Dagblaðið Vísir - DV - 22.12.1984, Side 42
86
DV. LAUGABDAGUR 22. DESEMBER1984
Helgarvísur
Helgarvísur
Helgarvísur
Helgarvísur
Mikill fongur er aö því aö fá tildrög gamalla
vísna. Guöný Friðriksdóttir sagöi mér nýlega
tilefni vísu Valdemars K. Benónýssonar „Einn
ég skára grýtta grund”. Valdemar var aö slá
Stórhólmann á Baröi í Miöfiröi. Friðrik Arn-
bjarnarson á Stóra-Osi lánaöi þá Valdemar
þrjár konur til þess að raka á eftir honum, dætur
sínar tvær, Guönýju og Hólmfríöi, og fóstur-
systur þeirra, Gyðu Helgadóttur Guömunds-
sonar í Tjarnarkoti. Þeim gekk greitt aö raka
Ijána, enda var valllendi þarna. Þá kvaö Valde-
mar vísuna:
h'.inn ég skára (/ri/lla grand.
glgninr Ijár á sleinum.
\álgasl sára negdarsland,
' jr nidasl þrjár á einuni.
Þetta var aö kvöldi, og segir Guöný Friöriks-
dóttir, aö mjög vel hafi legið á Valdemar og
hann leikið á als oddi. Hann lét óspart fjúka
í kviðlingum og orti þá m.a. þessa vísu:
llráll ai) ríáur bglgjan slriing.
htenin þgáir ckki.
<lgi)a ag h'riáa gripa fiing,
(ináng sniídar llekki.
Eggert Arnbjarnarson á Stóra-Osi var frægur
fyrir hispurslaust tal, þótt ekki sé meira sagt.
Guðný segir, aö hann hafi oft farið meö þennan
gamla húsgang, sem er sérkennilegur fyrir það,
aö í hverju visuoröi er karl- og kvenkenning:
.. h'.kki eerdiir aftur snúiö, ”
unga fólkió kgrjar,
..(eeiskeióid alll er búið,
áðar en það bgrjar. "
Alll er lifið einskis eerl
eða skapar leiða,
efeið hiiínni iiðrani gerl
aðeins bjarnargreiða.
Og Sigurgeir botnar:
•Yh i sól ng stimargl
sil ég Itarla kátar.
fa t mig dregnia am laiiniuspil
rið lillar slelpnhnátnr.
V ið skiilnni grkja kappakea ði.
keeða af ransl að gönilum sið.
hagsa lill nni galla ' og ga ði.
gainna nkkar sönginn eið.
(Ileði liestinn gelur eeill
góð (ig hngllin slaka,
hngareíli óðar eglt
a sts og geðslirðs inaka.
Hömm ertaagin, llegkjaeík
rekka lilsín dregar.
Hún er engu öðru lík
einkuni Laufáseegur.
Olyntpíuferö lil fjár
fáir eirðasl liljóla.
Iljarni málli einn í ár
okkar hylli njóla.
Þarna á Sigurgeir viö Bjarna Friöriksson.
Og enn botnar Sigurgeir:
(ieendur J. er geysisnjall,
gerir margar rósir.
A einiiin fundi fara i kall
fjórar tóbaksdósir.
Harl i ári þgkirþér,
þegar tárið brestnr.
Sjálfur fjárinn sínuin er
sgnda áram eersl a r.
Pétur segir, aö kona sín, Þóra Steinólfsdóttir,
hafi botnaðsvo:
Keeöið, einir, brellinn brag.
Iiart með hanstsins keiða.
Semjið einnig sígilt lag
og syngið þetla eíða.
„Fríða á Akureyri” botnar:
Andinn keinur yfir mig
er ég fer á klósellið.
h'.kki eildi ég eiga þig
andlaasan eið braudslritið.
h'grsl þig eantar fgrriparta,
ligli ég mér að senda þá.
. ísta ðnlanst er að kearta.
ég (ella ná að senda þrjá.
Og „sís” sendir botna, en fyrst fyrripart:
/kutda frjósa kra kiher.
kelar blóm lil hlíða.
Seona brag í septeinber
seggir miinii smíða.
Guöríöur botnar:
h'.g er liiinn, lagsmaður.
legg þet frá mér pennann.
h.’kki eerð ég efnaður
eftir daginii þeniian.
