Dagblaðið Vísir - DV - 03.09.1988, Blaðsíða 45
LAUGARDAGUR 3. SEPTEMBER 1988.
61
LífsstíU
Ökuferð um þrjú
héruð í austurhluta
Frakklands
Arbois
Broddgaltarfoss
Sigðarskarð
Q Annecy
Beðið eftir sæfarendum. Annecyvatn býður upp á siglingar i stórkostlegu landslagi.
byggður til heiðurs herförum Mark-
úsar Árelíusar árið 167.
Arc-et-Senans heita konunglegar
saltnámur frá 18. öld skammt suð-
vestur af Besancon. Þar er nú ekki
lengur unnið salt en námurnar þykja
einhver glæsilegasta verksmiðja í
heimi. Námurnar mynduðu reyndar
kjarnann í eins konar draumaborg
þar sem reynt var að skapa þægilegt
umhverfi fyrir verkamennina sem
þar unnu. Hönnuður þessarar fram-
sæknu borgar hét Claude-Nicolas
Ledoux og nú hýsa námurnar safn
um áform hans og kenningar þar sem
spekingar koma saman og ræða
skipulag borga framtíðarinnar.
Hús Pasteurs
Höldum áfram út á þjóðveg núm-
er 83 og förum suður til Arbois, lítils
þorps í fallegu daiverpi. Þorpið lætur
Mtið yfir sér við fyrstu sýn, virðist
heldur sofandalegt eins og svo mörg
frönsk þorp af þessari stærð, en þar
leynist ýmislegt ef betur er að gáð.
Arbois er umkringt vínekrum og
þar sem gott vín er bruggað er óhjá-
kvæmilega hægt að borða góðan
mat. Arbois er þar engin undantekn-
ing. Einn þeirra veitingastaða, þar
sem vert er að staldra við, er La Fi-
nette, ekta sveitakrá með viðar-
klæðningu og stórum bitum í lofti.
Svo hefur La Finette það fram yfir
aðra staði í Arbois að þar vann eitt
sinn íslenskur menntaskólapiltur
sumarlangt fyrir tæpum tuttugu
árum.
Þorpið er Mka frægt fyrir aö þar
bjó eitt sinn einhver frægasti vís-
indamaður allra tíma, sem svo átti
eftir að verða, sjáh'ur Louis Pasteur,
faðir gerilsneyðingarinnar. Þangað
flutti hann á unga aldri með foreldr-
um sínum og gekk þar í barnaskóla.
Hús föður Pasteurs, hulið vafnings-
viði upp undir þakskegg, stendur viö
aðalgötu þorpsins og ætti því ekki
að fara fram hjá neinum sem þangað
leggur leið sína.
Náttúrufegurð er mikil í kringum
Arbois eins og alls staðar í þessum
hluta Frakklands og suðaustur af
þorpinu eru margir skeifulaga dalir
umkringdir háum klettum. Einn
þeirra er Reculée des Planches og
skammt frá honum er fossinn Cuis-
ance sem er ævintýri líkastur.
Sest við Broddgaltarfoss
Talandi um fossa þá veröur ann-
ar slíkur á vegi ferðalangsins á leið-
inni að Sigðarskarði ef þjóðvegi 83
er fylgt frá Arbois til Lons-le-Saunier
og stefnan síðan tekin í austur á þjóð-
vegi 78. Það er Broddgaltarfoss, eöa
Cascades du Hérisson. Að vísu þarf
að aka um allnokkurn veg út frá
aðalbrautinni en hafi menn nægan
tíma er krókurinn vel þess virði.
Broddgaltarfoss er lengst inni í dal-
botni og er ekið fram hjá að minnsta
kosti tveimur litlum stööuvötnum og
nokkrum bændabýlum áður en
áfangastaðnum er náð. Broddgaltar-
foss er ekki stór en ákaflega fallegur
og með fram göngustígunum upp að
honum eru bekkir þar sem hægt er
að setjast og hlusta á vatnsniðinn,
nú, eða dást að umhverfinu.
Stystur vegur frá Broddgaltarfossi
að lokaáfanga ferðarinnar, Annecy í
Efri-Savoie-sýslu, liggur um Genf í
Sviss. Til að komast þangað er stefn-
an tekin beint á AlpafjölMn þar til
bugðóttur vegurinn ber mann upp í
Mðlega 1300 metra hæð í Sigðar-
skarði. Þar eru stórir snjóskaflar ut-
an vegar langt fram á vor alveg eins
og á íslenskum fjallvegum en heldur
eru akstursskilyröin nú betri. Jafn-
vel lofthræddir menn þurfa ekki svo
mjög að óttast þegar sér niöur snar-
brattar hlíðarnar ofan í fjalladalina.
Heimamenn aka meira að segja til-
tölulega varlega við þessar aðstæður
þótt því fari oft víðs fjarri á vegum
láglendisins. Útskot eru á veginum
með reglulegu millibiM ef ökumaður
og farþegar vilja njóta útsýnisins. En
þvi miður hefur útskotagerðin oft
ekki farið vegavinnumönnum betur
úr hendi en svo, að hár trjágróður
byrgir sýn að mestu, loksins þegar
tækifæri gefst til myndatöku. Öku-
maðurinn verður aö bíta í það súra
epli en farþegar hans geta hæglega
notið hrikalegrar náttúrufegurðar-
innar.
