Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.1983, Blaðsíða 6

ÍW. MÍÐVlkÚDÁGUR 7. DESEMBER1983.
Neytendur
Neytendur
C
Neytendur
Neytendur
TILRAUNAELDHÚS DV
SÍLDARRÉTTIR
— margs konar, og kæfur tvær til jólanna
Á þessum árstíma, á aðventunni,
er sá tími sem mest er hugsað og
rætt um mat. Undirbúningur fyrir
matarhátíðina miklu er sjálfsagt
víða hafinn, baksturinn og
skipulagning á jólamat tekur huga
margra um þessar mundir. Við í til-
raunaeldhúsinu höfum skipulagt
hvað verður á boðstólum hjá okkur
fram til jóla. I dag komum við með
alls konar síldarrétti og tvær kæfu-
uppskriftir. Það eru sífellt fleiri og
fleiri sem hafa tekið upp siði frá
frændum okkar á Norðurlöndum og
hafa síld á borðum yfir jólin. Einnig
er lifrarkæfubakstur og kjúklinga-
kæfa orðinn hefð á mörgum
heimilum. Eins og fram kemur hér á
eftir er framreiðsla á síldinni margs
konar, bæði í salötum, á brauðsneið, í
hlaupi og sósum. Einn heitur kart-
öfluréttur er meö síld í, sá réttur er
mjög algengur hjá Svíum og heitir
þar Jansson frestelse. Við köllum
réttinn upp á íslensku einfaldlega
Freistingu Jóns (ein af mörgum). A
næstu tveim vikum höldum við svo
að sjálfsögðu áfram með jólaundir-
búninginn komum með jólasteik,
heimalagaðan ís og sitthvað fleira
góðmeti.
En þá vindum við okkur í síldar-
réttina og kæfubaksturinn.
Jólasfld
3 dl borðedik
41/2 dl vatn
(edikssýra 1 á móti 6 hl. af vatni).
11/2—13/4 dlsykur
3. Grænmetið fært upp úr og
lögurinn og grænmetiö kælt, sitt í
hvorulagi.
4. Síldin skorin í ca 2 cm sneiöar og
sett til skiptis við grænmetið í
krukku meö loki. Leginum hellt yfir.
Geymt í að minnsta kosti f jóra daga
fyrir neyslu.
Tómatsfld
1/2 dl vatn
1 dl sykur
1 di borðedik
1 dl matarolia
1/2 dl tómatsósa
5 stór kryddsíldarflök (sérrí-síld)
Vinnutími ca 30 minútur. Hrá-
efniskostnaður ca 100 krónur.
Verklýsing
1. Hræriðsamanvatniogsykri.
2. Blandiðediki,matarolíuogtómat-
sósu saman við. Athugiö að hræra
löginn mjög vel saman svo að hann
skilji sig ekki. Látið löginn bíða
Verklýsing
1. Þvoið kartöflurnar, afhýðið og
skerið í sneiðar.
2. Hreinsiðlaukinnogsaxiðsmátt.
3. Þerrið kryddsíldina og skerið í
bita.
4. Smyrjið eldfast móg.
5. Setjiö kartöflusneiðar, laukinn og
kryddsíldina í lögum í mótið. Fyrst
eitt lag kartöflur, síöan lauk og þá
kryddsíld, endurtekiö og endaö á
kartöflulagi.
6. Helliðrjómanumyfir.
7. Bakið við 180°C á neöstu rim í
ofninum í ca 45 mínútur eða þar til
kartöflumar eru opðnar mjúkar. I
þennan rétt má einnig nota tómat-
sneiöar eða tómatsósu og púrrulauk.
Gott sem sjálfstæður réttur eða
réttur á köldu borði.
Melónusfldarsalat
100 g majónsósa
1/2 dós sýrður r jómi (100 g)
Sfld í hlaupi
1 pakki hlaup (lys Buljon-géle frá
Toro)
2—3 sildarflök, marineruð
1—2egg (harðsoðin)
1/4 úr agúrku
50 g rækjur
fennel eða dill
1/4 paprika
Vinnutími 30—45 minútur. Hrá- ■
efniskostnaður um 105 krónur.
