Tölvumál - 01.10.1991, Blaðsíða 13

Október 1991
Þekkingarkerfisskeljar
Lára Stefánsdóttir, kennari Fjölbrautaskólanum við Ármúla
Þegar við erum að kenna
nemendum þá viljum við gjarnan
að þeir hugsi, tileinki sér og
meðhöndli þá þekkingu sem við
erum að setja fram. Ein leið til
þessa er að nota þekkingar-
kerfisskeljar sem gefa
skemmtilega möguleika.
Þekkingarkerfisskeljar eru forrit
sem t.d. nemendur geta sett
þekkingu inn í og búið þannig til
þekkingarkeríi um efnið sem þeir
eru að fást við. Með því móti
meðhöndla þeir þekkinguna og
setjahana fram, en það er einmitt
meginmarkmiðið með notkun
þekkingarkerfisskelja.
Markmiðið er að nemendur öðlist
færni í að:
* afla þekkingar
* flokka þekkingu
* beita rökhugsun
* fínna leiðir að markmiði
* setja fram þekkingu
Til að afla þekkingar þurfa nem-
endur upplýsingar frábókasafni,
úr kennslubókum og úr svörum
kennara við spurningum. Þeir
meðhöndla þekkinguna á þann
hátt að flokka hana og finna hvað
er sameiginlegt með hverjum þætti
og hvað greinir þá að. Viðþessa
meðhöndlun beita þeir rökhugsun
og finna leiðir að settu markmiði
ogsetjaþekkingunafram. Þámá
og láta t.d. yngri nemendur
spreyta sig á notkun þekkingar-
kerfísins þegar það er tilbúið.
í Fjölbrautaskólanum við Ármúla
höfum við gert tilraunir með
þekkingarkerfísskelina KEA sem
lánuð var frá Reiknistofnun
Háskóla íslands. Þar hafa
nemendur búið til þekkingarkerfi
um t.d. sögupersónur í Sjálfstæðu
fólki og Snorra-Eddu, sem ásamt
orðflokkunarkerfi fellur undir
íslensku. í tölvufræði bjuggu
þeir til kerfi sem þekkti
tölvuvírusa og einfaldar bilanir í
tölvum. Jarðfræði kom inn með
flokkun steintegunda og einnig
voru flokkaðar jurtaafurðir í
landafræði. í þýsku bjuggu þau
til þekkingarkerfi um sögu-
persónur í sögunni "Drei manner
im Schnee" og endingar þýskra
sagna. Þekkingarkerfi um
mengun fellur undir vistfræði og
"hvað hefðir þú kosið um 1920"
undir sögu.
Þó þessi tilraun hafi verið gerð í
framhaldsskóla þá henta
skeljarnar vel grunnskóla-
nemendum. Samkvæmt þeim
gögnum sem greinarhöfundur
hefur skoðað hafa þær verið
reyndar allt niður í 3ja árgang
grunnskóla með góðum árangri.
Öll kerfin voru gerð með leiðsögn
tölvufræðikennara og er það
nokkur galli nema í þeim kerfum
sem fjölluðu um tölvufræði.
Nemendur þurftu ekki á hjálp
tölvukennara að halda heldur
fagkennara í hverri grein fyrir
sig. Því væri óskandi að
fagkennarar vildu spreyta sig á
þessu efni og sjá hvemig gengur.
Þeir þurfa ekki að hafa mikla
tölvuþekkingu, því þekkingar-
kerfisskelin KEA hefúr reynst
vel. Hún er einföld, tekur lítið
pláss á disklingi, auðveld að læra
á og nemendur sjá fljótt árangur
af starfí sínu.
Á IMBU hefur verið stofnaður
póstlisti fyrir þá sem vilja velta
þessum möguleikum fyrir sér og
ræða þau málefni sem tengjast
þekkingarkerfisskeljum. Þeir sem
tengdir eru inn á KRÖFLU geta
einnig tengst þessum póstlista og
tekið þátt í umrasðum.
13 - Tölvumál