Gangleri - 01.08.1870, Page 8

8
leik, heldur aö eins með hjálp sólarljóssins. Sdl-
arljósið er samansett ór ýinislega litum geislum, eins og
vjer sjáum í regnboganum, og sem vjer því köllum regn-
bogaliti. í annari rönd regnbogans eru rauðir geislar,
um miðbikið gulir, og í hinni röndinni fjólubláir. Eauðu
geislarnir eru heitastir, gulu geislarnir færa mesta birtu,
en fjólubláu geislarnir Iiafa mest áhrif á alla efnablönd-
un; það eru þeir, sem gjöra grösin þess um megnug að
greina efnin sundur og velja þau efni sem þeim eru
hentug til næringar, sem veita grösunum mcltingarkrapt,
ef svo mætti að orði kveða. Sjeu þessir geislar teknir
úr sólarljósinu, þá getur engin jurt þrifist, heldur veslast
hón upp, eins og hún væri í myrkri,
Sólin er því uppspretta alls hita, allrar birtu og
alls lífs, sem hreifir sjer á jörðinni. Ef sólin missti
skin sitt, el hón hætti að senda ii og birtu til jarðar-
innar, þá mundi ór því enginn vindur blása, engin dögg
falla; uppsprettur og ár þorna, grösln deyja, en dýrin
og maðurinn með grösunum. Þá mundi að eins ein
lireifing eiga sjer stað á yfirborði jarðaiinnar, nl. flóð
og fjara — þangað til hafið væri botnfrosið.
Menn hafa reiknað, að á hverri klukkustund streymdi
jafn mikill hiti ót frá sólunni, eins og ef brennt væri
koialagi, sem tæki yiir allt yfirborð sólarinnar og væri
10 fet á þykkt, og yrði það hálfrar fjórðu mílu þykkt
lag á ári. Menn hafa því spurt: hvernig myndast þessi
ógurlegi hiti í sólinni? og hlýtur hann ekki að eyðast
með tímanum?
Stjörnufræðingarnir hafa vegið sólina, og segja þeir
að hón að tiltölu sje ljettari en jarðstjörnurnar, eða að
efnið sje lausara í sjer, og kemur það til af hitanum í