Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1840, Side 65
65
jarðirnar smámsaman mót árlegu leignagjaldi, tilaS bæta npp
þa6 sem laiidskiiltlin hefir minkað; tala þeirra (kvigildanna)
hefir þessvegiia veriö ýmisleg, en leigau er og hefir verið
16| af huiulraði á ári. Landsdrottiun á aS siinnu leigu-
peníng þennau, og þessvegna verður leiguliSi aS ábyrgjast
hann og skila lionum meS jörSinni. En þaS verSur ekki
sagt — einsog um hestana, sem fylgja jörðum íDanmörku
— aS peningur þessi sö einn hluti jarSarinnar eSa fastur
ábaggi heunar, eSa aS hann se metinn meS í dýrleika
jarSarinnar; ekki raun þaS heldur lögbannaS, aS leiguliSi
útvegi ser sjálfur eSa eigi kiigildapenínginn, þegar hann
hefir efni til þess og verSur ásáttur um þaS viS eigand-
ann. þar sem meiníng tveggja amtmanna og yfirdómend-
anna er borin fyrir til sönnunar því, aS ekki eigi aS gjalda
lausafjártíund af leigufé, leyfi eg mer aöeinsaSgeta þess,
að í brefum þeim, sem rituð voru um þaS efni, meSan
verið var aS búa undir tilskip. 14 Maí 1834, voru enir
skynsömustu og kunnugustii embættismenn í norðaustur-
umdæminu allir í einu hljóSi á enni gagnstæSu meiu-
íngu. IlvaS því aö lyktum viðvíkur, hvort þaS mundi
standa á sama, hvort leiguliöi mætti láta „landskattana”
gánga uppí gjald sitt til landsdrottins eður ekki, þá ætla
eg ekki aS þrætast um þaS, en eg get þess aS eins, aS
þó eigandinn sb ekki bundinn viS jaröabókina þegar hann
byggir jörS sína, sem eg einnig held ekki se, þá er hann
þó bundinn viS umbreytíngu timans og kríngumstæSurnar,
og getur ekki fengiS hærri laudskuld, eSa réttara sagt
betri landskuldaraura, enn ásigkoinulag jarðarinnar, aldar-
fariö, fólksmergðin og aðrar kríngumstæður leyfa.
Konúngsfulltrúinn kvað þaS mundi vera óþarfi,
aS fara her a& svara nákvæmlega því, sem etazráS Gr.
Jónsson hefði talað fyrir frumvarpi sínu um skattgjaldiS
á Islandi, og kvaSst heldur ekki hafa getaS skiliS svo vel
ræSu hans, að hann geti svaraÖ hverju einu í lienni. En
hafi hann ekki misskiliS, þá verSi þó að lyktum sú mein-
5