Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1840, Blaðsíða 56
56
ætíð hefir verið við höfð á íslandi, nema við jarðmetníng
þá, er nefnd sú gjörði, er eg liefi á minnzt í frumvarpi
míuu, og voru aðgjörðir hennar tæplega eins góðar, og
þær er gjörðar hafa verið á liinn veginn. þegar meta á
jarðir á Islandi þarf ekki að grenslast eptir jarðgæðunum,
því það er óhætt, að meta dýrleikann eptir skepnuhald-
inu. Mör hefir aldrei komið til liugar, að ekki skyldi
þurfa að greiða tíund af innstæðu-kúgiidunum; og þegar
verið var að ráðgast um þetta efni, áður rettarbótin frá
14 Maí 1834 birtist, mælti eg einnig í móti að þau væri
undan þegin afgjaldi, því heldur, sem ekki eru til á ís-
iandi nokkur réttnefnd innstæðukúgiidi eptir raínuin skiln-
íngi. þegar eigandinu býr sjálfur á jörð sinni, geta menn
ekki skilið frá nokkurn part af skepnum hans og kallað
innstæðufé; en það væri í móti öllurn sanni, að láta jarð-
eigendurna greiða tíund af öllum skepnum siuum, eu lofa
leiguliðunum að skilja nokkurn iiluta undan. það er öid-
úngis satt, að þegar iagður er skattur á jarðirnar mínka
landskuldirnar af sjálfu sér; uppástúnga mín miðar og
einúngis til þess, að aptra eigendunum frá, að gjöra sátt-
mála sér á parti viö leiguliðana, og leggja á þá greiðslu
landskattsins. Hin staðfesta jarðabók tilgreinir ekki að
eins jarðadýrleikann, heldur er hún og máidagabók, og
þessvegna verður að fara eptir henni í byggíngu jarðanna.
Um iandauragreiðsiu þá, er eg Iiefi uppá stúngið, skal
eg loksins geta þess, að sömu vaudkvæðin eru á greiðslu
landskulda og leigna af konúngsjörðunum á Islandi, og
þau er fulltrúi konúngins liefir til fært við uppástúngu
miua, og geti umboðsmennirnir komið landanrum út við
kaupmenn, væri sýslumönnum ekki vorkunn á því.
Kon ú n gs-f u 111r ú inn svaraði: eptir því sem eg
hefi skilið orð höfundarius, heldur hann, að jarðirnar
geti risið undir landskatti hans, hvort sem menn meta
jarðarhundraðið á 5 spesíur, eða á 50, eins og það gengur
nú í kaupuin og sölum; en mér sýuist skatturinn verða