Dagblaðið Vísir - DV - 07.10.1985, Blaðsíða 13
DV. MANUDAGUR7. OKTOBER1985.
13
Orðin tóm duga ekki
I tilefni af umferðarviku í Reykjavík
1 dagblöðunum sl. föstudag er
fjallað um fyrirhugaða umferðar-
viku í Reykjavík. Þar er markmið
hennar skilgreint svo að borgarbúar
sameinist um bætta umferðar-
menningu og fækkun slysa. I um-
ferðarvikunni verður meöal annars
lögð áhersla á umferðaröryggi barna
með virkri þátttöku þeirra og stefnt
að slysalausum degi föstudaginn 11.
október. I Morgunblaðinu birtist
jafnframt stór mynd af hópi
unglinga ásamt borgarstjórn í sal
borgarstjórnar.
Vissulega fögur fyrirheit. En
skyldi hugur fylgja máli hjá um-
ferðaryfirvöldum. Mín reynsla er
svolítið önnur. Kannski er ég svo
ólánsöm aö búa ekki í þeim hluta
vesturbæjar þar sem hraðinn hefur
verið lækkaöur niður í 30 km á
klukkustund, eða við Þórsgötuna,
sem búið er aö gera að vistgötu, eða
uppi í lokuðu hverfunum í Breiðholti
þar sem börn og umferð eru rækilega
aðskilin.
Hraðbraut í gegnum
íbúðahverfi
Eg bý nefnilega við Sogaveginn í
Reykjavík — þá götu sem mestur
umferðarhraði hefur mælst á að und-
anförnu — götuna þar sem engar
upphækkanir eru til að tefja för og
engin umferðarljós. Það er varla að
hægt sé að tala um gatnamót. Gatan
liggur vel viö allri umferð ofan úr
Breiöholti og niöur í bæ, og er freist-
andi að gefa í á þessum spotta. Það
virðist bara gleymast aö við götuna
búa börn. Börnin, sem búa við Soga-
veginn og þar í grennd, vita hversu
hættuleg gatan er. Þau hætta sér
yfirleitt ekki nærri götunni, en þó
verður ekki hjá því komist hjá þeim
að fara yfir á leið í skólann. Skólinn
heitir Breiðageröisskóli, og þau
þurfa ekki aðeins aö fara yfir Soga-
veginn heldur einnig Réttarholtsveg-
inn, sem er ein aðalumferðargatan
úr Fossvogshverfinu.
Það er ekki eins og þetta vandamál
hverfisins sé að uppgötvast í dag.
Hægt væri að skrifa heila bók um
samskipti íbúa hverfisins og for-
eldrafélags Breiöagerðisskóla við
borgaryfirvöld. Otaldar eru
ferðirnar til borgarstjóra, eða sím-
tölin við framkvæmdastjóra um-
ferðarnefndar og undirskriftasöfn-
unum hefur líka verið beitt. Borgar-
ráði hefur ítrekað verið skrifað
vegna málsins og hringt í borgarfull-
trúa.
Allir þeir sem talað hefur verið við
hafa verið mjög skilningsríkir. Það
verður eitthvaö að gera í málinu. En
lengra hafa framkvæmdir vart náö,
ef frá er talin þrenging götunnar viö
Garðsapótek og gerð gangbrautar
þar yfir. Talað hefur verið um lokun
götunnar í annan endann. Talað
hefur verið um upphækkanir á
götunni, og málið er í sífelldri at-
hugun og rannsókn. Hvað verið er að
athuga er mér hulin ráðgáta. Hver
sem hefur minnsta áhuga á málinu
þarf ekki nema aö staldra við inni á
Kjallarinn
„Gatan liggur vel við allri umferfl
ofan úr Breiðholti og niflur í bæ,
og er freistandi afl gefa i é
þessum spotta."
Sogavegi til að sjá að hér þarf rót-
tækar aðgerðir. Heyrst hefur aö SVR
sé illa við upphækkanir á götum, þaö
skemmi vagnana. Ekki hefur veriö
sýnt fram á neinar rannsóknir sem
leiða í ljós skemmdir á vögnum
vegna upphækkana. Enda hljóta þá
skemmdirnar að veröa vegna þess
að strætisvagnarnir aka of hratt. Eg
hefði vart sest niður aö skrifa þennan
pistil ef lítil vinkona dóttur minnar
hefði ekki oröið fyrir bíl fyrir framan
húsiö hjá mér á þriðjudaginn. Þær
stöllurnar voru að koma heim af
bókasafninu um kvöldmatarleytið og
biðu færis aö komast yfir götuna. Að-
stæður eru iðulega þannig að stórum
bíium er lagt sunnanmegin götunnar
LÁRA V.
