Óðinn - 01.07.1934, Page 21
ÓÐINN
69
sinni Björgu Runólfsdóttur, og fluttu þau þá að
Ketilsstöðum í Jökulsárhlíð.
Björg var mikilhæf og gáfuð kona, fríð sýnum
og höfðingleg. Hún mun þá hafa verið um 30
ára. Faðir heunar var Runólfur bóndi á Þor-
valdsstöðum Guðmundsson, bónda á Hall-
freðarstöðum. Er sú ætt fjölmenn og rakin i
beinan karllegg til Ólafs skálds og prests á Sauða-
nesi, Guðmundssonar. — Björg Ijetst 1903.
Jón setti saman stórt bú á Ketilsstöðum. Björg
var vel efnum búin og Jón átti allmargt gang-
andi fje, þótt ungur væri. Ketilsstaðir er stór jörð
og mannfrek, en landkostir eru þar góðir. Mjög
var hún þá niður nídd að húsum og mann-
virkjum, svo varla mátti hún kallast byggileg.
t*að kom brátl i ljós, eftir að Jón kom að
Ketilsstöðum, að hann var búsýslumaður mikill,
ötull til verka og stórhuga til framkvæmda.
Strax á fyrsta sumri þurfti að endurbæta úthýsi
öll og byggja ný, og næsta vor reif hann allan
bæinn og bygði upp aftur, stærri og vandaðri
en þá var títt í sveitum. Auk þess gerði hann
árlega miklar umbætur á húsum og mannvirkj-
um öll þau ár, sem hann bjó á Ketilsstöðum.
Þar hafði hann aldrei færri en 18 manns í
heimili, og oft fleiri.
Bú Jóns bar sig vel, þrált fyrir mikinn kostnað
og gestagang, fram að hörðu árunum kringum
1880. t*au urðu tlestum Hlíðarmönnum þung í
skauti, en engan ljeku þau eins hart og Jón
Sigurðsson. Yorið 1882 misti hann um 50 fjár í
ofviðri. Sumarið var hið versta, sem menn
mundu; heyatli lítill og illa hirtur. Um haustið
gerði fjárskaðaveður fyrir göngur, og fenti þá
fjölda fjár, en mest á Ketilsstöðum. Fjárverð var
lágt það haust, en menn neyddust til að lóga fje
af heyjum. Jón Sigurðsson ljet þá í kaupstað
nokkuð á annað hundrað fjár, en litlu færra
mun hafa farist af slysum. Þá var hann tæp-
lega birgur fyrir 120 kindur, er hann átti eftir,
en það var öll fjáreignin. Sjávarútgerð hafði
hann nokkra á Ketilsstöðum, en sjaldan mun
hún hafa gert betur en að borga kostnað.
F.ftir þetta treysti Jón sjer ekki til að halda
jafn dýra og erfiða jörð, og flutti næsta vor að
Hrafnabjörgum í Hlíð, og bjó þar 2 ár, og síðan
2 ár í Bakkagerði. Að þeim liðnum seldi hann
bú sitt og flutti vestur um haf vorið 1887.
Svo sagði hann mjer síðar, að nauðugur hefði
hann skilið við gamla landið. Hann mun ekki
hafa sjeð sjer fært að búa þar við sömu rausn
og framkvæmdir sem áður, en var of stórhuga
til að draga saman seglin.
Þeim hjónum varð 5 barna auðið, meðan þau
dvöldu heima; þrjú þeirra dóu ung, en með tvo
drengi fóru þau hingað vestur, Jón 7 ára og
Halldór 4 ára. Þau fóru einnig með systur-
dóttur konu Jóns,
Guðrúnu Guð-
mundsdóttur, sem
þau ólu upp að
mestu leyti. Hún
er gift Magnúsi
Pjeturssyni, prent-
ara í Winnipeg.
Sigurður, bróðir
Jóns, rjeðist til
ferðar með hon-
um, og var með
honum meðan
hann lifði, en hann
ljetst tveim árum
síðar. Lítið flutti
Jón mcð sjer af
fjármunum hing-
að, nema bókasafn allgott. Hann átti frændur í
Winnipeg, sem tóku vel á móti honum, sjer-
staklega Eyjólfur Eyjólfsson, sem reyndur var
að drenglyndi og hjálpsemi við innflytjendur.
Þeir voru systrasynir Jón og hann.
Ekki vildi Jón setjast að í Winnipeg. Hann
hugði bændalífið frjálsara og meira við sitt skap-
lyndi. Var honum því ráðið til að leita sjer bú-
staðar á austurströnd Manitobavatns, því þar
höfðu nokkrir íslendingar kannað land þá um
vorið, og sumir tekið sjer bólfestu. Þeir lögðu
því á stað í landaleit bræðurnir, ásamf Jóni
Metúsalemssyni frá Fossvelli, og sonum hans
þremur, og fengu Hinrik Jónsson til fylgdar,
því hann var kunnugur leiðinni og hafði þegar
tekið land þar nyrðra. Þeir námu staðar 65
milum norðaustur frá Winnipeg og tóku sjer
bólfestu nærri því sem nú er bærinn Lundar.
Eftir fáa daga sneri Jón Sigurðsson aftur til
Winnipeg og Björn sonur Jóns Metúsalemssonar,
til að sækja fjölskyldur þeirra, en Sigurður, og
þeir feðgar, tóku til húsagerðar.
Sorgleg var heímkoman til Winnipeg, því þá
var Halldór, sonur Jóns, dáinn, og börn Jóns
Metúsalemssonar meira og minna veik. Samt
Jón Sigurðsson.