Óðinn - 01.01.1930, Blaðsíða 13
ÓÐINN
13
asta bændaþjóð i heimi, og lifa mjög á fyrir-
myndar landbúnaði.
IV. Jeg hef kallað Kaupmannahöfn fyrir-
myndarborg, og kalla hana svo af því, að mjer
þótti svo margt fyrirmyndarlegt í henni. Eftir
staðháttum að gera er hún yfirleitt fögur borg,
og hrein fyrirmynd að þrifnaði, reglusemi og
stjórn — að minsta kosti á yfirborði eða að
ylri sýn. Hvar sem jeg kom og leit til, og það
var samtals viða, var alt nær jatnhreinlegt,
sópað og prýlt, og röð og regla, ró og kyrð al-
staðar, þrált fyrir geysilega umferð viðast. Og
sjerstaklega má dást að gölulögreglunni þar,
umferðareglunum, og þeim ráðum og tækjum*
sem horgin hefur tekið upp til varnar óreglu’
árekstrum og slysum á höfuðgötum og stræt-
um úti. Við komumst líka hrátt að raun um,
að í þessari, meir en hálfrar miljónar borg, var
auðveldara að komast klaklaust um en 25 þús-
unda bænum Reykjavík. I þessu sambandi má
einnig sjerstaklega geta þess, að allan þann
tíma, samtals frekan hálfan mánuð, sem við
vorum í þessari borg, sá og heyrði jeg aldrei og
hvergi nokkurn götu-skril, hvorki eldra fólks
nje yngra, og ekki nokkurt siðlaust ræfilsmenni
nje ósiðaða krakka. Þólti mjer þetta einstakt og
aðdáanlegt. Hinsvegar gat að líta í mörgum
skógarrjóðrum og trjágörðum borgarinnar mörg
hundruð hreinlegra og siðlegra barna á öllum
aldri, undir hljóðlátu, og að því er virtist auð-
veldu eftirliti eldra fólks, einkum kvenna, og
var ánægjulegt þar um að ganga og á að horfa.
Ærðist þar enginn maður af ópum, öskri og
óhljóðum, áflogaærslum og ólátum, köllum og
sköllum ungdómsins, enda þótt flestum sýndist
líða vel og vera glatt í geði. Engan mann drukk-
inn eða með drykkjulæti sá jeg hjer heldur á
götum úti, og hvergi nein skrílslæti, en aðeins
einn betlara, gamlan lamamann, á alls einni
almennri stórhátíð úti í einum stórskógi borg-
arinnar. — Er þó Kaupmannahöfn vínfrjáls
borg og enginn hörgull á ölföngum þar, og
margur kvað líka vera fátækur þar og þurfandi.
En á þessu bar ekki þá dagana, og þótti mjer
það aðdáanlegt. En sagt er mjer, að mikið sje
þó þarna til af betlurum og betli, einkum þó
meðal verkalýðs við skipakvíarnar. En af því
hef jeg ekkert að segja.
V. Um viðkynninguna við það allskonar fólk,
sem jeg komst í nokkurt tæri við í ferðinni, hef
Haraldur Guðmundsson alþm.
Hann er efstur á lista Alpýöuflokksins við landskjörið,
sem fram fer í vor, Annars er hann pingmaður tsa-
fjarðarkaupstaðar á
pví kjörtímabili, sem
nú stendur yfir, og
hefur átt sæti á prem-
ur pingum, 1928—30.
Hann er ungur mað-
ur, en hefur að allra
dómi mikla ping-
mannshæfileika og er
einn af snjöllustu
ræðumönnum pings-
ins. Hefur hann oft
komið fram fyrir
liönd Alpýðuflokks-
ins við fundahöld
úti um land. H. G.
er alinn upp á ísa-
firði, sonur sjera
Guðmundar frá Gufu-
dal og Rebekku Jóns-
dóttur frá Gautlönd-
um. Var H. G.Jáður
starfsmaður við útbú
íslandsbanka á ísafirði, en fluttist hingaö til bæjarins
fyrir nát. tveimur árum og varð ritsljóri »Alpýðu-
blaðsins«.
jeg ekki annað en hið besta að segja, nær und-
antekningarlaust. Á skipunum reyndi jeg að
veita eftirtekt öllu og öllum, svo sem mátti,
fyrirkomulagi, venjum og háttum, en þó sjer
í lagi fólkinu, skipshöfn og farþegum, og þólti
mjer vel um flest. Ekki kyntist jeg nánar áður
óþektum mönnum, nema örfáum í þeim hóp,
og þeim aðeins að góðu; en um einstaka, áður
þekta að nokkuru, breyttist álit og aðstaða
nokkuð. Jeg hef þegar minst lofsamlega skips-
hafna beggja skipanna, sem fluttu okkur, og
endurtek jeg það. En ógetið er þess enn, sem
jeg þó vildi ekki ósagt láta í sambandi við þær,
að meðal óbreyttra háseta á öðru skipinu kom
jeg eitt sinn að einurn, sem var trúlega að vinna
sitt verk, með iðni og vandvirkni, en þó um
leið að glíma við ráðgátu lífs og dauða og reyna,
með sjálfum sjer, að fá ráðningu á. Jeg ávarp-
aði hann eitthvað og hann hafði hugmynd um,
að jeg væri prestur, og þá spurði hann mig
einnar slíkrar spurningar, sem sagði glögt lil
um þetta. Jeg hirði ekki að segja hver spurn-
ingin var, en jeg svaraði henni játandi, fyria