Morgunblaðið - 24.11.2000, Qupperneq 43

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 24. NÓVEMBER 2000 43*
MINNINGAR
á æskuárum og þurfti að gangast
undir skurðaðgerðir á hnjám og oln-
bogum þess vegna. Pað varð honum
örlagaríkt í tvennum skilningi.
Eftir eina aðgerðina vildi svo til að
enginn var yfír honum þegar hann
vaknaði, þótt vitað væri af fyrri
reynslu að svæfingin fór illa í hann
og af þeim sökum hefðu áður verið
kvaddh- til lögreglumenn að halda
honum meðan hann var að rakna við.
Það hafði láðst í þetta sinn. í svæf-
ingaróráðinu rann á hann berserks-
gangur, og hann braut gler sem
hann skar sig á, svo að eftir það vant-
aði alltaf nokkuð á holdfyllinguna í
greip hægri handar. Af þessu er auð-
ráðið að svæfíngaraðferðir og svæf-
ingartækni voru á öðru stigi þá en nú
og orð eins og „læknamistök" og
„ábyrgð sjúkrahúsa" ekki á hvers
manns vörum. Skaðann varð Jón að
bera, sem vitanlega var mikið áfall
manni sem stundaði erfiðisvinnu sér
til lífsframfæris, þótt hann léti þetta
ekki aftra sér um þarfir fram eða
hefði mörg orð um.
En á sjúkrahúsinu á Akureyri sá
Jón í fyrsta sinn starfsstúlku um
tvítugt, skipstjóradóttur frá Garðs-
horni í Kræklingahlíð. Hún hét Guð-
rún Guðmundsdóttir, og eftir að
fundum þeirra bar saman á ný fáein-
um misserum síðar hétu þau hvort
öðru tryggðum og gengu í hjóna-
band 1943. Það stóð uns Guðrún lést
fyrir rösklega hálfu öðru ári. Sonur
þeirra er Guðmundur Jónsson lög-
maður, kvæntur Guðlaugu M. Jóns-
dóttur, og eiga þau fjögur börn. Eftir
lát konu sinnar bjó Jón fram undir
það síðasta einn í íbúð sinni í Hamra-
borg 14 í Kópavogi í skjóli sonar síns
og fjölskyldu hans, sem heima á þar í
nágrenninu. Tæpum tveimur sólar-
hringum áður en Jón lést hafði hann
verið lagður inn á sjúkrahús til rann-
sóknar og fékk þar hægt andlát að
morgni 15. nóvember.
Fyrst þykist ég muna eftir Jóni
móðurbróður mínum þriggja eða
fjögurra ára gamall seint á stríðsár-
unum. I það sinn hefur mér líklega
orðið starsýnna á hann en ella af því
að ekki var daglegt brauð að sjá
mann liggja undir bíl á hlaðinu á
Hálsi í Fnjóskadal, þar sem ég var
þá í fóstri hjá ömmu og afa sem orð-
inn var kirkjubóndi á staðnum. En
um þær mundir rauf vélarhljóð
stríðs og starfs aldalanga sveita-
kyrrðina og boðaði nýja tíma, og
tákn þeirra var bílaryk og bensínlykt
sem bar með sér framandleikann og
lagði jafnvel um lyngsælustu sveitir.
Jón og Gunna voru reyndar eitt
sumar á Hálsi á þessum árum, en
endranær brugðu þau sér öðru
hverju í heimsókn austur yfir heiði,
því að Jón átti bílinn sem fyrr var
nefndur, og mér er í minni hve ég
hlakkaði til þeirrar tilbreytingar
sem komu ungu hjónanna fylgdi. En
frændi minn átti síðar eftir að liggja
undir fleiri bílum, því að meðal
þeirra stai’fa sem hann stundaði
einna lengst á Akureyri voru bílavið-
gerðir á verkstæðum bæjarins, þótt
ekki væri Jón lærður bifvélavirki.
