Dagblaðið Vísir - DV - 19.04.1991, Blaðsíða 19

FÖSTUDAGUR 19. APRÍL 1991.
19
Meiming
Takmarkalaus málverk
í vali sínu á viðfangsefni eða „mót-
ífi“ áréttar hlutbundinn myndbst-
armaður sérstæði þess. í augum
hans eru viðfangsefnin - húsaþyrp-
ingin, tijálundurinn, strandlengj-
an - „áhugaverð" vegna þess að
þau skera sig greinilega úr því sem
í kringum þau er, eru öðruvísi en
önnur hús, tré, strandlengjur, í
kring.
í meðhöndlun sinni á viðfangs-
efninu eykur listamaðurinn venju-
legast enn frekar á einstakleika
Myndlist
Aðalsteinn Ingólfsson
þess, innlimar það í heim sem lýtur
allt öðrum lögmálum en sá heimur
sem það er sprottið úr. Þetta á ekki
aðeins við um ákafan expressjón-
isma, heldur alla „eftirmyndagerð“
í nafni myndlistar.
Hér tæpi ég á þessum almennu
og vel þekktu sannindum í tilefni
sýningar á verkum Eggerts Péturs-
sonar í Nýhstasafninu (til 21. apríl),
en hún gengur út frá talsvert öðr-
um forsendum en þeim sem hér er
lýst.
Eggert málar innviði landsins af
sömu nærfæmi en ekki sömu hvöt-
um og Kjarval. Blábeijalyng Kjarv-
als í forgrunni greinir sig frá bak-
grunni, mosanum og grjótmuln-
ingnum í kring. Myndinni er ætlað
að segja sögu af „völdu“ og „ein-
staklega fallegu“ náttúrumótífi.
Niðri við svörðinn
Málverk Eggerts af lyngi, fjalla-
grösum, skófum og ýmsu þvi sem
leynist alveg niðri við svörðinn
greina ekki skýrt á milli „for-
grunns“ og „bakgrunns“, hvað þá
milh „frumlags" og „andlags".
Ekkert lauf, ekkert strá, er öðru
rétthærra. Sérhvert málverk er
eins og tilviljunarkennd og um leið
yfirmáta hlutlæg nærmynd af
náttúrunni, rétt eins og listamað-
urinn hafi látið kínverskum ten-
ingi eftir að velja fyrir sig skika til
„eftirmyndagerðar“. Því eiga mál-
verkin sér hvorki upphaf né endi í
venjulegum myndlistarlegum
skilningi 7 og sama gildir um sýn-
inguna. Ég vitna í tilskrif hsta-
mannsins í sýningarskrá:
„Sýning hefur engan endapunkt.
Hvert verk er heimur, en jafnframt
hluti eða brot af stærri heild, rým-
inu og öðrum verkum á sýning-
unni. Samtal verkanna bergmálar
í salnum.“
Th að greiða fyrir þessu samtah,
svo og hehdrænni skynjun okkar á
veröldinni, byggir hstamaðurinn
instahasjón úr handahófskenndri
htljósmynd af grasrótum í fremsta
sal, ýmiss konar kuski og lífrænum
afgöngum - frumefnum? - í neðsta
sal, og málverkum af innviðum
náttúrunnar í efri sölum.
Fínvinna
Þessi installasjón er raunar eins
Eggert Pétursson á sýningu sinni.
og tátólógía, tvítekning þeirrar
hugmyndar sem blasir við í olíu-
málverkunum; er því vart annað
en sóun á sýningarplássi.
En nú má spyija sig hvað heild-
ræn myndsýn Eggerts hefur fram
yfir viðtekinn módernisma. Hún er
væntanlega raunsærri, því hsta-
maðurinn notar ekki vepjubundið
sjónhorn, þá römmun mótífs sem
minnst er á hér í upphafi, heldur
leitast við að yfirfæra „hráa“ nátt-
úru á striga. Það gerir Eggert flest-
um öðrum betur, alvanur náttúru-
skoðari og teiknari, og eru sum
málverka hans með afbrigðum fín-
unnin.
En um leið - og hér kemur þver-
sögnin - eru þessar myndir tærari,
óefnislegri, en hinar „römmuðu"
myndir.
Þar sem þær hafa hvorki th að
bera frumlag eða andlag, er ekkert
í þeim sem fangar athygli áhorf-
andans. Þess í stað beinast sjónir
hans að yfirborði þeirra, eða því
sem er handan þess, huglægum
eigindum myndverksins.
Yfirborðið tælir
Mig grunar að þetta sé það sem
hstamaðurinn á við þegar hann
skrifar:
„Við skynjum margbreytheik
verksins af birtunni sem á það feh-
ur og einnig þegar við nálgumst
það og fjarlægjumst. Myndin dreg-
ur th sín og hrindir frá sér. Yfir-
borðið tæhr, smáatriðin laða að sér
áhorfandann. Skínandi deplar og
agnir gefa til kynna rými handan
myndarinnar. Þar hefur ljósið ekki
skilist frá myrkrinu fyrr en áhorf-
andinn aðgreinir það í huganum."
Áhrifamáttur þessara mynd-
verka felst því í algjörum (?) trún-
aði þeirra við náttúnma. List og
veruleiki eru eitt, eins og póstmód-
ernískir kenningasmiðir spáðu fyr-
ir um.
SMÁAUGLÝSINGASÍMINN
FYRIR LANDSBYGGÐINA:
99-6272
-talandi dæmi um þjónustu!
NYTT
Einnig fáanlegar í hvítu
þakrennur
ryðga ekki!
Einfaldar í samsetningu,
þarf ekki að líma.
#áífaborg ?
BYGGINGAMARKAÐUR
KNARRARVOGI 4 — SÍMI 686755
EOISFLOKKURINN
UTANKJÖRSTAÐARKRIFSTOFA SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS
VALHÖLL, HÁALEITISBRAUT1, 3. HÆÐ.
SÍMAR: 679902 - 679903 - 679904
Utankjörfundaratkvæðagreiðsla fer fram hjá
borgarfógetanum í Reykjavík, Skógarhlíð
6, jarðhæð, alla daga kl. 10-12, 14-18 og
20-22 nema sunnudaga kl. 14-18.
Skrifstofan gefur upplýsingar um kjörskrá
og allt sem lýtur að kosningunum. Aðstoð
við kjörskrárkærur.
Sjálfstæðisfólk! Hafið samband við skrifstof-
una ef þið verðið ekki heima á kjördag, 20.
apríl nk.
Gamli fjórflokkurinn
hefur stjórnaö landinu
síðustu 60 árin,
með sömu þreyttu
aðferðunum.
Okkur finnst öllum nóg komið,
er það ekki?
FRJALSLYNDIR
*
. • 1 *l
1 i ólk
fyrir fólk
ATKVÆÐIGREITT F-USTANUM ER ATKVÆÐIGREITT SJALFUM ÞER