Smyglarar og grasafræð-
ingar
Þegar ekið er yfir landamærin frá
Genf til Frakklands er komið í hérað
sem heitir Savoie og skiptist í tvær
sýslur. Efri-Savoie liggur að Sviss til
norðurs og austurs en Ítalíu í suð-
austri. Savoie-sýsla er þar fyrir
sunnan, með ítalíu í austri. Savoie
var sjálfstætt ríki fram eftir öldum
þrátt fyrir innrásir af og til. Stjórn-
endur héraðsins voru hertogarnir af
Savoie og héldu þeir völdum til 1860
þegar ákveðið var í þjóöaratkvæða-
greiðslu að sameina svæðið Frakk-
landi.
Savoie-héraðiö er paradís ferða-
mannsins allan ársins hring. Svo
hefur þó ekki alltaf verið. Frakkar
héldu sig að mestu fjarri Alpasvæð-
inu, ef undan eru skildir smyglarar,
jarðfræðingar og grasafræðingar,
fram til ársins 1786 þegar Mont
Blanc, hæsta fjall Vestur-Evrópu,
var kliflð fyrsta sinni. Upp frá því
hafa fjallgöngumenn og aðrir göngu-
garpar flykkst þangaö. Svipaða sögu
er að segja af skíðaíþróttinni. Fyrstu
vetrarólympíuleikarnir voru haldnir
í Chamonix árið 1924 og drógu þeir
athygM alheimsins aö möguleikum
til skiðaiðkana í hlíðum Alpanna.
Fjöldinn allur af skíðastöðvum hefur
verið byggður við álitlegustu brekk-
urnar þar sem allir geta fundið eitt-
hvað við sitt hæfi, hvort heldur það
er nú kaupgetan eða svigfimin.
Vetrarólympíuleikarmr 1992 verða
haldnir á þessum slóöum, í borginni
AlbertviMe, og frönsk stjórnvöld hafa
þegar hafið miklar endurbætur á
vegakerfmu til að taka á móti öllum
þeim fjölda ferðamanna sem sækir
slíka leika.
Biskup í útlegð
Annecy er höfuðstaður Efri-
Savoie með eitthvert fegursta bæjar-
stæði sem um getur. Borgin stendur
við samnefnt vatn þar sem bæjarbú-
ar og ferðamenn synda og sigla á alls
kyns farartækjum á sumrin, litlum
bátum jafnt sem stórum, þar sem
gestum er boðið upp á ljúffenga máls-
verði á meðan þeir gleðja augað.
Umhverfis er svo fjallahringur Alp-
anna með skógi vöxnum hlíðum og
snævi þöktum tindum.
Bæjarbúar eru sér vel meðvitandi
um að það er náttúran sem dregur
ferðamennina til Annecy enda hefur
verið lagt ofurkapp á að vernda hana
eins og kostur er. Fyrir nokkrum
árum var vatnið orðið nánast dautt
vegna mengunar en þá tóku bæjar-
yfirvöld til óspilltra málanna og
hreinsuöu það.
Annecy á sér langa sögu. Borginni
var stjórnað af hertogunum af
Genevois frá 10. öld en 1401 tóku
hertogarnir af Savoie við. Borgin
öðlaðist þó ekki mikilvægan sess fyrr
en árið 1535 þegar biskupinn af Genf
var rekinn úr heimaborg sinni,
ásamt fylgdarliði, viö siðaskiptin.
Gönguferðir um borgina færa
mann því langt aftur í aldir. í gamia
hlutanum eru götur pg byggingar
sem að hluta til voru byggðar á 12.
og 14. öld. Meðal bygginga frá 12. öld-
inni er fangelsið EyjarhölMn, Palais
de lisle, sem stendur í miðri Thiou-
ánni sem rennur í gegnum borgina
úr Annecyvatni. Allt þar í kring eru
hús og byggingar frá 15. og 16. öld,
bogagöng meðfram götunum þar sem
íbúarnir kaupa allt í matinn af sölu-
borðum utan dyra. Þar eru ostarnir
fallegir, að ekki sé talað um pylsurn-
ar og reyktu svínalærin.
Á austurbakka Vatnsins gnæfir
miðaldakastali uppi á hárri hæð við
þorpið Menthon-Saint-Bernard og er
hann til sýnis almenningi. Aðeins
lengra út með vatninu er glæsihýsi
þar sem Jean-Claude „Baby Doc"
Duvalier, fyrrum einræðisherra á
Haiti, dvaldi fyrir tveimur árum eða
svo, viö litlar vinsældir íbúanna, í
upphafi útlegðar sinnar í Frakk-
landi.
Til allra átta
Annecy er vel í sveit sett fyrir þá
sem hafa áhuga á að kanna Alpahér-
uðin. Genf er aðeins steinsnar í burtu
svo og baðbærinn Aix-les-Bains við
Bourgegt-vatn. Þar hafa leitaö sér
heilsubótar ekki ómerkari menn en
Gratianus, keisari þeirra Rómverja á
4. öld. Þá tekur ekki nema tæpar tvær
klukkustundir að aka til Lyon,
Mekka franskrar matargerðarlistar.
Sunnar verður ekki haldið að sinni.
Heimleiðin er eftir eigin vaM því í
Frakklandi, eins og annars staðar,
Mggja vegir til allra átta.
-gb
Dyttað að bátunum við Doubs-fljót i austurhluta Frakklands.