Dagblaðið Vísir - DV - 14.11.1986, Blaðsíða 14
14
FÖSTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1986.
Frjálst.óháÖ dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJOLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÖLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Rítstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 500 kr.
Verð I lausasölu virka daga 50 kr..- Helgarblað 60 kr.
Sameining banka
Alþingismenn skoða álit og tillögur bankastjórnar
Seðlabankans um breytingar í bankakerfmu og samein-
ingu banka. Seðlabankinn telur æskilegast að sameina
Útvegsbankann Iðnaðarbankanum og Verzlunarbank-
anum. Upp úr þessu risi einn hlutafélagsbanki, sterkur
einkabanki. í því hlutafélagi gætu verið með atvinnu-
vegir og einstaklingar. Seðlabankinn legði í byrjun til
það, sem skorti, en seldi síðan hluthöfum.
Þessi leið er æskilegri en aðrar, sem um hefur verið
rætt. Leiðin er nokkuð í anda þess, sem ýmsir sjálfstæð-
ismenn hafa nefnt, þótt ástæða hafi verið til að treysta
efndum varlega. Sú hætta vofir jafnan yfír, að reynt
verði að halda Útvegsbankanum gangandi með fjár-
framlögum frá ríkinu, það er skattgreiðendum.
Staða Útvegsbankans er hrikaleg vegna Hafskips-
málsins og taprekstrar í ár. Eiginfjárstaðan er nálægt
núlli. Ljóst er, að ekki er vit í að halda bankanum áfram
öllu lengur. Hann kemst aldrei upp úr tapinu. Því er
leitað ráða til að bjarga málum. Æskilegast er, að það
verði gert með þeim hætti, að almenningur greiði sem
minnst fyrir, og jafnframt verði tækifærið notað til að
vinda ofan af ríkisbákninu í bönkunum. Því þarf að
fara þá leið, að einkabanki taki við.
En óvíst er og raunar ólíklegt, að samkomulag verði
um þetta í ríkisstjórninni. Hér er þó um stórmál að ræða.
Tillaga Seðlabankans er talin eiga litlu eða engu
fylgi að fagna í þingflokki Framsóknarflokksins.
Framsóknarmenn virðast vilja leggja Útvegsbankann
inn í Landsbankann og Búnaðarbankann. Það væri
ömurleg leið. Við það mundi enn vaxa veldi ríkisbákns-
ins, þegar þessir bankar stækkuðu. Þá skiptir og miklu,
að ríkissjóður yrði væntanlega að leggja fram miklar
fúlgur, líklega yfir milljarð króna, í eigið fé, ef til dæm-
is Búnaðarbankinn og Útvegsbankinn yrðu sameinaðir.
Almenningur á ekki að gjalda þess, hvernig komið
er fyrir Útvegsbankanum. Ljóst er, að í Hafskipsmálinu
til dæmis glataði Útvegsbankinn fé vegna eigin af-
glapa. Landsmenn hafa enga samúð með slíku.
Afskipti ríkisvaldisins af fjármagnsmarkaði hafa oft
verið af hinu illa. Vinda þarf ofan af þeim. Verzlunar-
ráð leggur meðal annars réttilega til, að ríkisbönkunum
og fjárfestingalánasjóðunum verði breytt í hlutafélög.
Hlutabréfin verði seld á almennum markaði.
Þetta yrði ekki gert til að púkka undir einstaklinga.
Þetta yrði til þess, að arðsemi réði við stjórn þessara
banka og sjóða. Því yrðu engin Hafskipsævintýri, sem
spilltu stöðu banka. Slíkur banki, sem í því lenti, færi
einfaldlega á höfuðið.
Því skyldi farið að tillögu bankastjórnar Seðlabank-
ans, sem í raun þýðir endalok Útvegsbankans.
í framhaldi af því ætti að stofna hlutafélög um fleiri
banka.
Ríkið gæti í fyrstu átt verulegan hlut í slíkum hlutafé-
lögum, sem síðan yrði seldur á almennum markaði.
Viðtökur framsóknarmanna við tillögum Seðlabank-
ans vekja hins vegar ótta um, að ekkert gerist í málinu
á yfirstandandi þingi.
