Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1840, Page 40
40
mælztj bið cg einkum gætt sb uð lOdu § á 00 og
Olstu bls.
t
Utsvar þetta hefir að söunu verið kallað túnid, (iík-
lega af því það átti að koma í staðinn fjrir tiund þá, er
um sama leiti og áður tíðkaðist í öðrum löndum, cn
það Iiefði orðið svo margir og ósigrandi örðugieikar á,
að meta liana og heimta á Islandi), en í raun og veru
er hún ekki annað, en fasteignar- og lausafjár-skattur.
Ilún er enganveginn bygð á ávexti jarðarinnar eður arði
og ágóða höfuðstólsins, heidur einmiðt á dýrleik jarðanna
og annars tíundbærs fjár, sem virt er eptir Iiundruðum
og álniiin, og á mælikvarði þessi næsta vel við hagi Islands.
Að sönnu halda menn , að íslenzka tiundin hafi fyrir
öndverðu verið metin ^1- hluti af arðiuum eða leigunni,
og ímyuda ser að hann hafi, að öllu samaníöldu , orðið
lö af hundr.; en í frumlögnnum er hún samt alltaf reikn-
uð og einskorðuð bannig, að hún er partur af höfuð-
stóinum sjálfum, og er ekkert skipt sör af arðinum, jní
hann verðnr svo ógnar misjafn á Islandi, að einmiðt vegna
þess hefði orðið ómögulegt að reikna eður heimta nokkra
sannkallaða tíund. Getnr serhverr sá í þessari heiðruðu
samkundu Iiæglega skilið það, sein veit hve margföldnm
ogeinatt óleysandi fiækjum og torfærum tiundarheimlun í
Danmörku hvað eptir annað hefir ollað, og er þó arður
og ávöxtur hðr nokkru jafnari og sýnilegri enn á Is-
landi. j)að var því næsta viturlega gjört, að einskorða
tíundina á Islandi við tiltekinu (y'öda) part af höfuðstóln-
um sjálfum, svo ekki yrði vikið frá.
þaö verður hægast að gjöra sör skíra liugmynd um
þella , með því að ímynda ser bóndabæ hðr í Danmörkn,
sem metiun erá tvær tunnur (lharðkonis,’’ með 3 hestum,
4kúm ogG eðaSkindum. JNú skulnm ver snöggvast gjöra
ráð fyrir, að hverrfjórði partur úr harðkorns-skeppu jafn-
ist við eitt fslenzkt hundrað, hver kýr við eitt hundrað,
hverr Iiestur við eitt li., (eptir dýrleik þeirra her eru