telur Barbara að fijáls sam-
keppni geti á einhvern hátt leyst
þann vanda sem steðjar að hjúkrun
aldraðra í Bandaríkjunum?
„Þetta er athyglisverð spurning.
Síðustu tíu ár hefur þjónusta hjúkr-
unarheimila verið að breytast úr
rekstrarfyrirkomulagi sem miðar
ekki að því að skila hagnaði, yfir í
rekstur sem gerir það. Á þessum
ti'ma hafa gæði hjúkrunar minnkað.
Það er þó ómögulegt að fullyrða að
þessi hnignun sé að öllu leyti vegna
einkavæðingarinnar. Að einhveiju
leyti er hún vegna lágs endur-
greiðsluhlutfalls ríkisins og þeirrar
staðreyndar að framboð hæfs
starfsfólks er af mjög skornum
skammti. Árleg starfsmannavelta,
þ.e. hlutfall þeirra sem hætta störf-
um af heildarstarfsmannafjölda, er
125% í greininni. Slík velta er al-
mennt talin vera meiri en nokkurt
fyrirtæki geti þolað,“ segir Barb-
ara.
Barbara segir að í raun sé ekki
um frjálsa samkeppni að ræða í
Bandaríkjunum eins og er, þar sem
fyrirtækin reyni að kreista hagnað
úr starfsemi sem sé
ekki nægilega fjár-
mögnuð af hinu opin-
bera. „Ef nægt fjár-
magn væri hins vegar
til starfseminnar,
myndu ugglaust spretta
fram vel frambærileg
hjúkrunarhcimili. Eins
og staðan er núna er
ekki um frjálsan mark-
að að ræða, þar sem
þjónustan er að mestu
leyti fjármögnuð af
hinu opinbera,“ segir
hún.
Fæstir hafa efni á
þjónustunni
Barbara segist telja að vegna
þess hve ellihjúkrun sé dýr, verði
ríkið að greiða niður þjónustuna.
„Fæstir hafa efni á að borga hana
fullu verði. Mánaðarlegur kostnað-
ur er að meðaltali 3-4.000 dollarar
[220-300 þús. íslenskar krónur],“
segir hún. Hún segist því telja að á
frjálsum markaði yrði þjónustan
aðeins í boði fyrir iítinn hluta fólks.
Aðspurð segir hún langtíma-
hjúkrun aldraðra vera svo dýra sem
raun ber vitni vegna kostnaðar við
starfsmannahald. „Sjúklingamir
eru t.a.m. margir hveijir það ósjálf-
bjarga að þeir geta ekki burstað
tennurnar sjálfir. Því er umönnunin
gríðarlega tímafrek," segir hún.
Auk fjárhagsvandans segir Barb-
ara ímyndarvanda steðja að þessum
geira heilbrigðisþjónustunnar.
Aldraðir séu almennt hræddir við
að fara á elliheimili, sumpart vegna
neikvæðrar umfjöllunar banda-
ri'skra fjölmiðla. „Þeir hafa gert
mun meira úr neikvæðum hliðum
þjónust unnar og sjaldnast sagt þær
jákvæðu fréttir sem hægt hefur
verið að segja af starfsemi banda-
rískra ellihjúkrunarheimila."
Barbara Bowers