Dagblaðið Vísir - DV - 07.09.1982, Blaðsíða 2

2
DV. ÞRIÐJUDAGUR 7. SEPTEMBER1982.
„ÞESSISKÓFLUSTUNGA
VAR LEIKARASKAPUR”
— segir Þorsteinn Þorsteinsson, framkvæmdastjóri Steinullarfélagsins
„Við stöndum agndofa og vitum
ekki hvað um er að vera,” sagði Þor-
steinn Þorsteinsson, framkvæmda-
stjóri Steinullar hf. á Sauðárkróki,
aðspuröur um síðustu framkvæmdir
steinuliarmanna í Þorlákshöfn i
samtali við DV.
Eins og fram hefur komið í
fréttum, hefur lengi staöið mikið
stríð milU Sauðárkróks og Þorláks-
hafnar; báðir staðirnir vilja reisa
steinullarverksmiðju. Ríkisstjómin
tók af skarið og ákvaö að leggja fé í
steinuUarverksmiðju á Sauðárkróki.
Þoriákshafnarmenn hafa unaö þessu
iUa. Nú síðast tóku þeir fyrstu
skóflustunguna að fyrirhugaðri
steinuUarverksmiðju og Iáta engan
bUbugásérfinna.
Það félag sem upphaflega var
stofnað um steinullarverksmiöju í
Þorlákshöfn hefur verið lagt niöur,
enda fékk það bættan úr ríkissjóði
þann kostnað sem lagt hafði verið í
þegar ríkisstjómin tók ákvörðun um
að standa við bakið á Sauðkræking-
um. Nú hafa Sunnlendingar stofnað
nýtt félag um byggingu steinuUar-
verksmiðju í Þorlákshöfn; BerguU
hf., sem stóð að skóflustungunni á
dögunum.
Leikaraskapur?
„Þessi skóflustunga var leikara-
skapur; sett á svíð fyrir fjölmiðia,
sem leikur í því áróðursstríði sem
háð hefur verið,” sagðí Þorsteinn, og
við gef um honum orðið áf ram.
„Viö héldum að þeir myndu doka
við og sjá hvort okkur tekst að safna
því hlutafé sem við þurfum. Ef okkur
tekst það ekkí, þá eiga Þorláks-
hafnarmen aö sjálfsögöu næsta leik.
Þeir kusu að rjúka til og taka skóflu-
stungu aðbyggingusem ekki ereinu
sinni vitað hvað á að vera stór”.
— En er hugsanlegt að hér á landi
rísi tvaér verksmiðjur?
„Nei, þaö held ég að sé útilokað,
enda fæm þær þá sennilega báöar á
hausinn. Við höfum fengið stuðning
frá ríkisvaldinu, sem ætlar að eiga
40% af Hutafénu. Auk þess þarf
heimild í lánsf járáætlun fyrir erlend-
um lánum og við fáum ríkisábyrgð
fyrír hluta þeirra. Þá fáum við fellda
niður tolla og aöflutningsgjöld af'
vélum og byggingarefni. Án þessa
stuönings er útilokað að reisa
steinullarverksmiðjuhérlendis. Þess
vegna tel ég sýnt, að steinullarverk-
smiðjan fyrirhugaða í Þorlákshöfn,
veröur tæpast annaö en skóflustung-
an”, sagði Þorsteinn.
Hlutafjársöfnun
í gangi
Aðalfundur Steinullarfélagsins í
sumar samþykkti að auka hlutafé í
30.000.000. Þegar liggja fyrir hluta-
fjárloforð fyrir 60% af hlutafénu; 12
m. kr. frá ríki og 6 m. kr. frá Sauöár-
krókskaupstað. Þá hefur Samband-
inu verið boðin þátttaka í félaginu og
almenn hlutafjársöfnun er í gangi.
Miöaö er við að safna hlutafé aö
upphæð 3—4 m. kr., hjá almenningi,
fyrirtækjum og sveitarfélögum.
— Þorsteiim var spurður, hvenær
mætti búast við að fyrsta skóflu-
stungan að steinullarverksmiðju
verði tekin á Sauðárkróki?
„Það verður vonandi næsta
sumar, en það verður ekki bara
skóflustungan, því þá stefnum við að
því að hefja framkvæmdir. Komi
ekkert sérstakt upp á, til að tefja
fyrir framkvæmdum, þá á
verksmiðjan að geta komist í gang
1985, sem mér sýnist að verði hag-
stæður tími miðað við þróun á
byggingamarkaönum. Núna Vfrðist
byggingaiönaöurinn vera að sigla
inn í lægð, en ég hef trú á að hann
verði kominn út úr þeirri -kreppu
1985.”
— Er þörf fýrir verksmiðjuna at-
vinnulega séð?
,,Já, tvimælalaust. Það er talið að
70 manns bætist við á vinnu-
markaðinum á Skagafjarðarsvæðinu
árlega næstu 10 árin. Til aö halda i
fólkið veröur að skapa ný atvinnu-
tækifæri. Annars fer þetta fólk burtu,
sennilega suöur. Eg reikna með að
um 50 manns fái atvinnu við
verksmiðjuna, sem síðan hefur
margfeldisáhrif úti í samfélaginu.
Eg ætla aö tilkoma verksmiðjunnar
hafi 300—400 manna f jölgun í för með
sér beint og óbeint.”
200% dýrari
Athuganir hafa leitt í ljós að
einangrun hér á landi er um 200%
dýrari en á hinum Norðurlöndunum.
