Morgunblaðið - 10.08.2000, Qupperneq 8

8 FIMMTUDAGUR 10. ÁGÚST 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Ásdís
Davíð Oddsson forsætisráðherra og Kjell Magne Bondevik í laxá í Raumsdalsfirði í Noregi á laugardag.
Forsætis-
ráðherra
á slóðum
Bjornsons
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra,
eiginkona hans Ástríður Thorar-
ensen og fylgdarlið voru á slóðum
norska skáldsins Bjornstjerne
Bjornson í Vestur-Noregi um helg-
ina en á sunnudag setti ráðherra
Bjömson-bókmenntahátíðina í
Molde eins og fram hefiir komið í
Morgunblaðinu. Kjell Magne Bonde-
vik, fyrrverandi forsætisráðherra
Noregs, tók á móti Davíð og föran-
eyti hans við komu þeirra til bæjar-
ins Molde í Vestur-Noregi á föstu-
dag og var gestgjafí þeirra um
helgina. Á laugardeginum fylgdi
Bondevik Davíð og fylgdarliði um
RaumsdalsQörðinn, fjörðinn sem
Molde stendur við, og var m.a. farið
til prestsetursins í Nesset þar sem
Bjornson ólst upp. Þá renndu þeir
Davíð Oddsson og Bondevik fyrir
lax í laxveiðiánni Eira og siglt var
um Eikdalsvatn. Með forsætis-
ráðherra voru í fórinni, Ólafur Dav-
fðsson, ráðuneytisstjóri í for-
sætisráðuneytinu, Kristinn Ámason,
sendiherra í Osló og eiginkona hans,
Ásdís Þórarinsdóttir, auk norsku
sendiherrahjónanna á íslandi, Kjell
Halvorsen og Solveig Halvorsen.
Meðfylgjandi myndir vora teknar
í ferðinni en þar má m.a. sjá að vel
fór á með þeim Davíð og Bondevik.
Davíð Oddsson forsætisráðherra og Knut Odegárd, forseti Bjornsons-
hátíðarinnar, ræða saman í bátsferð um Eikdalsvatn. Ástríður Thorar-
ensen og Kjell Magne Bondevik standa til hliðar.
Kjell Magne Bondevik, fyrrverandi forsætisráðherra Noregs, segir
gamansögur. Með honum eru Kjell Halvorsen, sendiherra Noregs á ís-
landi, ðlafur Davíðsson ráðuneytisstjóri og Ástríður Thorarensen.
Happdrætti um mnflytjenda-
leyfi til Bandarrkjanna
SENDIRAÐ Bandaríkjanna hefur
tilkynnt að efnt verði til happdrættis
um innflytjendaleyfi til Bandaríkj-
anna (Diversity Immigrant Visa
Lotterv—DV-2001) á þessu ári. Fólk
fætt á íslandi og sem dregið verður
út í happdrættinu fær tækifæri til að
sækja um innflytjendaleyfi sem gef-
ur rétt til að búa og starfa í Banda-
ríkjunum. Skráningartíminn er 30
dagar: Frá hádegi 2. október 2000 til
hádegis 1. nóvember 2000.
Búist er við að u.þ.b. 55.000 inn-
flytjendaleyfum verði úthlutað, á
heimsvísu, gegnum DV-2001 happ-
drættið. Fjöldi innflytjendaleyfa til
þeirra landa sem rétt hafa til þátt-
töku er ákveðinn algerlega af handa-
hófi upp að hámarkinu 3.500 á hvert
land. Þeir sem dregnir verða út verða
að hafa menntun sem samsvarar
framhaldsskóla („high sehool") í
Bandaríkjunum eða tveggja ára
starfsreynslu síðustu fimm árin í
starfsgrein sem viðurkennd er af at-
vinnumálaráðuneyti Bandaríkjanna.
Þeir þurfa ekki að hafa atvinnutilboð
í höndunum en verða að vera við góða
heilsu líkamlega og andlega og geta
séð fyrir sér í Bandaríkjunum.
Til að geta tekið þátt í útdrættin-
um verður viðkomandi að vera fædd-
ur í landi sem rétt hefur til þátttöku.
