Skírnir - 01.01.1889, Blaðsíða 41

ÞÝZKALAND.
43
þá varð Bismarck honum höfuð og hönd síðan. Vilhjálmur
varð vinsæll hjá þjóðinni eptir þetta. Ofriðurinn við Frakka
1870—71 lagði smiðshöggið á allt. Vilhjálmur var i mörgum
bardögum og mannraunum, þó hann væri yfir sjötugt. Hann
íékk keisaranafnið í Versölum 18. janúar 1871 og stóðu þar
kring um hann flestir stjórnendur á þýzkalandi og sigursælir
hershöfðingjar. A sama stað hafði Loðvík fjórtándi staðið fyrir
200 árum. Siðan fóru vinsældir hans á þýzkalandi vaxandi.
Vorið 1878 voru gjörð tvö banatilræði við hann, en hann varð
lítt sár. Prússar eru ekki vinsælir á Suður-þýzkalandi, en hann
var vinsæll alstaðar.
Síðustu nóttina sem hann lifði, vöktu Bismarck, Vilhjálmur,
elzti sonur krónprinsins, og dóttir keisara, kona stórhertogans
af Baden, við banasængina. Hann talaði orð á stangli við
prinsinn t. d.: «Komdu þér vel við Rússakeisara; það er bezt
fyrir oss alla». Plann talaði um herauka þjóðverja, um sam-
bandið við Austurriki o. s. frv. Bismarck tilkynnti þinginu lát
keisara og viknaði svo, að menn þóttust heyra gráthljóð í
rödd hans og sýndist hann tárfella. þing flestra ríkja í Evrópu,
þar á meðal Dana, lýstu yfir hryggð sinni yfir dauða keis-
arans.
Nú víkur sögunni til krónprinsins. í Skírni 1888 bls. 40—41
gat jeg um hálsmein það, sem nú loks hefur dregið hann til
dauða (krabbamein). Hann fór eptir ráðum hins enska læknis
Morell Mackenzie til San Remo á Norður-Italíu við Miðjarðar-
hafið. Hinn 9. febrúar lá honum við köfnun, svo skorið var
andhol á barkann og sett silfurpípa i það. Kona hans og
dætur dvöldust hjá honum. Hinn 9. marz fékk hann bréf,
sem stóð utan á: «Friðrik keisari*. Hann sá af þessu, að
faðir hans var látinn og baðst fyrir í einrúmi. Næsta dag,
laugardaginn 10. marz, lögðu þau hjónin af stað til þýzkalands.
Umbertó Italíukonungur kom til móts við hann nálægt landamær-
unum og steig inn i járnbrautarvagp hans. þeir föðmuðust, en
keisari mátti ekki tala og ritaði á miða allt sem hann vildi segja.
Bismarck kom inn í vagn hans i Leipzig og kysstust þeir
keisari er þeir hittust. Bismarck var í vagni hans alla leið
heim til Charlottenburg, sem er höll utan til við Berlín, sem