Dagblaðið Vísir - DV - 18.04.1988, Blaðsíða 38

54
MÁNUDAGUR 18. APRÍL 1988.
Lífsstíll
Dyngjan:
Áfangastaöur fvrir konur
Nýveriö var opnað hús aö
Snekkjuvogi 21 fyrir konur sem
notið hafa meðferðar vegna áfeng-
is- eða lyfjanotkunar. Þetta hús er
fyrsta sinnar tegundar á íslandi og
er hugsað sem nokkurs konar
áfangastaður, mitt á milli með-
ferðar og raunveruleika. Þangað
geta konur sem lokið hafa meðferð
vegna flkniefnanotkunar leitað
stuðnings áður en þær takast á við
lífið á nýjan leik.
Brýn þörf
DV lék hugur á að forvitnast nán-
ar um Dyngjuna, en svo er húsið
kallað, og talaði við Kristínu Waage
og Oddnýju Jakobsdóttur í stjórn
samtakanna K.O.N.A.N., en húsið
er rekið undir verndarvæng þess.
Húsið við Snekkjuvog 21 er vel búið húsgögnum eins og s'já má. öll húsgögn í húsið voru gefin að framan-
genginni söfnun sem gekk framar vonum. Á myndinni eru Kristín Waage og Oddný Jakobsdóttir.
DV-myndir KAE
Það var Reykjavikurborg sem léði samtökunum K.O.N.A.N. húsið við
Snekkjuvog 21 endurgjaldslaust. Húsiö er einbýlishús og býður upp á
aðstöðu fyrir 18 konur.
Félagsmálastofnun hleypur und-
ir bagga með konunum fyrsta
mánuðinn, en rekstur hússins er
ekki styrktur af hinu opinbera.
Reykjavíkurborg lét þó samtökun-
um húsið í té endurgjaldslaust.
Ráðgjöf og stuðningur
Það er ein kona í hálfu staríi í
húsinu. Hún sér um öll innkaup,
og fundar auk þess með stúlkunum
á morgnana. Að auki er gæsiukona
á staðnum á næturnar, en sú kona
er vistmaöur. Reglulegir stuön-
ingsfundir verða haldnir með
konunum, og að auki er boðið upp
á ráðgjöf þegar þörf krefur.
Starf gæslukonunnar er að sjá til
þess að konurnar séu komnar inn
klukkan 11.30 á kvöldin, og að leysa
öll mál sem upp geta komið á nótt-
inni. Reglur hússins eru m.a. að öll
vímuefnaneysla er bönnuð, og
heimsóknir eru takmarkaðar við
ættingja.
Markmiðiö með meðferð er að
hjálpa einstaklingnum til sjálfs-.
bjargar að sögn Oddnýjar Jakobs-
dóttur, en hún starfar með konum
sem lokið hafa meðferð vegna
fíkniefnanotkunar. „Þeim er hjálp-
að til að skynja það að þær séu
alkóhólistar og þurfi að breyta
ýmsu í lífi sínu til að viðhalda alls-
Tíðarandi
gáðu lífemi. Það munar miklu fyrir
einstakling sem er að koma úr
meðferð að koma inn í gott um-
hverfi, t.d. skilningsríka'Qölskyldu
eða hús sem þetta.“
Húsið viö Snekkjuvoginn býður
ekki upp á aðstöðu fyrir mæður
með böm sín, enn sem komið er.
En að sögn Oddnýjar má bæta úr
því þegar fram líða stundir. Barna-
málið er einnig mjög viðkvæmt
Með komu Dyngjunnar eykst
rými fyrir konur sem eiga við flkni-
efnavandamál að stríða frá 6 upp í
24, að sögn Kristínar. „Þörfin á
slíku húsi er brýn, því neysla af
þessu tagi er niðurdrepandi and-
lega sem og líkamlega. Það hefur
sýnt sig að bæði konur og karlar
sem gengið hafa í gegnum meðferð
vegna áfengis- eða lyfianotkunar
þurfa á áframhaldandi stuðningi
að halda. Þetta hús er hugsað sem
áfangastaður fyrir konur sem þeg-
ar hafa gengist undir meðferð og
eru þar af leiðandi búnar að ná sér
vel frá allri neyslu.“
Vistmenn hússins era sendir
þangað af meðferðarfulltrúum til
dvalar í minnst 3 mánuði, en mest
9 mánuði. „Það er skilyrði að þær
stundi vinnu,“ sagði Kristín, „og
þær fá mánuö til að útvega sér at-
vinnu. Þær borga 17.000 krónur á
mánuði fyrir mat og húsaleigu, og
sjá um aúan heimilisrekstur sjálf-
ar.“
Næturgæslukona Dyngjunnar,
Sandra, er óvirkur alkóhólisti. Hún
byijaöi aö neyta áfengis 13 ára
gömul og leitaöi sér aðstoðar i
fyrsta sinn fyrir þremur árum. DV
ræddi við Söndru í tilefni opnunar
Dyngjunnar.