En það var fátt sem hann vissi ekki
um bfla og byssur og yfirleitt flesta
þá hluti sem smíða þurfti eða gera
við.
Þau Guðrún höfðu stofnað heimili
á Akureyri eftir að þau giftu sig og
voru til húsa bæði í Glerárþorpi og á
Oddeyri. Þar byggði Jón tvö hús,
fyrst við Ægisgötu, en síðar Norður-
götu 48. Þar man ég best eftir hon-
um, Gunnu og Guðmundi eftir að ég
var orðinn bæjarbarn og þangað
lágu gagnvegir móður minnar og
okkar bræðra. Gott var að eiga hjá
þeim athvarf og vísa aðstoð ef svo
bar undir, enda voru þau samhent og
hjálpsöm, raunsæ og ráðagóð. Hús-
móðirin gaf bónda sínum ekkert eftir
í röskleik og hagsýni, og heimili
þeirra bar jafnan vitni reglusemi,
myndarbrag og snyrtimennsku úti
og inni, hvar sem það stóð.
Haustið 1954 fluttist Jón til
Reykjavíkur með fjölskyldu sína;
honum leist betur á atvinnuástandið
þar en fyrir norðan. Fyrst leigðu þau
Guðrún í Vogunum, en reistu sér
brátt húsið Melgerði 31 í Kópavogi
og áttu þar heima uns þau minnkuðu
við sig og fluttust í Hamraborg 14
fyrir tæpum áratug. í Reykjavík og
Kópavogi stundaði Jón margs konar
störf á fleiri en einum vinnustað, en
mörg síðari árin, eftir að vinnudegi
hans hjá öðrum var lokið, var hann í
sendiferðum á bfl fyrir lögmanns-
stofu sonar síns.
Jón var alinn upp við að allt sem
náttúran gaf af sér væri gott búsflag.
Hann var ákafur berjatínslumaður,
og veiðiáhuginn brást honum aldrei.
Gæsaveiðar stundaði hann ef hann
komst í færi, og sonarsyni sínum,
Tryggva Rúnari, kenndi hann list
skotveiðinnar þegar hann hafði aldur
til. Oft fóru þeir saman á rjúpnaveið-
ar meðan heilsa Jóns leyfði, og eftir
að Tryggi fór að læra flug bauð hann
afa sínum stundum með sér í loftið.
Það var síðasta lífsævintýri Jóns,
eftir að hann var orðinn ekkjumaður,'
og ekki það sísta. Það ljómaði af hon-
um í sumar þegar hann talaði um það
hve gaman væri að fljúga, nýkominn
frá Hofsósi og Vestmannaeyjum.
Jón Guðnason hafði gaman af
skrýtlum eins og þeirri að þýskur
bflaframleiðandi hefði sent starfs-
bróður sínum í Japan hárfínan öxul
með þeim skilaboðum að mjórra yrði
ekki rennt né slípað, en fengið hann
til baka þegar Japanir voru búnir að
bora í gegnum hann! Hann dáði
lagna menn og verkhaga, kappsama
og úrræðagóða - og í þeim hópi voru
snjallir handlæknar sem beittu
þekkingu og nýjustu tækni til að
lækna mannamein. Við þá átti hann
töluverð skipti, því að hann þurfti
stundum að láta gera við sig, en reis
jafnan upp aftur eins og hann hefði
mörg líf og líkti þá aðgerðunum, sem
hann vildi skilja í hverju voru fólgn-
ar, ýmist við bílaviðgerðir eða fín-
smíði eftir eðli þeÚTa! Hann var al-
gerlega öfundlaus í garð langskóla-
genginna manna, en lækna held ég
hann hafi metið mest þeirra allra ef
honum þótti þeir standa sig í faginu!