Verklýsing
1. Farið eftir fyrirmælum á
pakkanum með hlaupið.
2. Skolið mótið, sem á að nota, að
innan með köldu vatni. Fisklaga
form sóma sér vel hér.
3. Látið nokkrar matskeiðar af
hlaupi í botninn og látið renna upp
meö hliðunum. Látiö stífna. Raðið '
síðan skreytingunni í botninn og ef til
vill hliðamar. Fyrst em að sjálf-
Hráefnið í jóÍasQdina. Stór og falleg marineruð sildarflök ásamt grænmeti og Aj|t gem þarj tjj aj frejsta jýng_
kryddi. 1 sfldinni er m.a. kalk, járn og vftamin og litil fita, sem sagt holl f æða.
Aftast á myndinni er sfld i hlaupi. Til vinstri eru sfldarrúllur skornar á fat og i
litlum skálunum er sinnepssósa og sinnep sem er hvort tveggja mjög gott með •
rúllunum. Til hægri er rúgbrauðsneið með kryddsfldarflaki, bananasneið og
sýrðum rjóma, ljómandi forréttur.
3 gulrætur
5perlulaukar
50 gr. púrra (blaðlaukur)
1 tesk. heil piparkora
3 stk. lárberjalauf
örlitið af nýrri rifinni plparrót eða
piparrót úr pakka (eftil villnokkrir
dill- eða fennelkvistir)
ca 1/2 kg marineruð sild
Vinnutimi 40—45 minútur. Hráefnis-
kostnaður um 160 krónur.
Verklýsing
1. Gulrætur og laukur hreinsaö og
skoriö. Gulrætur og púrra í þykkar
sneiðar og perlulaukur í helminga.
2. Suöunni hleypt upp á edikinu,
vatninu og sykrinum. Grænmetið og ■
kryddið sett út í og soðið í 1—2
mínútur.
meöan síldarflökin em útbúin.
3. Þerrið kryddsíldarflökin og skerið
síðan í litla bita.
4. Setjið síldarbitana í krukku, tU
dæmis glæra niðursuðukrukku.
örlítið fennel má setja ef vUl í
krukkuna.
5. Hellið tómatleginum yfir síldar-
bitana. Látið sUdina bíða aö minnsta
kosti yfir nótt áöur en hún er borin á
borð.
Freisting Jóns
600 g kartöflur
lstórlaukur
400—500 g sérrísfld (kryddsfld)
1 dl rjómi.
Vinnutími ca 20 mínútur + bökunar-
tíml 45 minútur. Hráefniskostnaður
ca 115krónur.
t kringlótta mótinu er Freisting Jóns tilbúin. 1 litlu skálunum era sfldarsalöt,
ávaxtasalatið og melónusalat. Fremst á myndinni eru marineruð sfldarflök á fati
ásamt piparrótarrjóma. í hann er látinn einn pakki af rifinni piparrót og einn peli
af rjóma (þeyttum).
1/2 dós tesk. paprikuduft
1/4 tsk.karrí
1/4 tesk. pipar
1/4 tesk. hunang
1/4—1/2 melóna (eftir stærð)
200 g kryddsUd í sérrílegi.
Vinnutimi 5—10 minútur. Hrá-
efniskostnaður um 95 krónur.
Verklýsing
1. Majónsósu, sýrðum rjóma og
kryddi hrært saman.
2. Melónan skorin í litla bita.
Athugið að láta safa af melónu-
bitunum renna vel af (setjið bitana í
sigti) eða kreistið svoh'tið af saf-
anum frá. Annars verður salatiö of
blautt, einnig er líka hægt aö sleppa
innsta hluta melónunnar. Bitarnir
settir út í majónsósuna.
3. Kryddsíldin skorin í litla bita og
sett út í. Látiö bíða um stund áður en
borið á borð. Mjög gott að bera rúg-
brauð með melónusalatinu. Einnig
er mjög gott aö bera fram melónu-
bita og kryddsUdarbita sem pinna-
mat. A einn pinna er þá látinn einn
biti af hvoru, síld og melónu.
sögöu eggin skorin í sneiðar, sömu-
leiðis agúrkan og paprikan (í bita
eða sneiðar) og sUdin í bita. Látiö
siöan nokkrar skeiðar af hlaupi yfir
og látiö stífna. Síðan kemur afgang-
urinn af því sem á að fara í mótið.