Hcvði skýrt og skorinort
skgll erþérað lala.
Mörg er eísan illa ort.
aðrar eil ég fala.
Mér hefur láöst aö birta þessa vísu frá E.S. í
síðasta þætti:
Vegi lífs er eandi að rata,
eilligatan margan ól.
Vart mun bjórinn bceta krata
og bjarga Jóni í ealdastól.
E.S. spyrst fyrir um höfund þessarar vísu:
Sumri hallar, bœir blaer
blómið eallar dána.
Skýja- falla -tárin tær,
tindar fjalla grána.
Vestur-Islendingurinn Brandur Finnsson seg-
ir, aö Hans G. Andersen sendiherra og frú hafi
heimsótt Manitoba. Þá hafi þetta staðið í Lög-
bergi: He used the opportunity to introduse the
book, „Vesturforarskrá 1870—1914”. Brandur
segist trúa öllu, sem birtist í Lögbergi og
kveöur:
106. þ^ttur
Vart mun bjér
og
bjarga Jó
iui
bæta
valdas
ata
h'.ftir skiir er skinið rtsl,
skartar sól i heiði.
I I árskýjnin ofl hiin lirýzl
eflir sorg og reiði.
I>að er a-ling að grkja.
á ýmsum það sannazt hefur.
1 onl er hngann að eirkja.
efeiljinn laiiglíinuni sefur.
Ilnxnaskjóiii og kla ðakáfa,
kjaftalóinnr og málskrafsdiifa.
fleinahóll og faldaþiifa.
frelnagli og driilluskriifa.
Jón S. Bergmann var í „sóttkví” á Stóra-Osi í
átta daga. Friðrik bóndi þar geröi vel við Jón og
þakkaði hann góöa aöhlynningu meö þessum
vísum:
Alllafþegar einn ég fer
glir Irosna haga.
skal ég niana og þakka þér
þessa álla daga.
. I lllafþegar einn ég fer
og enginn eill mér (liiga.
skal ég niaiia ogþakka þér
þella aföllam hnga.
Jón Arnbjarnarson á'Stóra-Osi átti á sinni tíð
frægan góðhest, sem hét Mósi. Friðrik Hansen
sendi Jóni þessa afmæliskveðju:
Heillaósk þá hefði ég bezt
handa Jóni á Ósi,
aðgæfan sendi góðan liesl.
sem gengi likl og Mósi.
Baldur Eyjólfsson Skagapóstur, bróöir Höllu
skáldkonu á Laugabóli, kvað á styrjaldar-
árunumseinni:
l‘olt nú sé liér afgulli gna gð,
gtelir litils fengar,
efað landsins frelsi og fra gð
fgrir stnpa gengnr.
Baldur kvaö og þessa:
i ermisl sál inin eins i áI.
rex það bál. sem kgnl eróll.
Sliirfin liál eið slnðlainál
slanza. Skál! (>g góða nótt!
Sigurgeir Þorvaldsson í Keflavík sendir mér
línu eftir talsveröa biö. Hann segist munu láta
mig heyra frá sér tvisvar þrisvar á ári, „rétt til
aö sanna þaö, aö maður sé ekki alveg hættur aö
yrkja, þótt andinn hrömi meö árunum”. Og
Sigurgeir kveöur:
Oðum lækkar á mér risið,
enda hrörnar skrokkar niinn.
Allt er hjá mér orðið eisið.
einkuni lilli titlarinn.
Aldrei get ég eignazt þrá
eða eonarglætu,
án þess jafnan ár mér fá
einheers konar eæta.
Ló að drjápi dropar slórir
og drengir sápi á flösknshíl.
í æsknhjápi eaginn lórir
eins og rjápa í lífsins grál.
Enn er hanstiö að oss selzl.
áli stormar gnauða.
1‘egar kólnar. þá er bezl
að þamba ..Svartadauða ”.
.1 skáluni glóa guðaeeigar.
gleðjast nienn. erþeirra negla.
I ’ísiir margar eerða fleygar.
eið þær hterfnr anilleg þregla.
Ilarl i ári þgkirþér.
þegar lárið breslnr.
l’essi fjári orðinn er
allra dára eerstar.
Hezl þykir byggðaprýði
Hrókin í Norðarárdal.