Allt var þetta eðlilegt. Jón var
sjálfur gæddur miklu verksviti og
völundur á tré og járn. Hann var
tæknilega sinnaður og hafði áhuga á
vélum, og í honum bjó töluverður
uppfinningamaður. Rúllupylsu-
pressan og berjatínsluhnjáhlífarnar
sýndu það! Og allt sem aflaga fór á
heimili gerði hann við. Það var þess
vegna ósköp eðlilegt að hann
dreymdi ungan um að læra smíðar,
en þótt draumurinn rættist ekki varð
Jón smiður samt. Eitt af því sem
hann smíðaði voru bátar, og það eru
ekki mörg ár síðan hann hafði á orði
að sig langaði að smíða „hafskip".
Svo mætti lengi telja, og við þetta
bættist að hann var afskaplega laus
við allar rómantískar grillur og
draumóra og stóð alltaf með báða
fætur á jörðinni. Annað mál var það
að víðáttur öræfanna heilluðu hann,
og hann þreyttist t.d. seint á að velta
fyrir sér gátunni um örlög Reyni-
staðarbræðra. Núna finnst mér gott
til þess að hugsa að hafa verið með
honum í björtu sólskini og breiskju-
hita á Kili þegar afhjúpaður var um
þá Beinabrekkuminnisvarðinn 1980.
Þrátt íyrir kappsemi og góðar gáf-
ur til margra hluta skorti Jón
Guðnason til þess auð og aðstæður á
yngri árum að afla sér þeirrar
menntunar og starfsréttinda sem
hugur hans stóð til og hefðu e.t.v.
getað veitt honum meira viðnám
krafta sinna og meira af þessa heims
auði í aðra hönd en verkahringur
hans leyfði, þótt hann yrði ágætlega
bjargálna maður fyrir dugnað sinn
og ráðdeildarsemi. Ef hann hefði
verið yngri og búið við kjöraðstæður
er gaman að velta því fyrir sér hvaða
veg hann hefði valið sér.
Hefði Jón Guðnason stundað bú-
skap, þá hefði hann viljað búa stórt,
viljað sjá afköst og árangur. Hokrið
hefði ekki hentað honum, og hann
var lítill vinur misheppnaðrar
byggðastefnu sem hann talaði stund-
um skýrt og skorinort um eins og
menn og málefni yfirleitt. Á kreppu-
árunum, þegar hann var ungur mað-
ur og rauður loginn brann heitast,
var Jón áreiðanlega ekki ósnortinn
af blásandi vinstrivindum samtíðar-
innar, en öll mín fulloðinsár heyrðist
mér hann tala á öðrum nótum, enda
var hann svo mikill skap- og raun-
sæismaður að hann hefði aldrei
nennt að halda tryggð við hugsjónir
sem hann taldi annaðhvort hafa
brugðist eða ekki vera innistæðu fyr-
ir, hvort sem á þeim var hægri eða
vinstri stimpill eða eitthvað þar á
milli. Um trúmál talaði hann í nokkr.-j
um hálfkæringi, hvað sem hann hef-
ur hugsað innst inni. Satt að segja
held ég að hann hafi trúað nokkuð á
mátt sinn og megin, og mér fannst
það fara honum vel og vera í góðu
samræmi við skaphöfn hans og lund-
arlag eins og ég þekkti hann.
Jón Guðnason var maður verk-
legra framkvæmda. Ég get vel
ímyndað mér að hann hefði verið í
essinu sínu sem verktaki, bygginga-
meistari, bflakóngur eða stórútgerð-
armaður, þótt ekkert af þessu yrði
hlutskipti hans. Egill Skallagríms-
son, Einar Ben. og íslandsbersi -U
það voru hans menn! En ég held
hann hefði aldrei getað hugsað sér
að sitja lengi framan við tölvuskjá og
bíða eftir að græða eða tapa á raf-
rænum færslum. Að því leyti var
kannski verðmætamat hans gamal-
dags; hann vildi að vinna og áþreif-
anleg verðmæti stæðu á bakvið auð
og umsvif.
