Dagblaðið Vísir - DV - 22.12.1984, Qupperneq 26

70
DV. LAUGARDAGUR 22. DESEMBER1984
Indversk jól:
HVERNIG
’DIWALI’
VARÐTIL
Hindúamusteri.
Indland — land alls konar trúar-
bragöa hefur mikiö veriö í fréttum á
undanfömum mánuðum einmitt vegna
trúardeilna. Hindúar eru fjöl-
mennastir, eöa um 75 prósent þjóðar-
innar. Níu prósent eru múhameðs-
trúar, sjö prósent eru kristnir og þau
niu prósent sem eftir eru skiptast í
sikka, búddatrúar, bahai, gyöinga,
jain og pharsi, svo eitthvað sé nefnt.
öll þessi trúarbrögö hafa því sína
siði og venjur sem eru ólíkar hvert
öðru, en í grein þessari er ætlunin aö
tala um hindúa, þeirra jól og trú.
Segja má með sanni að hátíðarhöld
standi annaðhvort yfir einhvers staöar
á Indlandi eöa séu í undirbúningi —
eiginlega þekkist varla hátíða-glaðari
þjóð. Indverska dagatalið er í reynd
löng upptalning af alls konar tylli-
dögum og uppákomum — hver með sitt
einkenni og langa sögu á bak við sig.
Saga Indlands nær 5000 ár aftur í
tímann og þurfa bömin að læra alla
þessa sögu í skólanum. Þetta em mörg
ár miðað við eina mannsævi.
Indverjar kunna margar hetjusögur
af fomum konungum og af öðram
hetjudáðum og eru þeir aldir mjög upp
í anda þjóðarinnar.
Dagatal hindúa er nokkuð öðravísi
en dagatal okkar Vesturlandabúa.
Hindúar hafa 12 mánuöi í sinu ári
yfirleitt, með 30 dögum í hverjum
mánuði. Fimmta hvert ár inniheldur
síöan 13 mánuöi til að vinna upp
dagana í samræmi við vesturlenskt
dagatal.
Indversk jól — divali — merkir
upphaf nýs árs á meðal hindúa. Diwali
ber annaðhvort upp á október eða
nóvember. Diwali er mikilvægasta og
alvarlegasta hátíð þeirra og segja má
að Indland klæðist nokkurs konar
skrautbúningi á meðan á diwali
stendur.
Hver borg, hver bær og hver sveit er
upplýst með þúsundum ljósaskreyt-
inga — olíuljósa, kerta, rakettuskota
og nú orðið uppfinningu Vesturlanda-
heims, blikkandi rafmagnsljósa.
A diwali fagna hindúar endurkomu
indverska goðsins Rama, sem uppi var
fyrir um 5000 áram og sneri heim eftir
sigur í hinu mikla stríði við voldugan
konungSri Lanka.
Konungur Rama
Fyrr á öldum var Indlandi skipt
niður í smá og stór konungsríki. Mikii
Risastyttur af óvini Rama, konungi Sri Lanka, Ravana. Sú tii hægri er að
byrja að brenna.
harka var á milli voldugra manna og
vora deilur daglegt brauð. Stríð vora
háð og mörgum mannslifum fórnað
fyrir landskika og meiri völd.
Rama sat í sínu konúngsríki þar sem
nú er ríkið Uttar Pradesh og hafði
hann aðsetur i borginni Dwarika.
Rama þurfti að gefa upp konung-
dóminn til yngri bróöur síns, sem bar
nafnið Bharat, og var Rama sendur í
útlegð vegna deilna sem ekki verður
farið út í hér. 1 raun leiðir hver sagan
af annarri og era þær allar sam-
tvinnaðar.
Nú, Rama fór í útlegðina með konu
sinni, Seeta, og bróður sínum,
Laxhumana. Þau þrjú ferðuðust
nokkuð um Indland saman og skeði
það einn daginn að Seeta, kona Rama,
hvarf.
Konungur Sri lanka
Sri Lanka er eyja sem er sunnan við
Indland og sat þar í konungsríki sinu
mjög voldugur og ríkur konungur sem
hétRavana.
Sagan segir að Ravana hafi átt flug-
vélar og hafi hann flogið alla leið til
norðurhluta Indlands og rænt konunni
hans Rama, Seeta.
Nú voru góð ráð dýr. Rama var í út-
legð og hafði þar af leiðandi engan her
með sér, aöeins bróður sinn. Þeir tveir
lögðu af stað fótgangandi og er þeir
voru komnir að miðríki einu sem nú
heitir Maharashtra, var þar mjög
sterkt konungsríki apa. Aparnir litu
alveg út eins og menn í þá daga nema
hvað þeir vora með skott. Herafli apa-
ríkisins réðist í lið með bræðrunum
tveimur sem héldu áleiðis til Sri
Lanka, fótgangandi. Þeir komust alla
leið til Kanya Kumari, sem er syðsti
hlutilndlands.
Aparnir og bræðurnir tveir, Rama og
Laxhumana, tóku til viö að gera brú úr
steinum á milli Indlands og Sri Lanka.
Leifar af þessari brú sjást enn þann
dag í dag.
Konungdómur Sri Lanka var mjög
voldugur. Hús vora mikið til gerð úr
gulli og gersemum.
21dags stríð
Er brúin var tilbúin, varð greið leið
til Sri Lanka. Stríð milli Rama og
Ravana var háö og stóð í 21 dag. Rama
sigraði. Um leið sendi Rama einn af
Öpunum sem sendiboða heim í gamla
konungsríkið sitt, í Dwarika, til að
tilkynna tíðindin. Apinn lagði af stað til
norðurhluta Indlands og er hann kom
til borgarinnar og sagði fréttirnar var
fólkið þar auðvitað mjög ánægt og fór
að undirbúa heimkomu Rama.
Dagur þessi, er sendiboðinn kom til
borgarinnar, hefur verið nefndur
Dassahdra og heldur fólk mjög upp á
þennan dag. Segja má að undir-
búningur diwali — jólanna — byrji
þennan dag.
Dassahdra
A degi sendiboðans, Dassahdra, eru'
búnar til styttur af konungi Sri Lanka,
Ravana, óvini Rama. Fólk marserar á
götum úti með stytturnar í broddi
fylkingar og á ákveðnum stað era þær
brenndar við mikil fagnaðarlæti
áhorfenda.
Kvenmenn sumir eru hinir mestu listamenn og tiðkast oft á hátiðum að gera heilt iistaverk á andiiti eða
höndum. Rauði blotturinn á enni kvennanna er merki hindúatrúar. Sagan segir að er eiginmennirnir voru
á leið i bardaga sina, hafi þeir skorið sig aðeins i fingur og skilið eftir blóð sitt á enni eiginkvenna sinna.
Síðan, ef eiginmennirnir myndu láta /ifið i bardögum, áttu eiginkonurnar að brenna sig til bana með blóð
mannsins á enninu.
Texti: Jóhanna Ingvarsdóttir og Mahesh M. Kale