Island er þar á meðal. Embættis-
menn sendiráðsins leggja áherslu á
að það er fæðingarstaður sem skiptir
máli en ekki ríkisfang.
Allar umsóknir ber að senda til
höfuðstöðva í Kentucky Consular
Center, Lexington, KY 41903 U.S.A.
og verða þær að berast þangað á
tímabilinu frá hádegi 2. október 2000
til hádegis 1. nóvember 2000. Aðeins
er hægt að skila inn einni umsókn
fyrir hvem mann og umsækjandinn
getur sjálfur útbúið umsóknina á
venjulegan pappír. Ekki er um nein
eyðublöð að ræða. Umsækjandinn
verður sjálfur að undirrita umsókn
sína og líma mynd af sér í vegabréfs-
stærð á umsóknina með glæru lím-
bandi, ekki festa hana með hefti eða
pappírsklemmu.
Starfsmenn sendiráðsins taka
fram að þótt margir einstaklingar og
fyrirtæki auglýsi í dagblöðum og lofi
aðstoð við að útvega vegabréfsárit-
anir eða að hjálpa fólki við að fá
„græna kortið“ þá er DV-áætlunin
hreint happdrætti. Þeir sem verða
dregnir út þurfa hins vegar að borga
sérstakt 75 dollara umsýslugjald.
Starfsmenn sendiráðsins segjast
vita til þess að mörg fyrirtæki sem
bjóða aðstoð við útvegun innflytj-
endaleyfis setji upp óheyrilega hátt
gjald og gefi óraunhæf loforð. Aðrir
aðstoði umsækjendur fyrir sann-
gjamt verð eða jafnvel ókeypis.
Hægt er að nálgast upplýsingarn-
ar á Netinu, á heimasíðunni: http://
travel.state.gov
Sækir slysavarnaráðstefnu í Lettlandi
Auka þarf
tengsl rannsókna
og forvarna
Herdís L. Storgaard
Alaugardag
hefst í Jurmala í
Lettlandi, rétt við
Riga, námskeiðið: Nordic-
Boltic Research Course on
Injury Prevention and
Safety Promotion. Þetta
þýðir Herdís L. Storgaard,
sem er einn kennara á
námskeiðinu: Námskeið í
rannsóknum sem fjallar
um forvamir slysa og
hvemig best er hægt að
koma boðskapnum til skila.
„Það er Karolínska Inst-
itutet sem heldur þetta
námskeið, en eiginlega er
þetta samnorrænt verk-
efni,“ sagði Herdís enn-
fremur. En hvað skyldi
vera meginverkefni þessa
námskeiðs í sambandi við
forvamir?
„Þarna verða lagðar fram rann-
sóknir sem gerðar hafa verið í
sambandi við forvarnir og farið
verður mjög ítarlega ofan í að-
ferðafræðina. Rannsóknir era
misjafnar og sumar er auðvelt að
nota í forvarnaskyni og aðrar
ekki. Tekin verða þarna bæði góð
og slæm dæmi sem eiga að gera
það að verkum að fólk átti sig
hvemig gera á góðar slysavarna-
rannsóknir. Hinn hluti nám-
skeiðsins snýst um skipulagðar
forvarnir."
- Hver er þinn þáttur í þessu
námskeiði?
„Eg ætla að segja frá rannsókn
sem gerð var hér á landi og ég tók
þátt í ásamt með Pétri Lúðvíks-
syni, lækni á Landspítalanum, og
fleiram. En hún fjallaði um
drakknanatíðni barna á íslandi.
Það sem er athyglisvert við þetta,
að mati þeirra sem skipulögðu
námskeiðið, er að rannsókn þessi
var talin mjög ítarleg og búa þar
með yfir mjög góðum upplýsing-
um. Það sem meira er, niður-
stöðurnar hafa verið nýttar til
fullnustu til þess að nota gegn
drukknunarhættu barna á Is-
landi. Að fimm árum liðnum frá
því rannsóknarniðurstöðurnar
birtust þá hefur drakknunum
barna fækkað um 95%, sem er
ótrúlegur árangur. Við munum
vonandi gera aðra könnun að
fimm árum liðnum til þess að
kanna hvaða árangur þá er fyrir
hendi, enn er of snemmt að gera
nýja könnun. Þess má geta að
upphaflega var Vilhjálmi Rafns-
syni lækni boðið að halda fyrir-
lestur þarna um annað efni, en
honum fannst meiri ástæða til að
ég færi, þar sem ég hef unnið
meira að slysavörnum en hann.“
- Er mikill áhugi annarra þjóða
á þessari rannsókn á drukknunum
sem þið gerðuð hér á landi?