Fyrir mörgum árum var ég gestur
á átthagamóti brottfluttra Höfð-
hverfinga þegar einn þeirra, sem var
fimm árum yngri en frændi minn,
sneri sér að mér og spurði: „Hvað
segirðu mér af Jóni sterka frá
Skuggabjörgum?" Mér þótti vænt
um þetta; það var vitnisburður ann-
arra en eigin fólks um gjörvileik ■
hans í æsku og varð mér reyndar
minnisstæðari en ella vegna þess að
sá sem spurði var allur seinna þetta
sama kvöld.
Nú er Jón sterki líka farinn. Hann
er horfinn inn á hinar eilífu veiði-
lendur þar sem segir fátt af einum.
Móðir mín er ekki fær um að
fylgja bróður sínum síðasta spölinn,
eins kært og með þeim var alla tíð,
en ég fer nærri um með hverjum hug
hún hefði gert það ef heilsa hennar
hefði leyft. Sjálfur kveð ég frænda
minn með þökk og virðingu og votta'
syni hans og öðrum ástvinum, sem
nú eiga góðs að minnast, samúð mína
og minna.
Hjörtur Pálsson.
EINAR ORN
BIRGIS
þar sem við vorum báð-
ir að fara til Þýskalands
í gegnum Lúxemborg
og fékk Einar far með
mér, og Oddnýju, til
Bonn, þar sem hann var
að fara í heimsókn til
vina. Myndir frá þessari
ferð okkar vekja upp
skemmtilegar minning-
ar.
Leiðir okkar í Víkingi
skildi, en lágu oft saman
á knattspymuvellinum,
þá sem andstæðingar
og þá var alltaf tekið vel
á móti enda tveir
keppnismenn þar á ferð.
+ Einar Örn Birg-
is. var fæddur 27.
september 1973 í
Reykjavík. Hann lést
hinn 8. nóvember sl.
Útför Einars Arnar
fór fram fimmtudag-
inn 23. nóvembcr frá
Hallgrfmskirkju.
Elsku Einar Örn, ég
er alltaf vinur þinn. Ég
ætla alltaf að muna eftir
þér. Mér þykir vænt um
þig og finnst þú svo
voðalega skemmtilegur
og góður.
Ég man alveg þegar þú leyfðh’ mér
að keyra bflinn þinn.
Mér finnst líka gaman að sjá þig í
fótbolta. Það er alltaf kveikt á kerti
við myndina af þér.
Ég sakna þín og ég ætla alltaf að
passa Gullu. Þessa bæn segi ég handa
þér.
Leiddu mína litlu hendi,
ljúfi Jesújrérégsendi,
bæn frá mínu brjósti sjáðu
blíði Jesú að mér gáðu.
(Ásmundur Eiríksson.)
Egill Reynir.
Mig langar til að minnast Einars
Arnar með fátæklegum orðum.
Ég tók strax eftir Einari sem leik-
maður með meistaraflokki í Knatt-
spymufélaginu Víkingi 1988. Þá var
Einar leikmaður með yngri flokkum
félagsins, mikið efni þar á ferð. Það
var síðan 1992 að farið var í æfinga-
ferð til Belgíu og var þá Einar kom-
inn í hópinn. Þar fékk ég tækifæri á
að kynnast einlægni hans og hlýju
viðmóti. Ferðir okkai- saman til út-
landa urðu nokkrar eftir þetta og ég
minnist sérstaklega ferðar þar sem
við hittumst í Leifsstöð haustið 1993,
Það var svo haustið 1998 að Einar
sýndi því áhuga á að koma og spila
fyrir KR, hann var þá á heimieið frá
Noregi og hafði samband við mig. Ég
var þá aðstoðarþjálfari hjá KR. Ég og
Atli Eðvaldsson, þá þjálfari KR, hitt-
um Einar og leist okkur strax vel á að
fá hann til liðs við okkur. Einar átti
marga frábæra leiki með KR þrátt
fyrir meiðsli sem háðu honum þetta
sumar, og var þáttur hans í velgengni
KR stór bæði innan sem utan vallar
þegar félagið varð bæði Islands- og
bikarmeistari 1999.
