Skírnir - 01.08.1908, Side 42

r234
Trúarjátningarnar og kenningarfrelsi presta.
fram í þekkingu sannleikans, þá hlýtur ýmislegt nýtt að
toma upp, sem kirkjunni heíir ekki verið ljóst áður og
hefir því ekki verið tekið upp í játningarrit hennar. í
•öðru lagi eru sum þau atriði, sem eitt sinn voru talin svo
mikils virði, að þau voru tekin upp í játningarritin, nú
talin lítilsvirði og lítt samþýðanleg hugsunarhætti nútíðar-
manna. Þeirra er því alls ekki getið í kenningu prest-
anna. Og í þriðja lagi er sumt það i játningarritunum,
eins og að framan hefir verið bent á, sem beinlínis þarf
að leiðrétta.
En hvaða sönnun höfum vér þess, að sú sannleiks-
þekking, sem kirkjan eitt siun hefir hlotið, sé alfullJcomin?
Sé um framfarir að ræða innan kirkjunnar, þá getur hún
•ekki verið alfullkomin.
Norski presturinn Thv. Klaveness, sem mörg-
um er nú kunnur orðinn hér á landi af kverinu, sagði
•einu sinni í fyrirlestri um prestaeiðinn: »Alfullkomleiki
og framför útiloka hvort annað. Reynslan kennir oss
líka, að þegar ný sannleiksatriði verða mönnunum skýr, þá
varpa þau nýju ljósi yfir gömlu sannleiksatriðin; og nýju
sannleiksatriðin staðfesta að vísu þau gömlu, en leiðrétta
þau jafnframt. Að binda kenninguna við játningarritin
er að lýsa yfir því, að kirkjan eigi að standa þar kyr í
þekkingu sannleikans, sem hún eitt sinn hefir komist, og
ekki fara lengra. Þetta er verra en rómversk kaþólska.
Rómversk kaþólska getur undir stjórn síns óskeikula páfa
leiðrétt gamla trúarlærdóma og bætt nýjum við. Innan
takmarka hins óskeikula páfadóms hefir hún ærið rúm
fyrir framþróun. Að skrínleggja framþróunina i gömlum
kenningarreglum er grísk kaþólska, hin steingerðasta kyr-
staða sem til er«. .
Þetta segir höfundur þess kversins, sem alment er
notað við kristindómsfræðslu barna bæði í Noregi og á
Islandi*). Og hann minnir á það, að yngstu játningarrit-
in séu nær því 400 ára gömul og engum komi til hugar að
----------- -■ •
*) Sbr. For kirke og kultur 6. bind (ár 1899), bls. 274—275.