.Ástæðan fýrir því að ég byrjaöi
að drekka var engin nema ég sjálf,“
sagöi Sandra. „Mér jxStti áfengi
gott og sótti í vfmuna. Afengjð gerði
það aö verkum að ég hafði engar
áhyggjur, ég var ekki hrædd viö
neitt og þoröi aö gera þaö sem ég
vildl
Þegar ég var 16 eöa 17 ára var ég
farin að drekka mikiö. Ég misstí
vinnuna, drakk i staðinn fyrir að
mæta, og missti húsnæöiö. Eg gerði
mér aftur á mótí ekki greln fyrir
vandanum, og viöurkenndi hann
ekki fyrir sjálfri mér fyrr en ég var
22 ára.“
Féll eftlr 8 mánuði
Sandra innritaði sig sjálfviljug
inn á Vog í fyrsta sinn fyrir þremur
árum. „Vinkona mín, sem ég haföi
drukkið mikiö með, fór í meðferð
aö VogL Það varö til þess aö ég fór
aö hugsa mitt mál og eftír langvar-
andi neyslu innritaöi ég mig.“
En eftir 8 mánaða vímulaust líf-
emí féll Sandra fyrir freistingunni.
„Þaö er erfitt að viðurkenna fýrir
sjálfum sér aö maður megi ekki fá
sér í glas, en þannig er þaö. Ég fékk
mér í glas, og allt gekk vel í tvær
vikur. Svo hætti ég að stunda AA
fundL og ffiótlega var ailt komiö í
sama farveg aftur. Fundirnir em
nfiðg mikilvægir, því þar fær mað-
ur stuöning og finnur að maður er
ekki einn.“
Bjartsýnogiiðurvel
I október síöastliðnum fór Sandra
í annaö sinn í meðferö aö Vogi.
„Sumir geta drukkið án þess að
veröa vfninu að bráö, en alkóhól-
isti getur ekki stjómað sinni
drykkju. Hann vill alltaf halda
áfram, fá meira og meira, og þann-
ig var það með mig. Ég hvorki vildi
né gat stoppað."
.Aöstaðan sem húsið býður upp
á er mikils viröi,“ sagöi Sandra.
„Það hjálpar okkur öllum míkið og
félagsskapurinn. gefur góðan
stuðning. Maöur er auðvitað alltaf
á varöbergi, en mér Iíður vel núna
og er bjartsýn á framtíðina," sagði
Sandra aö lokum.
-StB
fyrir margar þessara kvenna, því
sumar hafa misst forræði barna
sinna sökum misnotkunar fíkni-
efna.
Drykkja kvenna að koma
fram í dagsljósið
Að sögn Oddnýjar er vandi sam-
fara drykkju kvenna að koma fram
í dagsljósið núna. „Fólk er mun
betur upplýst núna og ekki eins
feimið við að viðurkenna vanda
sinn, sérstaklega unga fólkið.
„Konur komnar um og yfir fimm-
tugt em einnig mikið aö koma fram
í dagsljósið,“ sagði Oddný, „og era
margar mjög illa haldnar af
drykkju. Þetta era konur sem e.t.v.
hafa drukkið í laumi í mörg ár og
alltaf falið neysluna, því konur
hafa meiri tilhneigingu til að fela
vandann en karlar."
400 konur leita aðstoðar á
ári hverju
Að sögn Þórarins Tyrfingssonar,
yfirlæknis á Vogi, meðferðarheim-
ilis SÁÁ, hefur hlutfall kvenna í
meðferð vegna misnotkunar áfeng-
is eða fíkniefna aukist töluvert á
’ síðustu árum. Áður en SÁÁ tók til
starfa 1977 var hlutfall kvenna 10%
af þeim einstaklingum sem leituðu
aðstoðar vegna fíkniefnanotkunar,
en í dag hefur það aukist í 24-25%.
Að Vogi leita 1600 einstaklingar
meðferðar á ári hveiju, og nærri
getur að 400 þeirra séu konur.
Helmingur þeirra, eða 200 konur,
eru að leita sér aðstoðar í fyrsta
sinn. En aö sögn Þórarins era bata-
horfurnar ekki góðar. Um 50%
einstaklinga yfir 24 ára sem leita
sér aðstoðar í fyrsta sinn, falla í
freistni á nýjan leik, og þetta hlut-
fall eykst sé einstaklingurinn
yngri.
Hingað til hafa konur sem lokið
hafa meðferð vegna áfengis- eða
fíkniefnanotkunar hvergi átt sama-
staö og hafa hrakist stað úr stað.
Því er ljóst aö húsið við Snekkjuvog
21 í Reykjavík bætir úr mjög brýnni
þörf.
-StB