Lögrétta - 01.07.1932, Síða 28
343
LÖGRJETTA
344
an af verri. En nú ætla jeg að hafa yfir
nokkuð af því, sem hann lagði sjálfur fram
af þessari tegund kveðskaparins:
„Eg fer þá að yrkja’ um prest
um sem náði beiða.
Vakrari aldrei vissi’ jeg liest
vitis traðir skeiða".
Um Svein riddara:
„Siglir einn úr satans vör
Sveinn hinn gæfurýri,
fyrir lekan kjaftaknör
krækir Ivgastýri".
Um Mohr faktor á Hofsós:
„Ekki’ er faktor Móhr mjór,
mörvaður sem stór þjór.
Hann í synda fór flór,
fleina drýgir þór hór“.
Minning Lygamarðar:
„Lyga hjer klæðist Mörður mold,
manna viðbjóður ofar fold“ o. s. frv.
„Einráður var í æsku hann,
illráður þogar stálpast vann,
skjótráður til að skemma dygð,
skaðráður allri manna bygð,
fláráður þjenti fjandanum,
fáráðnr varð í dauðanum".
Um Ólaf bónda:
„Olafur mjer í augum vex,
illa iijá þjóðarvegi settur,
hefur í búi hunda sex,
hver þeirra’ er gestadjöfull rjettur;
rífa þeir hesta, fólk og fje,
freyðir grimdin úr opnum ginum.
Eigandinn þó er sagt að sje
sjöfalt, skæðari öllum hinum“. —
Og loks þetta:
„Eins og í Víti engir fá
innkeypt af vatni sopa,
jafnmikil dýrtíð cr hjer á
einum rjettlætisdropa11.
Þau Hjálmar og Guðný settust að á
Minni-Ökrum í Blönduhlíð eftir að þau fóru
frá Bólu, en Guðný dó skömmu eftir að þau
komu þangað, vorið 1845, og var það þung
raun fyrir Hjálmar, svo sem sjá má á því,
hvernig hann minnist hennar í kvæðum
sínum. „Ekkilsgæla“ hans byrjar svo:
„Mjor var gefið foi'ðum fljóð,
fögur og dygðug auðarslóð,
hugljúf, ástrík, hrein og góð,
hennar auðan græt jeg stað.
Gröfin skilur okkur að“ o. s. frv.
Síðar er þetta:
„Hluttekning i hörmum mín
liún tók eins og væru sín,
bar oft dygðug baugalín
beggja ok í mörgum stað".
Um andlát hennar segir hann:
„að því kom 4 aftni síð,
Alföður svo raustin kvað:
gröfin skilji ykkur að.
Engin tár nje bænin blíð
breyta slíku náði“.
Og síðar er þetta erindi:
„Langt er að bíða, drottinn dýr,
dugur að stríða minn er rýr
en þola og líða þrekið lýr,
þarf jeg hjálp frá æðri stað.
Gröfin skilur okkur að.
Guð, þín blíða gæska skýr,
gcíi mjer styrk á láði.
Sú er fengin, sem jeg lengi þráði".
Þetta kvæði tók einhver hagyrðingurinn
þar nyrðra, er það barst út, sneri út úr
því og gerði úr því skopkvæði, en Hjálmar
svaraði með kvæði, sem er illyrtara og klúr-
ara en öll önnur kvæði hans.
Konu sinnar minnist hann einnig í kvæð-
inu „Andvaka“, sem er eitt af stórfeldustu
og fallegustu kvæðum hans. Hann liggur
vakandi um skammdegisnótt og segir að
„sálarsjónin skýrist í svartnættinu“:
„Grúfir grátleg þögn
yfir gamma mínum;
nöldra nábrestir
í nöktum trjám“.
En út um endalausan geiminn „sveimar
þá sálin í svaðilförum“ og sjer hrikasýnir: