Morgunblaðið - 14.06.2000, Qupperneq 76

76 MIÐVIKUDAGUR 14. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLK í FRÉTTUM
Sólveig Anspach í dómnefnd á kvikmyndahátíðinni I Cannes
karlmenn
gerðu kvik-
myndir
Sólveig Anspach var í dómnefnd í Cannes
eftir að hafa vakið athygli á hátíðinni í fyrra
með Hertu upp hugann! Pétur Blöndal
talar við hana um verðlaunamyndirnar,
næstu verkefni, Dancer In the Dark, heim-
ildarmynd í Reykjavík, kvikmynd í
Vestmannaeyjum og alla kvenleikstjór-
ana í Frakklandi.

Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
„Ég var ógurlega spennt út af því að Björk hefur sagt alls staðar að hún
ætlaði aldrei að leika aftur af því hún væri svo léleg í rayndinni, en hún
er alveg stórkostleg.“
KVIKMYNDIR á borð við
Citizen Kane eftir Orson
Welles, Jour de fete eftir
Jacques Tati og A bout
desouffle eftir Jean-Luc Godard
voru allar byrjendaverk leikstjóra.
Þær hefðu því verið gjaldgengar í
dagskrána „Caméra d’Or“, þar sem
er að finna frumraunir leikstjóra úr
öðrum dagskrám, „Un Certain Reg-
ard“, „Director’s Fortnight" og
„Crities’ Week“. Raunar hafa leik-
stjórar á borð Jim Jarmusch, Claire
Devers og John Turturro stigið sín
fyrstu spor í keppninni.
Georgíski leikstjórinn Otar Ioss-
eliani var forseti dómnefndarinnar
og í henni sat íslenski leikstjórinn
Sólveig Anspach. Tvær íranskar
myndir deildu verðlaununum. Zam-
ani Baraye Masti Asbha, eftir Bahm-
an Ghobadi, einn af aðstoðarmönn-
um Kiarostamis, sem lék einnig í
mynd Samiru Makhmalbaf, sem
• vann til verðlauna í aðalkeppninni.
Hin myndin nefnist Djomeh, eftir
Hassan Yektapanah, sem er líka að-
stoðarmaður Kiarostami.
„Það er mikil upplifun að horfa á
báðar þessar kvikmyndir," segir Sól-
veig. „Við vorum virkilega snortin af
þeim og þær verða okkur ógleyman-
legar. Þær eru ekki markaðsvara og
hafa eigin persónuleika. Þetta er í
fyrsta skipti sem Camera d’Or er
veitt tveim leikstjórum sem deila
verðlaununum. Með þessu vorum við
einnig að veita íranskri kvikmynda-
gerð viðurkenningu, kvikmyndum
listar og andspyrnu."
Varstu í bíó allan sólarhringinn?
„Ég horfði á allar myndir í Cam-
fera D’Or, þar sem ég er í dómnefnd-
inni, og svo reyndi ég líka að horfa á
myndimar í aðalkeppninni.“
Þú hefar þá horft á Dancer In the
Dark.
„Ég var ógurlega spennt út af því
að Björk hefur sagt alls staðar að
hún ætlaði aldrei að leika aftur af því
hún væri svo léleg í myndinni, en
hún er alveg stórkostleg." Sólveig
grípur til frönskunnar og segir:
„Incredible". Það gildir líka um tón-
listina. „Superbien".
En hvernigþótti þér myndin ?
„Ég var lengi að komast inn í
• ~myndina og átti í erfiðleikum með að
meðtaka atriðið í verksmiðjunni.
Hvert var verið að fara með því?
Hvað var Catherine Deneuve að
gera þama? Mér fannst hún alls ekki
eiga heima í þessum aðstæðum.
Morðatriðið fannst mér stórkostlegt
°g byggja upp veralega spennu, en
mér líkaði ekki þema myndarinnar.
Það er hið sama og í Brimbroti; kona
sem hefur gert eitthvað af sér og
verður að gjalda fyrir það. Mér líkar
ekki þetta sektarinnræti kaþólski-ar
trúar.
En öll söngatriðin með Björk era
dásamleg. Og myndin er afar góð. I
hvert skipti sem Trier gerir kvik-
mynd er það áhugavert og það kveð-
ur við nýjan tón, jafnvel þótt hann fá-
ist við sama þema og áður. Svo ég
held að myndin hafi beinlínis valdið
uppþoti á hátíðinni. Mér líkar hversu
mikið melódrama myndin er, konan
er að verða blind, krakkinn líka;
þetta er eins og á sjötta áratugnum.