Ég vill votta unnustu og fjölskyldu
Einars Amar samúð mína,
megi góður Guð styrkja þau.
Guðmundur Hreiðarsson.
Það er ski-ýtið hvað sumt fólk get-
ur verið manni mikils virði enda þótt
samband við það sé lítið svo ámm
skiptir. Þannig er Einar í mínum
huga. Ég man ekki hvenær Einar
flutti í húsið fyrir ofan mig en mér
finnst hann hafa búið þar öll mín upp-
vaxtarár. Síðustu daga hafa ótal
minningar um hann streymt fram í
huga mér. Minningar um leiki úti á
grasi í Dalalandinu, ótal skipti sem
við vomm samferða í eða úr skóla og
svo seinna, eftir að við fómm hvort í
sinn skólann, Einar flutti burt og við
rákumst aðeins hvort á annað á fóm-
um vegi. Alltaf var jafnmikið að gera
hjá Einari og aldrei var nein logn-
molla í kringum hann. En það var
sama hvar það var eða undir hvaða
kringumstæðum, alltaf var jafnnota-
legt að hitta Einai- og alltaf leið manni
jafnvel í návist þessa hressa og
skemmtilega stráks. Þess vegna
finnst mér svo óraunvemlegt að sitja
hér og skrifa minningargrein um
hann. Ég á bágt með að trúa því að ég
eigi aldrei eftir að heyra rödd hans
eða sjá/allega og hlýlega brosið hans
aftur. Ég veit samt hversu heppin ég
er að hafa fengið að kynnast þessum
yndislega strák. Fjölskyldu Einars
og unnustu sendi ég mínar innileg-
ustu samúðarkveðjur og bið Guð að
styrkja þau í sorginni.
Ásta Laufey Aðalsteinsdóttir.
Tungan geymir...
dauða stunur og dýpstu raunir.
Á degi ísl. tungu nýverið komu
þessi orð í ljóði þjóðskáldsins M.Joc. í
huga minn í skugga fregnar af drápi
lífsglaðs og aðlaðandi ungs manns.
Mér finnst ég heyri dauðastunur
hans og skynjaði brot af dýpstu raun-
um ástvinanna. Og í huga minn komu
einnig í þessu svartnætti orðin, sem
Símon sagði við Maríu, móður Jesú:
,já, sverð mun jafnvel nísta þína eigin
sálu, - til þess að hugsanir margra
hjartna verði opinberar.“(Lúk. 2,35.)
María þessi, móðii’ Guðs á jörð, mátti
horfa upp á soninn líflátinn á sama
aldri og ungi maðurinn okkar nú. Hví-
lík kvöl, ekki síst fyrir móður. Við hin
finnum einnig til lamandi sársauka og
hryggðar yfir því að slíkt skuli gerast
meðal okkar árið 2000. Fyrirhugun
og tilgangur var með lífláti Jesú á sín-
um tíma, sbr. Róm. 8,32: „Hann sem
ekki þyrmdi sínum eigin syni, heldur
framseldi hann fyrir oss alla, hví
skyldi hann ekki líka gefa oss allt með
honum?“ Megi það, sem nú hefur
gerst meðal okkar, leiða til þess að við
- ísl. þjóð - biðjum og hrópum: Drott-
inn, miskunna þú oss, Drottinn, mis-
kunna þú oss, Drottinn, gef oss þinn
frið - já, þann frið sem er æðri öllum
skilningi. Megi sá friður fyrst og
fremst ríkulega veitast foreldrum,
unnustu og öðrum ástvinum hins
unga, látna bróður, sem kvaddur er í
þjóðarhelgidóminum á Skólavörðu-
hæð í dag, 23. nóv.
Hermann Þorsteinsson.