Skapast það aðallega af flutnings-
kostnaði. Af sömu ástæðu er erfitt
fýrir íslenska steinullarverksmiðju
að vinna markaði erlendis. Þess
vegna völdu Sauðkrækingar þann
kostinn að miða stærð verksmiðjunn-
ar við innlendan markað. Reiknað er
með að fyrirhuguð verksmiðja geti
boðið framleiðslu sína á 15—40%
lægra verði en eriendir keppinautar.
Búist er við að markaður verði fyrir
3000—4000 tonn af steinull hérlendis
árlega, en þá er miðaö viö að fram-
ieiðslan innaniands komi að mestu í
staðinn fyrir innflutta einangrun. I
verksmiðjunni fyrirhuguöu á
Sauöárkróki er áætlað að framleiða í
meginatriðum tvær gerðir
einangrunarefna; léttuU fyrir loft og
þök, og steinuU í plötum, til
einangrunar í veggjum, gólfum og
fiötum þökum og tU hljóðeinangr-
unar.
Einangrun úr sandi
Hvernig verður steinuiUn tU, spyr
eflausteinhver.
Hráefni til framleiðslu steinuUar er
basaltsandur, sem er blandaður
skeljasandi til að fá hentuga bráðar-
eiginleika tU trefjagerðar.
Rannsóknir siðustu ára hafa sýnt að
Borgarsandur, í nágrenni Sauðár-
króks, er mjög góður til steinullar-
framleiðslu, sé hann blandaður með
skeljasandi. TaUð er að hráefnis-
kostnaöur hér á landi verði 10—15%
af hráefniskostnaði í Evrópulöndum.
Sandurinn er bræddur og bráðinni
þeytt í örfína þræði. I uUina er síöan
sett lím og framleiöslan mótuð eftir
þörfum.
Sannaö þykir, að hentugt sé að
nota rafmagn tU að bræða sandinn.
Þannig er til að mynda ekki tekin
áhætta tengd hugsanlegum verð-
sveiflum á erlendum orkugjöfum
eins og ohu. Sandurinn er bræddur
við 1500° C hita og er aflþörf
verksmiöjunnar 3 M W.
Eins og áður sagði hefur hlutafé
SteinuUarfélagsins hf. verið ákveðið
30 m. kr., en áætlað er að stofn-
kostnaður verksmiðjunnar verði 100
m. kr. Lántökur eru því fyrirhugaðar
upp á 70 m. kr. I samvinnu við sér-
fróöa aöUa innaniands og utan hefur
verið gerð rekstraráætlun fyrir
steinullarverksmiðju 15 ár fram í
tímann. Þrátt fýrir áætlanir um
verölækkun á einangrunarmarkaðn-
um er reiknað með að um arösamt
fyrirtæki verði að ræða. Er reiknað
með að auk fuUrar verðtryggingar á
hiutafjárframlögum verði um 10—
12% vexti að ræða af hlutafénu.
Þær upplýsingar er hér hafa komið
f ram eru fengnar úr upplýsingabækl-
ingi Steinullarfélagsins nema annað
sétUgreint.
Ógnar ekki
plastverksmiöjunum
Þorsteinn var næst spurður um
samkeppnina við einangrunarplast-
ið, hvort steinullarverksmiðja komi
ekki tU með að taka verkefni af plast-
verksmiðjunum?
„Einangrunarplastverksmiðjurn-
ar koma tU með að finna fyrir sam-
keppninni, en í okkar markaðs-
áætiunum er ekki gert ráð fyrir að
vinna nema lítinn hluta af þeirra
markaði”, sagði Þorsteinn.
Þorsteinn Þorsteinsson er Hofsós-
ingur að ætt og uppruna. Hann
starfaði í 3 ár i Kaupmannahöfn aö
loknu námi og siðan önnur 3 ár viö
verslunarráðgjöf hjá Hagvangi í
Reykjavík. Síðan tók Þorsteinn við
starfi bæjarstjóra á Sauöárkróki og
gegndi því í eitt kjörtímabU, þar til
um síðustu kosníngar. Þá gaf hann
ekki kost á sér áfram, en tók við
framkvæmdastjórn Steinullarfélags-
inshf.
„Eg sé ekki eftir því, enda er starf
bæjarstjóra hér á landi ótryggt, þar
sem ráðningarsamningurinn er
endumýjaður á 4ra ára fresti. Þetta
hefur verið spennandi og reynslu-
ríkur tími hjá SteinuUarfélaginu og
það er virkilega ánægjulegt að vera
þátttakandi í atvinnuuppbyggingu í
sinni heimabyggð”, sagði Þorsteinn
Þorsteinsson í lok samtalsins.
-GS/Akureyri
Á þessu korti má sjá hvar steinullarverksmiðju er ætlaður staður á Sauðár-
króki. Einnig má sjá, að námumar eru aðeins steinsnar frá.
Lengdarsogun
\
Hersluofn \ Aliming
Þversögun
• •
JíL
Vörugoym;
A þessari skýringarmynd má glöggt sjá framieiðslurás steinuliarverksmiðju.
Eigendaskipti
á Naustinu
Hjónin Ómar Hallsson
og Rut Ragnarsdóttir hafa
frá og með 1. september sl.
tekið við rekstri veitinga-
staðarins Naustsins. Fram
að þeim tíma eða frá árinu
1979 veitti Guðni Jónsson
Naustinu forstöðu.
Það var árið 1954, sem
Naustið tók til starfa, en
hlutafélag um veitinga-
húsið var stofnað 1954.
Húsakynnin þekkja allir
— hin sögufrægu hús Geirs
Zoega að Vesturgötu 6—8.
Sveinn Kjarval innanhúss-
arkitekt teiknaði innrétt-
ingarnar og skreytti húsiö.
-EG.