Framsókn drepi málinu á dreif. Enginn stjórnarand-
stöðuflokkur hafi þá framsýni til að bera að taka saman
höndum við sjálfstæðismenn um æskilega uppstokkun
í bankakerfmu.
Haukur Helgason.
Láglaunabætur
alþingismanna
Hér á dögunum hækkuðu laun
alþingismanna og annarra ráða-
manna í þjóðfélaginu um 11-18%.
Þetta er mikil hækkun miðað við
hinn almenna launþega sem fær ein-
ungis 2-3% hækkun á sín laun.
Það sem er þó athyglisverðast við
þessa launahækkun er að það heyr-
ist ekkert um hana í fjölmiðlum.
Meira að segja Þjóðviljinn, „mál-
gagn launþega", hefur varla minnst
á þetta og sjónvarpið rét't tæpt á
þessum hækkunum. Þó er það
kannski ekkert skrýtið að íjölmiðlar
steinþegi því þeir tengjast jú allir
einhverjum sem hagsmuna eiga að
gæta í þessum hækkunum.
Siðleysingjar
Furðulegast er þó að engin mót-
mæli hafa komið frá Samtökum um
kvennalista. Hingað til hafa kon-
umar þar á bæ talað mikið um
launamisrétti og slæm kjör. Núna
virðist það hins vegar vera allt í lagi
þó toppamir í þjóðfélaginu fái allt
að tífalt hærri laun en þorri lands-
manna. Skrýtið jafnrétti það.
Og hvar er nú hin grátklökka Jó-
hanna Sigurðardóttir sem undan-
farið hefur vælt um lág laun
verkafólksins og sér í lagi kvenna?
Er nú Jóhönnu alveg sama þó verka-
lýðurinn þræli og púli af því að hún
sjálf fékk kauphækkun?
Þama sjáum við nú hve hugsjónin
er sterk hjá þeim sem tala svo fall-
ega um slæm kjör launþeganna í
landinu. Ef þetta er ekki siðleysi þá
veit ég ekki hvað orðið siðleysi
merkir.
Heilsteyptur þingmaður?
Sigríður Dúna, þingmaður fyrir
Samtök um kvennalista, leggur fram
frumvarp um lágmarkslaun í
landinu en þiggur sjálf um þrefalt
hærri laun. Þetta kallast siðleysi.
Það er auðvitað fagnaðarefni að
þetta frumvarp skuli vera lagt fram
en að þeir sem standa að því skuli
ekki mótmæla eigin launahækkun
gerir það að verkum að maður
treystir ekki þessu fólki né hefúr trú
á frumvarpinu. Ef Sigríður Dúna
skilaði því sem hún íær í laun um-
fram lágmarkslaunin, sem talað er
um í frumvarpinu hennar, væri hægt
að taka mark á henni. Þá væri hægt
að segja að þama væri heilsteyptur
þingmaður sem væri að gera hlutina
í alvöru. Þetta er eins og sá sem
svíkur og prettar fólk 6 daga vikunn-
ar en mætir svo alltaf i kirkju á
sunnudögum til að fá „aflausn synda
sinna“.
Þingmenn verði á lágmarks-
launum
Við í Flokki mannsins höfum ekk-
ert á móti því að þingmenn og aðrir
ráðamenn þjóðarinnar hafí laun sem
þeir geti íifað af. En við erum á
móti því að aðrir í þjóðfélaginu fái
ekki að sitja við sama borð. Til að
tryggja launajafhrétti i landinu er
stefna okkar flokks að alþingismenn
hafi sömu laun og lágmarkslaunin í
landinu eru hverju sinni. Þær mót-
bárur sem við höfúrn fengið við
þessari tillögu eru að þá fáist ekki
hæfir menn á Alþingi. - Þá vil ég
nú segja kanntu annan - þeir eru
nú ekki svo beysnir, blessaðir, sem
sitja þar núna. Við setjum þetta
stefnumál ekki fram í „áróðurs-
skyni“ heldur búumst við við því að
á þennan hátt fengju þingmenn
meiri áhuga á því að hækka lág-
markslaunin svo bæði þeir og aðrir
geti lifað mannsæmandi lífi.
