Fréttir frá Íslandi - 01.01.1886, Blaðsíða 53

55
Mentun ög ménning.
reikningum" bókmentafélagsins undanfarin síðustu ár. f>eir eru: „Is-
lándische Gesteine11 (doctors-disputatía) eftir P. Schirlitz (Vín 1882);
„Islændingens Sveinn Pálsson’s (læknir) beskrivelse af islandske vulka-
ner og bræer. Meddelte af Amund Helland11 (Kría. 1882); „Islands
kárlváxter“ eftir H. F. G. Strömfelt, greifa sænskan, er hér hefir
ferðast (Stokkhólmi 1884); „Notes pour servir á l’étude de la góologie
de l’Islande et des íles Faeroe“ (París 1884) eftir franskan mann,
Bréon, er hér ferðaðist sumarið 1880 að iyrirlagi kenslumálaráðaneyt-
isins franska. Og þetta sumar sendi franska stjórnin hingað dr. med.
H. Labonne til að rannsaka dýra og jurta líf hér, og í fyrra hafði hún
sent hingað prófessor Paul Passy til að kynnast mentunarhögum
landsins. Og 1885 kom i Botanisk Tidskrift ritgerð eftir danskan
mann, E. Rostrup, er hét „Islands Svampe“.
Ýmiss koiiar vísindalegar í'ramkvæmdir. Sigurður forn-
fræðingur Yigfússon, varaformaður fornleifafélagsins, fór um
sumarið um Húnavatnssýslu og Skagafjörð til fornmenjarann-
sókna; athugaði hann ýmsa sögustaði, svo sem í Yatnsdal, víg-
völlinn á Örlygsstöðum og í Haugsnesi og atburði við Flugu-
mýrarbrennu, pingstaðinn í Hegranesi o. fl., er nákvæmar
verður fráskýrt í árbók fornleifafélagsins. Hann fékk og ýmsa
góða gripi handa forngripasafninu; par á meðal flesta gripi úr
Hólakirkju, er hún mátti missa frá guðspjónustugerð,og fornir vóru
og merkilegir. — þorvaldur adjunkt Thoroddsen ferðaðist petta
sumar að fyrirlagi alpingis til jarðfræðisrannsókna; fór hann
um alla strandlengju Barðastrandarsýslu inn í Gilsfjarðarhotn,
alla Strandasýslu og Hornstrandir norður á Horn. Hið kgl.
sænska vísindafélag í Stokkhólmi sendi honum petta ár heið-
urspening úr gulli í viðurkenningarskyni fyrir jarðfræðisrit
hans og rannsóknir. — J>ess skal enn fremur getið, að 3 ungir
íslenskir málfræðingar í Khöfn sóttu fund pann, er haldinn var
af allmörgum málfræðingum frá norðurlöndum og nokkrum frá
Jtýskalandi og Frakklandi í Stokkhólmi 10 —13. ágúst.
* * *
pess var minst 18. ágúst petta ár með töluverðum liátíða-
brigðum í Reykjavík, að pá vóru liðin 100 ár frá pví, er Krist-
ján 7. Danakonungur lét Reykjavík fá kaupstaðarréttindi, peg-
ar hann gaf út úrskurð um afnám hinnar konunglegu einka-
verslunar á íslandi 18. ágúst 1786 eftir 1. jan. 1788 og verslun-
in par og fiskveiðar vóru opnaðar öllum pegnum Danakonungs,
peim er eigi vóru pá bundnir einkaleyfisverslun, pótt konungur
ákvæði pau kaupstaðarréttindi Reykjavíkur ekki fyr enn með til-
skipun 17. nóv. 1786. Bæjarstjórn Reykjavíkur stóð fyrir há-
tíðahaldinu; var fyrst haldið samsæti (í einu veitihúsi bæjar-
ins) og síðan söngur, ræður og dans á Austurvelli og öll hús
par í kring uppljómuð með ljósum um kvöldið og flugeldum