Fréttir frá Íslandi - 01.01.1886, Qupperneq 13

15
Löggjöf og landsstjórn.
pá mundi fást af sýsluveði Fensmarks um 3000 kr. — Af prent-
uðu bréfunum má sjá, að »hin einu pvingunarmeðöl, er beitt
hefir verið af hálfu landsstjórnarinnar til að fá Fensmark til
að rækja skyldur sínar, eru ýmist lítilfjörlegar fjársektir eða
hótanir um embættismissi, sem ekki vóru framkvæmdar«, prátt
fyrir pau fyrirmæli og ráð, er gefin eru í reglug. 13. febr. 1873,
8. gr., og auglýs. 22. febr. 1875, 5. gr., og seinast, pegar
Fensmark loks var vikið frá og iandshöfðingi tilkynti ráðgjafa
pað, segir í bréfinu: »p>ar eð hann (o: Fensmark) líklega getur
ekki, eins og nú er ástatt, fengið eftirlaun samkvæmt eftir-
launalögunum, skal eg undirgefnast skjóta pví til hins háa
ráðaneytis, hvort pað kynni að finna tilefni til að reyna að fá
handa honum einhver eftirlaun úr landssjóði með sérstökum
lögum«.
Helsta fyrirspurnin var um landsbankann, er opnaður
hafði verið 1. júlí. Konungur hafði 20. maí úrskurðað, hvernig
seðlarnir skyldu gerðir, og 5. júní staðfesti laudshöfðingi reglu-
gerð fyrir bankann. Aðsóknin að bankanum varð mjög mikil
framan af, pótt fjölda manna pættu seðlar bankans alls eigi
tryggilegir og hefðu ýmugust á peim, enda höfðu bankalögin
og fyrirkomulag stofnunar hans sætt óvægum ummælum í ræð-
um og ritum, enn menn pá alment fengið fremur óljósa hug-
mynd um, hvernig alt væri í garðinn búið, meðan innlend
reynsla var engin. |>ar við bættist, að reglugerðin pótti mjög
óhagfeld í ýmsum greinum, er til framkvæmda kom, og jafn-
vel breyta og spilla bankalögunum sjálfum; svo póttu og sumar
ákvarðanir bankastjórnarinnar eða framkvæmdarstjóra óheppi-
legar og ónærgætnar, einkum ákvörðunin um vinnutíma bank-
ans og lánbeiðslur og fyrirgreiðslu ýmsa. Út úr pessu reis
bráðlega megn óánægja og pví var máli pessu hreyft á pingi
til lagfæringar á snurðunum. Fyrirspurnin var stíluð til
landshöfðingja og hljóðaði svo: »Hvers vegna framkvæmir
landsbankinn ekki pau ætlunarverk, sem 6. grein banka-
lagannat (sbr. Fr. f. á., bls. 6: störf bankans) »hefir sett
honum? Hvers vegna lánar bankinn ekki móti tryggingu í
húsum annarstaðar enn í Reykjavík eða móti sjálfskuldarábyrgð
annara enn peirra, sem búsettir eru 1 Eeykjavík eða í ná-
grenni við hana? Hvers vegna gerir bankastjórnin mönnum