Það er óréttlátt að við skattgreið-
endur, sem borgum laun alþingis-
manna, skulum greiða þeim allt upp
í tífalt hærri laun en þeir ætla okkur
til að lifa af. Það er margt vitlausara
en að losa sig við þá svo þeir hætti
að hafa okkur að fíflum.
Tveir heimar
í þessu þjóðfélagi eru tveir heimar,
annars vegar heimur ráðamanna í
KjaUarinn
Áshildur Jónsdóttir,
atvinnulífinu, fjölmiðlunum og
flokkunum og hins vegar heimur
venjulega fólksins sem er virkir fé-
Iagar í flokkunum, launþegar í
fyrirtækjunum og opinbera geiran-
um. Fjölmiðlamir lifa á auglýsinga-
tekjum frá ráðamönnum fyrirtækja
og styrkjum frá hinu opinbera.
Ráðamenn stjóma þingflokkunum
leynt eða ljóst. Samtryggingin er
augljós. Almenningur þarf því ekki
lengur að undrast siðleysi þing-
manna. Hér höfúm við líka skýring-
una á því af hverju fjölmiðlamir
steinþegja yfir launahækkun þing-
manna.
FM hveturtil mótmæla
Okkur í Flokki mannsins - ema
flokknum sem er utan við þessa sam-
tryggingu - fannst ófært að láta
þessar launahækkanir afskiptalaus-
ar. Við fórum á vinnustaði og
hvöttum fólk til að mótmæla kröft-
uglega siðleysi alþingismanna sem
taka sér launahækkun umfram aðra.
Ekki bara þeir heldur líka allar
toppfígúrur þjóðfélagsins, þar með
taldir þeir sem sitja í kjaradómi og
skammta sér og öðrum toppum laun-
in.
Við hvöttum fólk til að skrifa und-
ir eftirfarandi áskomn og senda til
alþingismanna.
Áskorun til alþingismanna
„Við undirritaðir skattgreiðendur
lýsum yfir vanþóknun okkar á þeim
stórkostlegu launahækkunum sem
þið og aðrir háttsettir embættismenn
hafa tekið við nýlega. Á meðan
skammtið þið okkur, vinnuveitend-
um ykkar, smánarlaun og ætlið
okkur að strita myrkranna á milli
rétt til þess að skrimta.
Við skorum því á ykkur að mót-
mæla þessari launahækkun sem
breikkar bara launabilið í landinu.
Við mælumst til þess að þið takið
ekki við henni því sannast að segja
höfúm við ekki efni á ykkur. Við
leggjum til að í staðinn beinið þið
ykkur að því að hækka laun umbjóð-
enda ykkar í þjóðfélaginu. Þá fyrst
væri hægt að ræða um launahækk-
un handa ykkur.
Sýnið nú og sannið að ennþá er
til eitthvað sem heitir siðferði og
réttlæti á Alþingi! Mótmælið opin-
berlega launahækkuninni! Takið
ekki við henni! Hækkið fyrst launin
hjá okkur!“
Sýnum vilja okkar í verki
Ég vil hvetja alla til að klippa
þennan hluta út úr blaðinu og senda
til alþingismanna.
Við fengum mjög góðar viðtökur
á vinnustöðum með þessa áskorun
og margir stórir vinnustaðir sendu
hana strax niður í Alþingi, undirrit-
aða af svo til öllum statfsmönnun-
um.
Hins vegar höfum við lítið heyrt
um þetta í íjölmiðlunum sem von er
og við vitum hvers vegna. Við skul-
um því vera dugleg að senda þessa
áskorun til Alþingis því fjölmiðlam-
ir geta ekki endalaust þagað yfir
þessu. Sýnum í verki að okkur sé
meir en nóg boðið.
Áshildur Jónsdóttir
formaöur
almenningstengsla
Flokks mannsins
„Það er óréttlátt að við skattgreiðendur,
sem borgum laun alþingismanna, skulum
greiða þeim allt upp í tífalt hærri laun en
þeir ætla okkur til að lifa af.“
„Sigríður Dúna, þingmaður fyrir Samtök um kvennalista, leggur fram frum-
varp um lágmarkslaun í landinu en þiggur sjálf um þrefalt haerri laun.
Þetta kallast siðieysi."