Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1840, Page 57

Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1840, Page 57
57 fráraunalega [ningbæref jarðarhundraÖiS er raetiS á 50 spes- íur; sama er að segja ura lausafjártiundina, og þanii skatt er gjalda ætti af lausaie eptir uppástúngu höfundarins, ef álögur þessar ætti aö fara eptir réttu verÖi þess. Ekki finnst raér þaÖ, sem höfundurinn hefir sagt, hrekja efasemdir þær, er eg iét í Ijósi, ura liagkvæmni aðferöar þeirrar, sem höfundurinn hefir uppá stúngiÖ aÖ liafa skyldi viÖ saraningu iiýrrar jaröabókar; satt er þaÖ, aöferö þessi yröi ekki eins ísjárverö á Islandi og hér í Danraörku, og veldur það því, aö ástandiö þar er ööru- vís, og einkum sá hlutur, að verð jarðanna er þar aÖ mestu koraið undir fjölda skepnanna, sem á þeira veröa Iiafðar; en þó nienn geti búizt við raikilli ráðvendni af sýslumönnum, prestuin og hreppstjórura, er samt hætt við, að þeir muni verða hneigðir til, að meta jarðirnar of lít- ið, og gjöri eg ekki ráð fyrir, að þeir rauni leita i því hagnnðar sinni sveit, Iieldur gjöri það til þess liún verði ekki ofrajög fyrir áiögum í samanburði við aðrar sveitir. [>egar verið var að ráðgast um, hvort greiða skyldi lausa- fjártíund af innstæðukúgilduin, rainnir mig að höfundur- inn, sem þá var amtmaður á Islaudi, væri á því, að hún væri goidin, en hinir amtmennirnir og yfirdómeuduriiir héldu auuað, og gæti verið það sé á réttum rökum bygt; þu' innstæðukúgildin liafa sjálfsagt frá alda * öðli verið talinttil jarðanna, svo að menn hafa haft þau í huga, þegar fasteignatiundin var ákveðin. þ>á var það og ieidt í ljós, að það er iands venja, að lausafjártíund er ekki goldin af innstæðukúgildum , þegar jörðin er öðruin bygð, en búi eigandi sjálfur á jörð sinni geldur hann hana sumstaðar; en mönnum þótti ekki fullgildar ástæður fyrir, að gjöra þann mun á réttindum túmdatakenda, að þeir fengi lausa- fjártíund af kúgildum þessum hjá leiguliðum, en ekki hjá sjálfseignarbændum. Eg veit ekki heldur til, að raenn hafi kvartað yfir, að lögleidt var í tilskipan dags. 14 Maí 1834, að ekki skyldi gjalda tiund af jarðarkúgildum, þótt eig-

x

Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga
https://timarit.is/publication/64

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.