Það er lítið sem ég get sagt en Ein-
ar Öm átti þetta ekki skilið á neinn
hátt í þau skipti sem ég hitti hann var
hann mér mjög almennilegur spurði
mig um hitt og þetta en núna þegar
maður gerir sér grein fyrir því að
ekki mun ég sjá hann aftur nokkurn
tímann þá er það eina sem ég get gert
að óska honum góðs gengis í himnar-
íki. Ég sakna þess tíma sem við hefð-
um getað átt saman og ég mun ætíð
gæta Gullu fyrir hann. Ég vil kveðja
þig með þessari bæn.
Vertu yfir og allt um krmg
með eilífri blessun þmni.
Sitji guðs englar saman í hring
sængmniyfirminni.
(Sigurður Jónsson, frá Presthólum.)
Gunnar Ingiberg.
Hann félagi okkai’ Einar Örn er
dáinn. Það er erfitt að trúa því að við
eigum aldrei eftir að sjá þennan
hressa og lífsglaða strák aftur.
Einar Öm kom til liðs við okkur
KR-inga í ársbyrjun 1999. Hæfileikar
hans í knattspyrnu voru hverjum
manni sjáanlegir og varð hann fljótt
mikilvægur hlekkur í hópnum. Það
sem er þó kannski mest um vert í
svona hópi er félagsleg fæmi og af
henni hafði Einar Órn nóg. Það var
mjög auðvelt að kynnast honum og
ræða við hann um allt milli himins og
jarðar. Hann var alltaf hress og kátur
og lét ekki hluti eins og meiðsli slá sig
út af laginu. Hann var alltaf til í að að-
stoða aðra þegar á þurfti að halda og
var hann til dæmis strax tilbúinn í að
starfa í leikmannaráði meistara-
flokksins við að skipuleggja fjáraflan-
ir og annað tengt flokknum.
Einar Örn yfirgaf herbúðir okkar
KR-inga um miðjan vetur 2000 og
hélt á önnur mið. Var hann samt alltaf
í góðu sambandi við okkur hvort sem
það var að taka einn golfhring eða
annað. Einars Arnar er sárt saknað.
Hann var skemmtilegur og átti mjög
auðvelt með að sjá jákvæðar hliðar á
mönnum og málefnum. Hann skilur
eftii’ sig sérstakar minningar í hugum
okkar strákanna sem við munumi-
ávalltvarðveita.
Fjölskyldu Einars Arnar og unn-
ustu hans vottum við okkar innileg-
ustu samúð.
Mfl. ka. í KR í knattspyrnu.
Kveðja frá
Knattspyrnufélaginu Víkingi
Við hörmulegt fráfall Einars Amar
Birgis setti alla Víkinga hljóða. Einar
æfði og keppti frá unga aldri, undir
merkjum Víkings, bæði í knattspyxnu
og handknattleik. Einar Öm hafði
mikla hæfileika, komst í meistara-
flokk Vfldngs í knattspymu og lék 18
meistarflokksleiki með félaginu áður
en hann ákvað að halda á önnur mið.
Einar starfaði að yngri flokka
þjálfun um nokkurt skeið við góðan
orðstír.
Einar var maður þeirrar gerðar
sem átti ákaflega auðvelt með að
samlagast og taka þátt í íþróttaæfing-
um og keppni þar sem saman koma
stórir hópar ungs fólks, sem vinna að
sameiginlegum áhugamálum. Hann
naut í þessu umhverfi mikillar vel-
gengni og vinsælda og eignaðist
fjölda góðra vina og félaga sem sakna
hans nú og vildu allt til vinna að snúa
tímahjólinu til baka. Vfldngar lúta^
höfði í virðingu við Einar Örn Birgis
og þakka fyrir bjarta og ánægjuríka
samíylgd.
Víkingar senda unnustu Einars,
foreldrum, systkinum og öðram að-
standendum innilegar samúðarkveðj-
ur og óska þeim styrks og gæfu gagn-
vart sorg þeirra og söknuði.
Minning um góðan dreng lifir!
Knattspymufélagið Víkingur,
Þór Símon Ragnarsson.