„Tvímælalaust er svarið já.
Skipuleggjendur í Lettlandi vildu
endilega kynna niðurstöður þess-
arar rannsóknar þar sem mjög
mörg börn drakkna þar í landi og
víðar. Þess má geta að Svíar hafa
líka sýnt þessari rann-
sókn mikinn áhuga og
fengu mig til þess að
halda fyrirlestur á ráð-
stefnu um drakknanir
sem haldin var þar í
fyrra. Drakknunum
hefur fjölgað gífurlega á síðustu
árum í Svíþjóð."
- Hvað í niðurstöðum ykkar í
rannsóknunum hér leiddi til þess
að drukknunum barna hér hefur
fækkað svona mikið?
„Eg tók niðurstöðurnar og
flokkaði þær. Það var frekar auð-
velt því börnin höfðu drukknað á
svipuðum stöðum. Sett var af stað
► Herdís L. Storgaard fæddist í
Reykjavík 25. desember 1953.
Hún lauk prófi sem hjúkrunar-
fræðingur 1976 og hefur tekið
námskeið í þeirri grein auk þess
sem hún er menntaður kennari.
Hún hefur starfað að slysavörn-
um frá árinu 1991 er hún hóf
störf hjá Slysavarnafélagi fs-
lands. f desember 1998 hóf hún
störf hjá Árvekni við verkefna-
stjórn um slysavarnir barna og
unglinga á vegum heilbrigðis-
ráðuneytisins. Herdís er gift Kai
Storgaard, starfsmanni hjá
BYKO, og eiga þau einn son,
Sebastian Storgaard.
mikil vinna í kringum fyrirbyggj-
andi aðgerðir í samstarfi við yfir-
völd sem leiddi til hertra reglna
um setlaugar í heimahúsum. í
kjölfarið kom út reglugerð um ör-
yggisatriði á opinberam sundstöð-
um, en rannsóknin leiddi í ljós að
þar vora miklar hættur fyrir
hendi. Eitt af því sem tekið var
sérstaklega á vora drukknanir
yngri barna en fjögurra ára, en
rannsóknin sýndi að börn drukkn-
uðu oft innan við 100 metra frá
heimili sínu í grannum pollum. I
kjölfar fór fram mikil fræðsla til
foreldra þar sem þeim var bent á
að börn innan fjögurra ára geta
drukknað í 2 til 5 sentímetra
djúpu vatni, þau hafa ekki þroska
til að varast þetta.“
- Hvaða efni fínnst þér forvitni-
legast að heyra um á námskeiðinu
með tilliti til íslenskra aðstæðna?
„Forvitnilegust er tengingin á
milli þeirra sem era að gera rann-
sóknir og okkar sem erum að
vinna í forvörnunum, en um það
efni verður sérstaklega fjallað.
Verið er að gera rannsóknir,
væntanlega til að nota í forvarna-
skyni, en þær skila sér ekki alltaf
sem slíkar. Of mikið er um að nið-
urstöður rannsókna era ekki
skoðaðar sem skyldi og brugðist
rið þeim. Það vantar oft tengingu
á milli góðra rannsóknamanna og
hinna sem era að rinna í slysa-
vörnunum. Eg veit að
það á einnig að fjalla
um aðferðafræðina sem
rið notuðum rið
drakknanrannsókn
okkar, þannig að það
verður fróðlegt að sjá
hvort við getum bætt okkur með
nýjum aðferðum."
- Þarf að herða slysavarnir hér
á landi?
„Það hefur náðst heilmikill
árangur í slysavörnum hér sl. 10
ár í rissum flokkum, m.a. með
fræðslu, en slíkt er ekki einhlítt,
oft þarf að setja reglur til þess að
fullur árangur náist.“
Hertar reglur
þurfa að
koma til, auk
fræðslu