Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1928, Side 35

35
Flókastaðaá, allt nema Dufþaksholt og mýrina, Landn., bls. 201. Af
þessu mætti ráða, að Holt hefði fengið Vatnsfell, og haft engjar sín-
ar meðfram Engidal að vestan. Fiská hefir þarna töluverðan útslátt
milli fjallsins og Öldunnar, og gjörsópað, og enn er hún að brjóta
Engidalinn, sem nú er Vatnsdals eign. Geilarnar eru eign Kollabæjar,
en fjallið upp í eggjar Reynifells, og sanna þessi skifti ekkert um
fornu býlin.
Ennfremur má geta rústa austanundir Þrihyrningi. Þar er mörgum
umhugað um bústað Starkaðar. Hafi þar verið annað en selstöður
og fjárréttir Fljótshlíðinga, í svo-kallaðri Réttatungu, áður en þær voru
fluttar með veginum niður á Þverárbakka, þá færi vel á að finna þar
bústað Hrapps, Njála kap. 88. Þarna gat Þráinn átt land að Starkaði
og fært í bú handa Hrappi, jafnvel þó selstaða væri. Þaðan gat
Hrappur iðulega haldið sig að Grjótá, og bústaður hans, Hrappsstaðir,
hefir að öllum líkum með honum dáið úr sögunni. Ég heyrði eftir
Páli í Árkvörn getsögn með Arngeirsstaði; hvað um það, þá er víst,
að Páll hefir ekki meðkennst Hrapp úti á Hólmslöndum, eða eftir-
mann Starkaðar. Að frádæmdu býli Starkaðar undan suðurhorninu
tel ég vafalaust bústað hans undan norðurhorninu, og ætti enginn að
að nefna Hrapp til þess staðar framvegis. Hljóðfall bæjarins eða
nafnleysi, mátti vera nóg örsök, að eigi er getið í sambandi við um-
ferðina yfir hálsana, enda enginn átt við aðra að deila um alfaraveg,
þó nærri garði væri riðið.
Þennan síðar-sagða veg fór Gunnar, þegar hann reið í eyjar,
kap. 71.; gat hann þá farið frá Holtsvaði hverja leið, sem hann vildi, eftir
því, hvar eyjar þær Iágu, sem hann nýtti, og tel ég vafalaust leið hans
sunnanmegin ár, hvar einn vegur óskiftur liggur út alla norðurbrún
Hvolsvallar, gamalfarinn, margar götur, og umferðin blasti við frá
Hofi. Hann hefði eins riðið þarna, þó í Oddaeyrar færi; komið sunnan
að þeim. Þverá var þá ekki ægileg. Engra eyja er getið í sambandi
við Móeiðarhvols-kaupin, kap. 17 og 18; engjar þaðan eru allt sunn-
ar, bæði i Þverá og með henni, og að líkum verið landmegin í Njáls-
tíð, en Markarfljót skilið á milli með sigðvopni sínu, eins og víða
annars staðar. Látum samt eyjar, réttara hólma, vera þarna; þá getur
ekki staðist, að til Gunnars sæji frá Hofi; einnig engi og illfær mýri
með öllum Hvolsvelli að sunnanverðu; þangað hefði hann farið skemmri
leið út aura, hjá Hemlu og Skeiði, og eru allir hólmar í Þverá frá-
dæmdir að vera eyjar Gunnars. Hans eyjar, hvort sjálfur átti eða
leigði, hafa hlotið að liggja vestar. Er þá annað tveggja, ef í Móeiðar-
hvolslandi skal leita: Bergvaðsnes, fyr heitað Hólmur, og loðir það
nafn enn við nokkurn hluta þess. Þetta er allmikið nes, norður af
3*