Hlaupinu heUt yfir, passið að ekki
myndist loftbólur í vökvanum. Látið
mótið á kaldan stað meöan hlaupið
eraðstífna. Setjið heitt blautt stykki
í kringum mótiö og hvolfið hlaupinu
á disk. Skreytið með t.d. salat-
blööum, agúrkusneiðum og tómöt-
um.
Gott er að hafa sinnepssósu með
hlaupinu. Athugiö að einnig er hægt
að gera hlauprétt þennan í litlar
skálar, hæfUegan skammt fyrir einn
íhverriskál.
Sinnepssósa
Sósa þessi er mjög góð meö hlaup-
réttinum og eins með sUdarrúllum.
100 g majónsósa
1/2 dós sýrður rjómi
2 tesk. hunang
3 tesk. Dljon sinnep
2tesk.dUl (þurrkað)
ÖIlu hrært saman.
Vinnutimi ca 5 mínútur. Hráefnis-
kostnaður 28 krónur.
Ávaxtasfld
80 g majónsósa
1/2 dós sýrður rjómi
: 2—3 tesk. karrí
. 1 matsk. ananaskurl eða nokkur söx-
uð vinber
1/2 súrt epli
1/4 græn paprlka
1/4 laukur
300 g síld. Má nota hvort sem er mar-
ineraða eða kryddsfld.
Vinnutími 15 minútur. Hráefnis-
kostnaður um 90 krónur.
Verklýsing
1. Majónsónsósa, sýrður rjómi og;
karrí hrært saman.
2. Vínber (ef notuð), epU, paprika og
laukur saxaö mjög smátt og hrært út
í.
3. Síldin skorin í litla bita og sett út 1,
hrært. Salatið á að standa dálitla
stund áður en þess er neytt svo að
rétta bragðið komi fram.
Kjúklingakæfa
225 g kjúklingalifur
50 g beikon
1 hvitlauksrif
1/2 lítill laukur
2 matsk. vatn
1/2 tesk. soðkraf tur
(helst kjúklingasoð)
Jólasfld og tómatsfld í nlðursuðu-
glösum. ..
1/2 tesk. salt
1/4 tesk. timian
1/4 tesk. pipar
1 lárberjalauf
legg
11/4 dl þeytirjómi
50 g sveppir úr dós
25 g smjör og ca 1 matsk. sítrónusafi
Vinnutími ca 25 mínútur + suðutími
2-21/2 klst.
Hráefniskostnaður um 100 krónur.
Verklýsing
1. Lifrin lögð í kalt vatn smástund..
Tekin upp og stærstu himnur fjar-
lægðar.
2. Lifrin, beikon, laukur, hvítlaukur,
vatn og krydd sett í pott og látið
■ sjóða í ca 10 mínútur við hægan hita.
Lárviðarlaufið tekið upp úr.
3. Allt úr pottinum + sveppir
hakkað tvisvar í hakkavél.
4. Eggi og rjóma hrært saman við.
Hrært mjög vel. Athugið að einnig er
hægt að setja allt í „blender” eða
aðrar álíka „allt í einu” vélar.
5. Sett í smurt eldfast, lokað mót og
soðið í vatnsbaði við 150°C í 2—2 1/2
klst. þar til lifrin er hlaupin.
6. Þá er smjöri og sítrónusafa hellt
yfir.
Lifrarkæfa
350 g lifur
150 g svínafita (spekk)
1 litill iaukur
2 soðnar kartöflur
1/2 kryddsfldarflak eða gaffalbitar
31/2 matsk. hveiti
11/2 tesk. salt
1/8 tesk.pipar
1/4 tesk.timian
2 lítil egg
11/2 dl mjólk
3 beikonsneiðar
Vinnutími ca 30 mín. + 45 mín.
bökunartími (og suða á kartöflum).
Hráefniskostnaður 90—100 krónur.
I
Ve rklýsing
1. Lifrin lögö í bleyti í kalt vatn.
Hreinsuð og himnur fjarlægöar.