En það gengur afar vel upp.“
Hvemig er að vera hinum megin
við borðið?
„Það er gott að horfa á allar þess-
ar myndir,“ svarar hún. „Mér finnst
það skemmtilegt og það veitir mér
innblástur fyrir næsta verkefni,
hvernig best er að taka á viðfangs-
efninu. Ef ég horfí á myndir sem ég
er ósátt við, þá velti ég því fyrir mér
hvað mér fellur illa og hvernig ég
hefði gert þær öðravísi. Ef mér
finnst myndirnar góðar spyr ég ekki
margra spurninga því ég lifi mig inn í
þær.“
Hvernig er að vinna með Otar?
„Ég kann vel við hann. Hann er
mjög fyndinn, hefur svartan húmor.
í byrjun hafði ég áhyggjur af því að
okkur myndi ekki lynda saman, því
við þekktumst ekki og ég hafði heyrt
að hann hefði sterkan persónuleika.
En síðan fór þetta vel, því við virð-
umst alltaf vera sammála um mynd-
irnar, jafnvel þótt við séum ósam-
mála öðram í dómnefndinni. Ef til
vill er það vegna þess að við tvö eram
þau einu sem era kvikmyndagerðar-
menn. Við höfum átt góðar samræð-
ur, héldum okkar fyrsta fund eftir að
við höfðum séð helminginn af mynd-
unum og svo héldum við fund í lok
keppninnar og tókum ákvörðun. Ot-
ar veitti síðan verðlaunin á lokaat-
höfninni í hátíðarhöllinni."
Til hamingju með Sesar-verðlaun-
in fyrír myndina Hertu upp hugann.
Munu þau breyta miklu fyrir þig og
hjálpa þér að gera næstu mynd?
„Það er alveg víst að það verður
auðvelt að gera næstu mynd. Engu
að síður verður erfitt að finna verk-
efni sem mig langar til að hella mér
út í. Nú verður fjármögnun ekki
vandamálið, því allir sem vildu ekki
hjálpa mér við fyrstu myndina, eins
og frönsku sjónvarpsstöðvarnar,
hafa sagt að þeir vilji aðstoða mig við
þá næstu. Þetta snýst því um að
finna virkilega löngun fyrir næstu
kvikmynd. Það sem ég ætla því að
gera næst, til að forðast þessar við-
skiptahugleiðingar, er að gera heim-
ildarmynd í Texas.“
/ Texas!?
„ Já,“ segir hún og hlær. „Þá get ég
snúið mér aftur að raunverulegum
atburðum. Ég ætla að segja sögu
blökkumanns sem var tekinn af lífi 1.
mars; myndin fjallar um réttarhöld-
in, rannsóknina, lögregluna, fjöl-
skyldu hans og fjölskyldu fórnar-
lambsins. Það er ekki alveg vist að
hann hafi verið sekur, en samt var
hann tekinn af lífi. Svo þetta verður
heimildarmynd um dauðarefsingar
en einnig um bandarískt réttarkerfi.
Ég er búin að skrifa handrit og þetta
verður heimildarmynd fyrir breið-
tjaldið, ekki sjónvarp. Nú bíð ég eftir
svörum frá franska kvikmynda-
sjóðnum og vonast til að hefja tökur í
október."
Þa ð er langt þangað til.
„Já,“ svarar hún og brosir. ,Áður
ætla ég að taka upp litla heimildar-
mynd í Reykjavík fyrir [frönsku
sjónvarpsstöðina] Arte. Hún verður
hluti af heimildarmyndaröð sem
fjallar um borgir í Evrópu sem eru
móðins og Reykjavík er ein þeiraa.
Ég er ekki viss, en ég mun líklega
ráðast í þetta verkefni. Það verður
þá bara til að vera á íslandi. Mér
leiðist líka yfirleitt í fríum og þetta er
leið til þess að stytta sér stundir.
Hver verður efniviður heimildar-
myndarinnar í Iieykjavík?
„Ég verð að finna þrjár persónur,
sem allar verða að vera ungar og
ólíkar hver annarri. Aðstoðarmaður
minn í myndinni verður vinkona mín,
Mireya Samper. Við munum ef til vill
fá unglingsstrák í myndina, sem er á
sjónum á sumrin og í skóla á vet-
uma. Myndin verður tekin bæði að
sumri og vetri til.“
Verður þetta þá stórt verkefni?