Alll þakið iisp og eíði
áðar en earir skal.
Sigurgeir smíðar framan við seinnipart:
Aakasl myrkrið óðam fer,
aldnir fyllast keíða.
Seona brag i september
snniir niana smiða.
Og Sigurgeir botnar:
l‘ó að nóna skin og skár
skiplist á hér eiða,
eil ég fara öllu ár
aðeins tilað r...
I lok bréfs síns sendir Sigurgeir þessa
kveðju:
I ’nglegarþá erl að sjá,
æskuþrótt má finna.
Cóðar keeðjar færða frá
fjölda eina þinna.
Pétur Stefánsson, Skeljagranda 1 í Reykjavík,
prjónar framan við seinnipart:
Hryllir mig, er hausta fer,
hngurinn fyllist keiða.
Seona brag í september
sumir inanu smíða.
Og Pétur botnar:
h.'nn er lianslið að oss selzt,
áli stormar gnaaða.
I eelraramstri gljar bezt
iign af seartadanöa.
Ilarl i áriþykirþér,
þegar lárið breslar.
Slikur fjári eflaasl er
ölla fári eerstnr.
Guðríður Brynjólfsdóttir, Hæöarbyggö 9 í
Garðabæ, kveöur og gefur skýringuna „sagt
upp störfum vegna aldurs”:
lljasár i frosti og fönn
feta slóðir jarðar.
Dæmd ár leik frá dagsins önn
dóttir Skagafjarðar.
Og enn kveður Guðríður:
Ramba feit am raddan eeg,
ríkir streituöldin.
Hinheer þregta öm nrleg
á eill leita á keöldin.
F.g hefhlýtt á margra mál.
Menn ég ýmsa þekki
leitandi að systursál,
sem þeir finna ekki.
h'elað lief ég fjöll og hlíð,
finnst þó ekki skaði.
árþótt færi alla líð
gfirá handaeaði.
Ef eið Cannlangs ellam slóð
og ekki er nóg affisknm,
áðar en earir íslenzk þjóð
er yfir tómam disknni.
Slafir hljóðs oft standa i mér,
staðla tæpast kann að skrifa.
Hirta samt, efþóknastþér,
þátturinn má lil að lifa.
Þeir, sem Hraga safna i sjóð,
settuin regluin láli.
Efþjóðin ekki þráir Ijóð,
þá er eonin áti.
Við óðarsmíði er ég ná
aðeins pínnlítill kálfar.
Og mér finnst, að ættirþá
að yrkja meira iþáltinn sjálfar.
Aslriðar kom ál og Hans,
afþeim stafaði mikill glans.
Ilán earþar með hýra brána,
lianii með Veslnrforarskrána.
Og Brandur kveður:
Kona sexlng allan aað sinn
aaglýsir með eizka og spekt.
Oft erþörf. en ná er nanösyn
að ná í samband, (eall collect).
„Þá er páfinn búinn að koma, sjá og sigra,”
segir Brandur og kveöur:
1 Maniloba andleg akt
egkst, og þróast gáfan
þeirra, sem að eoru á eakl
i eon am að sjá páfann.
Þá koma hér fleiri vísur, sem Sigurður
Brynjólfsson í Keflavík sendi mér.
Knútur Þorsteinsson frá Ulfsstööum kvaö:
l‘ó að eetur eöll og hól
eefði fjötram sínum,
átti eorið alllaf skjól
andir bránani þínntn.
OgKnúturkvaðíbíl:
Mun ég það í minni geyma,
• meðan sól á jökul skín,
liee sælt það ear aó sofa og dreyma
í Cheerolet eið brjóstin þín.
Sigurður segir, að einhver B. J. hafi ort, er
líða tók á heimsstyrjöldina síðari:
Ixítta enda ófriðinn,
eflda bræðralagið.
Dreptn Hitler, drottinn minn,
og djöflinttm gefðu hræið.
Þá er komið að nýjum fyrripörtum. „Fríða á
Akureyri”segir:
Seörtum angnm allt að sjá
ekki góður siðttr.
Friörik Sigfússon:
Þó að liámi og haasti að,
hngarró skal sýna.
Þetta veröa lesendur aö láta sér nægja aö
sinni.
Skúli Ben
Helgarvísur
Pósthólf 131
530 Hvammstangi.