Skírnir - 01.08.1908, Page 60

252
Yistaskifti.
veikin byrjar og þar til er hann hefir verið sóttliitalaus í
viku eða hálfan mánuð. Þetta er afaráríðandi. Allir vita
hvers virði það er að hafa hendina í fatli, í ró, ef fingur
er bólginn. Taugaveikin er eins konar bólguveiki. En hún
er í ö 11 u m likamanum. Hann þarf a 11 u r ró.
Bezt er að hafa sjúklinginn í lausu rúmi, og sé hægt
að komast að því beggja vegna. Vatnsheldur dúkur ætti
að vera ofan á undirsænginni til verndar fyrir saur og
þvagi. Ullarábreiður eru hentugri ofan á en fiðursæng,
hægra að hreinsa þær.
2. Ef sjúklingnuin er gefið þungt f æ ð i, t. d. saltket,
rúgbrauð og harðfiskur, getur margt ilt af hlotist, bólgan
aukist í þörmunum, æðar sprungið og blætt til ólífis, eða
göt komið á þarmana, þar sem sárin eru í þeim, og þá
banvæn lífhimnubólga. Bezta fæði handa þessum sjúkling-
um er m j ó 1 k; 1 bolli af mjólk 2. eða 3. hvern tíma, svo
að sjúklingurinn fái ll/2—3 potta á sólarhring. Það verð-
ur að halda að honum mjólkinni, ef hann er lystarlaus.
Mjög margir læknar láta sjúklingana enga aðra næringu fá,
fyr en sóttarhitinn er með öllu horfinn. Þunna hafrasúpu
eða bygggrjónaseyði er þó jafnan óhætt að gefa sjúkling-
unum; þunt kjötsoð og eggjarauður koma þar næst til
greina. Þegar sjúklingurinn hefir verið hitalaus nokkra
daga, er fæðið smáaukið; má þá gefa honum tvíbökur,
svo velling, svo nýjan fisk eða nýtt, mjúkt, magurt kjöt.
En fara varlega. Aunars getur sjúklingurinn fengið aftur
sótthita, eða þarmarnir enda rifnað, því að sárin í
þeim eru oft lengi að gróa, oft ekki heil fyr en viku eða
hálfum mánuði eftir að sótthitinn er horfinn.
3. Sótthiti (feber) fylgir jafnan taugaveikinni. Og
margir halda að það sé sjálfsagt, holt og gagnlegt að gefa
sjúklingnum »eitthvað við hitanum.« Mörg lyf
eru til, sem lækka sótthita og sum eru þjóðkunn, t. d.
antifebrín, antipyrín og kínín. En þessi lyf eru tvíeggjuð
vopn; þau gera stundum gagn, en líka oft ógagn. Ef sótt-
veikur maður er mjög máttfarinn, getur einn antífebrín-
skamtur riðið honum að fullu. Alþýða manna ætti aldrei