Gefn - 01.01.1872, Side 47

49
landið; þángað fór ekki snauður skríll og þorparalýður í
eintómu gróðaskyni eða af tómri ueyð, og ekki þjófar og
bófar; heldur voru það efnaðir menn, sem fluttu með sér
bú og fé — að margir þeirra voru víkíngar og vígamenn,
sem vegna þess leituðu þar friðlands, verður að skoðast á
allt annan hátt en menn skoða nú þjófa og ránsmenn.
Víkíng og vígaferli voru á þeim tímum raunar ólög, því það
hafa þau ætíð verið, en það var álitið sem frami en ekki
sem skömm — allt lífið helgaði þessa hluti, sem nú eru
orðnir glæpir. }>á var ekki kominn í menn þessi þjóðernis-
rígur, sem nú ræður allstaðar og gerir menn eintrjáníngslega
og stirða um leið og þjóðernistilfinníngin styrkir og eflir
andann: menn bölvuðuþá ekki landinu; mönnum faunstþað
ekki kaldara né ófarsælla en önnur lönd — miklu fremur
farsælla og betra að mörgu leyti. því það veitti mönnum
nóg til viðurværis og þar að auki traust hæli fyrir öðrum
mönnum, og fornmenn tóku það skýlaust og öfluglega fram,
hversu vænt þeim þætti um fjarlægð landsins og þann víða
óendanlega sjáfargeim, um Kán og Ægi sem í ólgandi öldum
og breiðum bárum spenntu heiminn með óvægum örmum
og héldu yfir enni nýju ættjörðu farsæld og friði fyrir öðrum
löndum og þjóðum, þótt sjálfir landnámsmenn og þeirra niðjar
elti grátt siifur á sinni eigin óðaltorfu.
þessi barátta landsmanna hvors við anuan er með
jöfnuði, því þar gánga báðir jafnir að vígi; en allt öðru
máli er að gegna þegar aðrir eldri landsmenu eru fyrir, sem
vilja verja land sitt, eu eru ekki færir um það, af því afl
og menntan komumanna er miklu meiri. J>etta finnum vér
þegar er fslendíngar fundu Ameríku, þá lenti þeim saman
við landsmenn þar, sem þeir kölluðu Skrælingja — Skrælíu-
gjarnir urðu undir, það sem það var; því í rauninni hirtu
Íslendíngar ekki um að ílengjast þar, og gátu það heldur
ekki ýmsra orsaka vegna. |>ar varð þess vegna engin lángvinn
styrjöld eða manndráp, þar sem hvorutveggi flokkurinn hvarf
4