Óðinn - 01.07.1920, Side 38

86
ÓÐINN

Minning
hjónanna Einars Friðrikssoar og
Gnðrúnar Jónsdóttur.
Síðasti sumardagur 1918 var merkilegur hátíðis-
dagur á einu höfuðbóli þeirrar sveitar, sem talin
er ein af fegurstu bygðum á Norðurlandi. Heiðurs-
hjónin Einar Friðriksson og Guðrún Jónsdóttir í
Reykjahlíð mintust þá 50 ára hjónasambúðar
sinnar. Stefndu þau til gullbrúðkaupsins vinum
og vandamönnum úr Mývatnssveit og Bárðardal.
Var það hin veglegasta samkoma, er stóð í nálega
tvö dægur, og gestunum skörulega veitt að fornum
Einar Friðrilcsson.
Guðrún Jónsdóllir.
sið. Voru brúðhjónunum fluttar þar vinhlýjar
kveðjur og minni í bundnu og lausu máli. Veislu-
blærinn forni samþýddist þeim vel og naut hans
betur en víða gerist í nútíma samkvæmislífi þjóð-
arinnar. Þar kom ýmislegt fram í orðum veislu-
gesta, er varð til að bregða skýru ljósi yfir fortíð,
sambúð og störf brúðhjónanna. Hinn frjósami
æfiferill þeirra er skýrt tákn íslenskrar starfshyggju
og þrautseigju, sem stælist í baráttu við einangrun
og harðlynda náltúru, og fær að launum hundrað-
falda uppskeru úr grýitum jarðvegi.
Gömlu Reykjahlíðarhjónin eru svo þekt orðin
víðsvegar um land fyrir atorku sína og einkenni,
að ýmsum mun það ánægjuefni að fá myndir
þeirra í »Óðni«. Reykjahlíð er í þjóðbraut eins og
kunnugt er; hefur þar marga að húsum borið,
inUÍenda menn og erlenda, sem er það nokkuð
kunnugt, hversu þeim hjónum hefur tekisl, ásamt
börnum þeirra, að reisa sjer þar minnismerki. í
þessum orðum, sem fylgja myndunum, verður
hinum ytri táknum lífsstarfs þeirra þess vegna
minna lýst, en aftur á móti stultlega greint frá
æfiatriðum, og þar næst skýrt frá aðstöðu þeirra
á búskaparbrautinni, litið á hana í lilutfalli við
samtíðina, og sýnt að samvinnu og eindrægnis-
hugur fjölskyldunnar lagði brú yfir þverbresti
tíðarandans.
Einar Friðriksson er fæddur í Hnappastaða-
seli á Fljótsheiði við Bárðardal 13. apríl 1840.
Foreldrar hans, Friðrik og Guðrún, buggju þar
lengst af á smájörð við fremur lílil efni. Ólst
Einar upp hjá þeim til 22 ára aldurs. 1862 flutti
hann með þeim að Sigurðarstöðum í Bárðardal,
og dvaldi þar hjá þeim og víðar í dalnum í 6
ár. Árið 1868 byrjaði hann búskap á Syðri-
Neslöndum við Mývatn ásamt konu sinni, og
giftust þau svo um haustið. Premur árum síðar
flutlust þau að Svartárkoli í Bárðardal og bjuggu
þar í 24. ár.
Guðrún er fædd 11. desember 1846 í Baldurs-
heimi í Mývatnssveit og alin þar upp. Foreldrar
hennar, Jón Illugason og Þuríður Eyjólfsdóttir,
bjuggu þar alla sína tíð með rausn og prýði,
Hefur Jóns einkum verið getið sem frumherja í
fjárrækt og fjárkynbótum í Þingeyjarsýslu. Synir
hans — Baldursheimsbræður — hjeldu því lilut-
verki áfram, með dugnaði og nákvæmni; og eiga
þeir frændur langmestan þátt í því, hversu sauð-
fjárræktin er nú orðin blómleg í hjeraðinu. Móðir
Guðrúnar og þeirra systkina var og skörungur
mikill við búskapinn, og gætti mjög skyldurækni
og staðfestu á heimilinu. Þá eiginleika erfði Guðrún
í ríkum mæli, og mun hafa lagt út á lífsbrautina
með valið veganesti úr foreldrahúsum. Enda hefur
mikið reynt á þollyndi hennar, elju og verkflýti
um æfina. Að fieyta stórum barnahóp, á efsla bæ
við Ódáðahraun, er ein af mestu þrekraunum,
sem íslenskum konum getur mælt. Sálarþrek
Guðrúnar, greind og víðsýni, gerði slarfið ljettara.
Hún hefur ætíð fylgst með því sem kostur var
á í íslenskum bókmentum, látið lítið yfir sjer,
verið fáorð og umburðarlynd. — Einyrkjabú-
skapur við öræfi íslands hvetur til karlmensku
og hugkvæmda. Einar hefur líka sýnt það, að í
honum var járn, sem mátti brýna svo að gagni
kæmi.
Ýmsar vinnubætur og verklegar nýjungar, sem
hann gerði, voru og eru enn mikils virði. Hann
bygði fyrstur manna þar um slóðir mylnur til
kornmölunar, knúðar með vatni og vindi, og var
mjög laginn að koma þeim fyrir við vatnsaflið.