„Myndin verður klukkutíma
löng,“ svarar Sólveig. „Við leitum
líka að ungri stúlku sem vinnur á
kaffihúsi og ég vil gjaman hafa uppi
á einhveijum tónlistarmanni. Við
munum láta hvern og einn fá mynda-
vél og biðja þau um að taka upp at-
riði úr einkalífi sínu, eins og helgar-
ferð með ástvini sínum eða
fjölskylduboð. Svo vefjum við þessar
myndir inn í heimildarmyndina. Þau
mætast svo í miðborginni að nætur-
lagi; myndin verður dálítið í þeim
dúr, létt og lífleg."
Er það sú mynd sem þú hefur í
huganum af Iieykjavík?
„Ekki endilega," svarar hún. „Mér
finnst stemmningin á kvöldin ótrú-
leg og hversu margir fara út á lífið.
En þetta er ekki mín hugmynd. Allar
myndimar munu hafa sömu upp-
byggingu, gerast á einum stað og
snúast um þrjár persónur, sem öllum
verður fengin myndavél. Þannig
verður heimildai-myndaröðin og á
meðal annarra borga verða Istanbul
og Amsterdam."
Það voru líka sýndar íslenskar
myndirhér í Cannes.
„Já,“ svarar hún. „Ég horfði á
Engla alheimsins og 101 Reykjavík.
Mér fannst margt gott við þær.
Englamir er ein af bestu myndum
Friðriks Þórs. Skyttumar hafa alltaf
verið í uppáhaldi hjá mér, af því mér
finnst hún eins og virkilega góð
bandarísk B-mynd, og svo auðvitað
Börn náttúrannar. Mér fannst Engl-
arnir góðir og leikararnir alveg frá-
bærir. Það á líka við um 101 Reykja-
vík, sem er frábært því það virðist
mikið af góðum leikurum á íslandi.
Það finnst mér áhugavert því ég vil
gera mynd þar einhvern tíma. Ég
veit ekki hvenær eða hvar. En ég hef
velt því fyrir mér að gera mynd í
fæðingarbæ mínum, Vestmannaeyj-
um.“
Verður hún þá um þjóðhátíð?
„Hver veit, ef tiþ vill fiskvinn-
sluna,“ svarar hún. „Ég hefði áhuga
á að gera kvikmynd um innflytjend-
urna, sem flytja þangað frá Spáni og
víðs vegar að, vegna þess að þar er
vinnu að fá. Þetta myndi kalla á
mikla vinnu. Ég yrði að vera þarna í
tvo mánuði og taka viðtöl til að skrifa
söguna. En það er eitthvað sem mig
langar til að gera einhvern tíma. Svo
það er frábært að horfa á alla þessa
leikara, sem mér finnast mjög góðir.
Svo finnst mér mynd Baltasars mjög
fagmannlega unnin og ég er viss um
að hún á eftir að ganga mjög vel, al-
veg fyrir vist á Islandi og líklega á
Spáni. Victoria Abril er einnig mjög
fræg í Frakklandi, svo það veit á
gott.“ ítalski leikstjórinn Bernardo
Bertolucci talaði um að ungir kvik-
myndagerðarmenn hefðu slitið
naflastrenginn við fortíðina.
„Það sem er helst að breytast í
Frakklandi er að svo margir kven-
leikstjórar era að stíga fram á sjón-
arsviðið, þeir era þrjátíu eða fjöru-
tíu. Ég veit ekki hvernig, en það
breytir kvikmyndum. Þær segja sög-
ur öðravísi, aðrar sögur og gefa leik-
konum ólík hlutverk. Dagblöðin hafa
velt sér upp úi’ þessu í marga mán-
uði. Þótt þessi þróun virðist aðeins
eiga sér stað í Frakklandi,.þá finnst
mér tími til kominn. Þær eru
óhræddar við að fást við allar grein-
ar kvikmynda og þetta á eftir að
breyta yfirbragði kvikmyndagerðar
í Frakklandi, hefur raunar þegar
gert það.“
Hvérnig þá?
„Konur hafa annað tilfinningan-
æmi. Ég veit ekki hvernig ég get
skilgreint það nánar. En líklega era
kvenpersónurnar margþættari og
meira í þær spunnið. Svo skrifa
kvenleikstjórar hlutverk fyrir leik-
konur, sem era á aldrinum fjörutíu,
fimmtíu og sextíu ára. Það er til-
breyting, því þegar karlmenn gerðu
kvikmyndir," segir hún og áttar sig
þegar blaðamaður fer að hlæja, „þeir
gera það víst enn,“ segir hún og
brosir, „en þegar þeir vora þeir einu
sem gerðu myndir, fengu þeir aðeins
fallegar tvítugar fyrirsætur í aðal-
hlutverkin, svo það vora engin hlut-
verk í boði handa leikkonum sem
komnar vora á miðjan aldur.“