Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1840, Side 41
41
þau meirn, en á Islandi minna) og allar kindurnar
vi5 citt hundrað; verSur ailt þetta 72 hundruð. Sfe nú
l)óndanum á hæ þessuin gjörCur skattur, er sh jafn x’öSta
p. af [>ví sem jöröin og fenaðurinn var virtur, og verður
annaðhvert 18 rbd. eða 22 rbd. Smk., eptir því hvort
harðkorns tunnan er virt á 800 eða 1000 rbd., þá er
komin íslenzka tiundin.
Samt er hervið athugandi, að tiundin er ekki
partur af höfuðstólnum, fyrrenn komiu eru 5 hundruð,
en frá i h. til 4J er hún af hálfum og hcilum hundruð-
um ckki meira enn 5T5, T»s, T'5, sV partur af stofn-
inum, og er það á gildum rökum bygt.
Mer virðist nú rettast, að byggja allar skatta-álögur
í landinu á sömu undirstöðu, einsog tíund þessa, því á
Isiandi — þó varla yrði hún [>að annarstaðar — er hún,
einsogáðurer sagt, sanngjarnlegur og rettvíslegur eignaskatt-
ur, og hægt að liahia vörðáhenni. A henni á að byggja
höfuðskattinn í iandinu, og sííng eg þessvegna beinlínis
uppá því : að tvöfalda tíundina, eður að leggja
á a 1 m e nn an skatt, jafnan tíundinni, og kalia
hann landskatt.
það verður sjálfsagt að gjalda hann af öllu fe, föstu
og lausu, og má ekkert undan skilja eður skattlaust láta;
á að gjaida hann í góðuin og gildum landaurum, eður að
minnsta kosti eptir meðalalin í hinum árlegu verðlags-
skrám, en se liann eigi greiddur rnætti taka hann lögtaki,
og að tilteknurn.ti'ma liðnuin ætti að gjöra það. Einnig
ætti að gjalda landskatt ekki síður af fasteign enn lausafe,
einsog tíundina. Satt er það að sönnu, að jarðadýrleik-
inn er reyndar kominn nndir því, hve miklum gagnspen-
íngi jörðin fleyíir, og hve margir bátar þar eru, auk ann-
arra hlynniuda, og er, að kalla, í því fólginn; en allt um
það á skatturinn á jörðinui sjálfri, eptir minni sannfær-
íngu, að haldast; því bæöi er það, að báðar tíundirnar
eða skattategundirnar eru hver aunarri til leiðréttíngar