JÚLÍUSDÓTTIR
LÖGFRÆÐINGUR ASÍ.
og þannig var i þetta sinn og sáu þær
ekki til umferðarinnar fyrr en þær
voru sjálfar komnar töluvert langt út
á götuna. En þá var orðið of seint fyr-
ir telpuna að foröa sér. Hún skall á
bíl, sem kom eftir götunni, og lenti í
götunni. Hún fékk kúlu á höfuðið, og
marðist á fæti, hún fór að hágráta,
settist á götukantinn og skalf. Fólk
dreif að og var brugöið á það ráð að
fara með stúlkuna á slysadeild, sem
vill til að er aðeins örskammt frá, til
að athuga frekari meiðsl. Þau voru
sem betur fer ekki alvarleg — kúla
og mar. Hvorki var kallað á lögreglu
né sjúkralið, þar sem e.t.v. var
frekar veriö aö huga að velferð
barnsins en ströngum formkröfum
kerfisins. Þegar síöan var haft
samband við lögregluna var okkur
tjáö að þar sem hún hefði ekki verið
kölluð á slysstað strax í upphafi tæki
því ekki fyrir hana að vera að skrá
þetta hjá sér. Sem sagt, slysið var
ómark.
Hvað endist vika af
áróðri börnum lengi?
Það er vonandi að umferðarvika
Reykvíkinga verði sem árangurs-
ríkust og hægt verði að hafa föstu-
daginn 11. október slysalausan. Ég
skal biöja börnin mín að fara sér-
staklega gætilega í umferöinni þann
dag. En umferðin samanstendur
ekki bara af börnum, þótt það séu
þau sem oftast verða fyrir bílunum,
einhverjir aka bílunum og hver er
ábyrgðþeirra?
Það er einlæg ósk min að um-
ferðaryfirvöld breyti nú orðum í at-
hafnir og hefjist handa um fyrir-
byggjandi ráðstafanir. Ég á ekki von
á að ein vika af áróðri endist bömun-
um við Sogaveginn lengi.
Lára V. Júlíusdóttir,
lögfræðingur ASÍ.
„Frúarbill er vist ekki ný tegund af bil . .
eru henta frekar konum en öðrum
mönnum. Það var þá rétt hjá mér
eftir allt saman; ég er hætt að fylgj-
ast með... Ég ákvað með sjálfri
mér að nú yrði breyting á eftirtektar-
leysi mínu og hófst þegar handa við
að gera róttækar ráðstafanir þess
efnis.
Sitja við prjónaskap —
ekki undir stýri
Strax daginn eftir setti ég upp
frjálslyndan, félagsfræðilegan svip
og lagði einbeitt af stað í könnunar-
leiðangur í þeim tilgangi að athuga
almenn viðhorf fólks til aksturshæfi-
leika kvenna. Eins og sannur félags-
fræðingur gætti ég þess vandlega aö
vera hlutlaus og við öll hugsanleg
tækifæri hóf ég umræðu á hinu við-
kvæma máli. Niðurstaðan af þessari
dulbúnu skoðanakönnun minni voru
vægast sagt ákaflega niðurdrepandi
fyrirkvenþjóðina.
Flestir virðast vera á þeirri skoðun
að konum fari betur að sitja við
prjónaskap en undir stýri. Þær séu
stórhættulegar í umferöinni og
hverjum manni, sem þykir vænt um
bílinn sinn, væri hollast að hafa kon-
una í farþegasætinu, reyrða niður
með öryggisbelti. Best væri auðvitað
aö binda fyrir munninn á henni líka
þar sem konur taki oft óbeðnar aö
sér hlutverk co-ara.
Karlmenn með krampaflog
í bensínfætinum
Oftar en ég get hent reiður á hafa
karlkyns bílstjórar urrað af vonsku
yfir konum í umferðinni. Jafnan eru
þeir æfir yfir því einu aö viökomandi
kona ekur á löglegum hraða meðan
þeir sjálfir eru með krampaflog í
bensínfætinum — iöandi í skinninu af
ákafa aö komast hraðar. Þá er böl-
sótast út í kvenfólkið; það kann ekk-
ert að keyra og er gjörsamlega óhæft
í umferðinni.
Þrátt fyrir þessi neikvæðu viðhorf
karlmanna til kvenna og bíla þá er
alveg ómissandi að hafa fáklæddar,
íturvaxnar dömur klofvega uppi á
húddinu í bílaauglýsingum. Hvernig
sem á því stendur þá telja karlar það
eina stað bílsins sem hæfi konum.
