Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Side 134

134
Steenstrup, Saga danskra kvenna
langmerkasta, sem rituð hefur verið um sögu kvenna. Hjer er
vel farið með margbreytt efni, og öll er bókin bygð á hinum
nákvæmustu rannsóknum. f'eir, sem hugsa um rjettindi kvenna
og hag þeirra, konur sem karlar, munu hafa ánægju af að
lesa rit þetta og sjá, hve margt hefur breytst á síðustu tveim
öldutn. Hún er líka nokkurs konar handbók fyrir þá, sem
gjöra eiga um rjettindi kvenna og vilja kynna sjer þau málefni.
Einn íslendingur hefur tekið þátt i kvennrjettindabarátt-
unni í Danmörku, og er hann nefndur í sögu þessari. Það
var Magnús Eiríksson; fer höfundurinn fögrum orðurn um
hann sökum sannleiksástar hans, ráðvendni og djúpfærni.
Árið 1850 gaf Johan Ludvig Heiberg út »Tolv Breves
eftir unga stúlku, sem nefndist Clara Raphael. Hið sanna
nafn hennar var Mathilde Fibiger. Btjef þessi vöktu miklar
umræður og misjafnar; þá ritaði Magnús Eiríksson bók, sem
heitir »Breve til Clara Raphaek (Kbhvn. 1851, 141 bls.) og
nefndi sjálfan sig Theodor Immanuel. Prófessor Steenstrup
segir, að hann hafi ritað rólegast og áhrifamest urn þetta mál,
og að rit hans bendi á þá stefnu, sem framtíðin leiddi í ljós.
Magnús Eiríksson ávarpar C. Raphael sem systur sína og þúar
hana, af því að hún sjálf segir, að allir menn sjeu systkini
sín, og hann segir: Brot konunnar er það, að hún notar ekki
eða mentar ekki þá andlegu hæfileika, sem fólgnir eru í sál
hennar. Hún hefur sömu hæfileika sem karlmaðurinn til þess
að læra að þekkja og finna til, en vilji hennar er veikari og
sefur, og ástæðan til þess er sú, að hún stendur svo langt að
baki karlmannsins að þekkingu og að hana vantar undirstöðu
undir vilja sinn. Vjer þurfum þess vegna allir að vinna að
því, að hún fái þekkingu, svo að hún geti með hæfileikum
sínum og kröftum unnið meira gagn en hingað til og aukið
velferð mannkynsins. Með dæmum úr sögunni og reynslu
samtíðarinnar sýnir hann, að verksvið hennar getur verið stórt.
Hún getur vel tekið þátt 1 iðnaði, verslun og öðrum friðsam-
legum störfum, um það beri Bandaríkin vitni, og hjón eigi
líka þar fleiri sameiginleg áhugamál en á meðal vor. Hún
getur verið kennari, prestur og læknir og jafnvel verið með-
dómandi í sumum dómstólum, sjá 2. b., bls. 100.
Tvær sænskar bækur : Tiolf Nordenstreng, Vikinga-
fdrderna. Stockholm 1915, XII -f- 207 bls. 8. (P. Á. Norstedt &
Söners förlag). Verð 3 kr. 75 aurar.
Sami, Europas mánniskoraser och folkslag. Andra upp-
lagan. Stockholm 1917. XVI-j-336 bls. . (P. A. Norstedt &
Söners förlag). Verð 6 kr. 25, innb. 7 kr. 50.