Eflaust er eitthvað til í því að
konur séu ekki eins færir bílstjórar
og karlmenn og fyrir því hljóta líka
aö vera rökréttar ástæður.
Trúlegasta orsökin fyrir því er sjálf-
sagt reynsluleysi þeirra. I dag er það
enn algengast að karlmaðurinn sé
fyrirvinnan og þarf hann því meira á
bílnum að halda en húsmóðirin. Á
frídögum, þegar fjölskyldan fer í
„sunnudagsbíltúrinn”, er það nær
undantekningarlaust maðurinn sem
er við stjórnvölinn, konán er í far-
þegasætinu og börnin kjamsandi á
bráönuðum ís í aftursætinu. Það er
því ekki undarlegt að kona, sem
grípur aðeins örsjaldan í stýri, sé
svolítið óörugg í umferðinni.
Flestir karlmenn hafa haft þó
nokkra reynslu af vélknúnum
ökutækjum, jafnvel áður en þeir taka
sjálft bílprófið. Það er opinbert
leyndarmál að drengir eru varla
orðnir lausir við bleiuna áður en þeir
trylla á traktorum út um allar
sveitir. Þiö skuluð því ekki undrast
það að konur séu ekki tryllandi um
götur bæjarins eins og þaulæfðar
kappaksturshetjur. . .
Hrund Hauksdóttir.
Frúarbfll
Eldhús á hjólum?
„Frúarbíll, já,” tautaði ég og gerði
nokkrar tilraunir enn til þess að sjá
þetta farartæki fyrir mér. Að lokum
var ég orðin sannfærö um að þetta
hlyti að vera nokkurs konar eldhús á
hjólum. Það væri örugglega eldavél í
honum, hrærivél, örbylgjuofn og
allar græjur. Auðvitað! Mikill
endemis grasasni gat ég verið að sjá
þetta ekki fyrr. Án efa væri þar líka
saumavél! Ég var orðin nokkuð
ánægö með skarpskyggni mína
þegar mér varð allt í einu ljóst að
það gæti ekki þjónaö nokkrum
tilgangi aö vera með eldhús í heilu
lagi inni í bíl. Hver ands. . . var þetta
þá?
Mér rann kalt vatn milli skinns og
hörunds þegar ég mundi skyndilega
eftir því að við vinkonurnar eigum
pantaða utanlandsferð, svokallaöan
flug og bíl pakka. En samkvæmt
þessari nýju uppgötvun minni var ég
viss um að sá pakki væri eingöngu
fyrir karlmenn því hvergi er minnst
á frúarbíla í auglýsingunum. Ég
stökk í símann og hringdi grátklökk í
vinkonu mína. Eftir að hafa útskýrt
málavöxtu fyrir henni og beðið dá-
góða stund eftir að hún næði and-
anum fyrir hlátri fékk ég loks út-
skýringu á málinu. Frúarbíll er víst
ekki ný tegund af bíl heldur einfald-
lega nýyrði yfir litla bíla sem taldir
Mig rak í rogastans er ég kom
auga á þessa smáauglýsingu í einu
dagblaðanna fyrir stuttu. I þeirri
góðu trú að sjóninni væri farið að
hraka færði ég blaðiö alveg upp að
andlitinu, pírði augun og stautaði
mig áfram af stakri einbeitni. Jú,
það var ekki um að villast! Það var
FRUARbíll til sölu. Ötal spurningar
æddu á ljóshraða um huga minn — er
ég hætt að fylgjast með? Kominn á
markaðinn sérhannaöur bíll fyrir
konur! Hverrar þjóðar ætli hann sé?
Hvernig í ósköpunum lítur hann út?
Ég setti hugmyndaflugið í hæsta gír
en gat ekki með nokkru móti séð
þetta fyrir mér. Sem snöggvast flaug
mér í hug að hringja í vinkonu mína í
upplýsingaleit en hvarf frá því þegar
mér varö ljóst að slíkt væri alger
opinberum á fáfræði minni. Ég varð
aö komast að þessum leyndardómi
upp á eigin spýtur.
HRUND
HAUKSDÓTTIR
NÁMSMAÐUR
„Þrátt fyrir þessi neikvæðu við-
^ horf karlmanna til kvenna og bíla
þá er alveg ómissandi að hafa fáklædd-
ar, íturvaxnar dömur klofvega uppi á
húddinu í bílaauglýsingum.”
Kjallarinn
til sölu