Dagblaðið Vísir - DV - 05.10.1991, Síða 2

2
LAUGARDAGUR 5. OKTÓBER 1991.
Fréttir________________________________________
Ríkisstjómin vinnur að endanlegum stjómarsáttmála:
Þremur uppköst-
um þegar haf nað
- deilt um landbúnaö, kvótaleigu, bármagnsskatt og eignarrétt á náttúruauðlindunum
Innan ríkisstjórnarinnar er nú
unnið að gerð endanlegs stjórnar-
sáttmála. Meðal stjórnarliöa gengur
sáttmálinn undir nafninu Hvíta bók-
in. Stefnt er að því að gera sáttmál-
ann opinberan í tengslum við stefnu-
ræðu Davíðs Oddssonar forsætisráð-
herra á Alþingi. Hún verður flutt á
fimmtudaginn kemur.
Samkvæmt heimildum DV hafa
þegar komið fram minnst þrjú upp-
köst að sáttmálanum en þeim öllum
verið hafnað að hluta af formönnum
flokkanna. Ágreiningurinn nú mun
einkum standa um kröfu alþýðu-
flokksmanna um að hálendi landsins
og auðlindir verði skilgreind með
lögum sem almannaeign. Á það hafa
sjálfstæðismenn ekki fallist.
Einnig er um það deilt hvernig
standa eigi að sölu og einkavæðingu
á ríkisfyrirtækjum. í núverandi
drögum að stjórnarsáttmála er um
það talað að breyta Búnaðarbankan-
um, Síldarverksmiðjum ríkisins,
Sementsverksmiðjunni og Áburðar-
verksmiðjunni í hlutafélög sem síðar
verði seld. Þá er ætlunin að selja
Gutenberg og hlut ríkisins í Ferða-
skrifstofu ríkisins. Til tals hefur
einnig komið að breyta og einkavæða
að hluta Póst og síma og Rafmagns-
veitur ríkisins. Vilji sjálfstæðis-
manna er að skipa sölunefnd er hafi
umsjón með einkavæðingunni en
vilji krata er að þriggja manna ráð-
herranefnd taki þetta að sér.
í drögunum kemur fram sá vilji
ríkisstjórnarinnar að skattar á fyrir-
tækjum lækki og þeir samræmdir við
það sem tíðkast í nágrannaríkjunum.
Á sviði húsnæðismála er um það tal-
að að styrkja húsbréfakerfið í sessi
og treysta Byggingasjóö verka-
manna. Á sviði menntamála er um
það talað að færa stúdentsprófið nið-
ur í skólakerfinu með skipulags-
breytingum þannig að nemendur
ljúki því um 18 ára aldur. Þá er stefnt
að því að stytta háskólanámið. Þeim
möguleika er haldið opnum að hægt
verði að einkavæða hluta af starf-
semi Ríkisútvarpsins.
í kaflanum um dómsmál er sér-
staklega að því vikið að á kjörtíma-
bilinu verði ráðist í og lokiö við að
byggja nýtt hús fyrir Landhelgis-
gæsluna á Reykjavíkurflugvelli. í
kaflanum um landbúnaðarmál er
tekið fram að ríkisstjórnin sé bundin
af þeim búvörusamningi sem Stein-
grímur J. Sigfússon geröi við bændur
í vor og því lýst yfir að ríkisstjórnin
muni vinna eftir honum. í kaflanum
um sjávarútvegsmál er ekki vikið
orði að því að tekinn verði upp auð-
lindaskattur. A sviði samgöngumála
er því lýst yfir að lagningu bundins
slitlags á hringveginum veröi hraöað
og að starfsemi Skipaútgerðar ríkis-
ins verði tekin til endurskoðunar.
Samkvæmt heimildum DV mun
stjórnarsáttmálinn ekki verða lagður
fyrir þingflokk Sjálfstæðisflokks fyrr
en frá honum hefur verið gengið,
enda hafi Davíð Oddsson fengið um-
boð til að ljúka þessari vinnu. Innan
Alþýðuflokks er hins vegar um það
talað að fjalla verði um endanleg
drög að stjórnarsáttmaála í þing-
flokki og flokksstjórn áður frá þeim
verði gengið. Ástæðan mun einkum
vera megn óánægja með að ekki sé
talað um kvótaleigu eða róttækar
breytingar á sviði landbúnaðarmáfa.
Þá finnst mörgum óeðlilegt að ekki
skuli stefnt að upptöku á hátekju-
skatti og fjármagnsskatti. -kaa
Náttúruvemdarráö:
Kísilgúrtöku
úrMývatni
verðihætt
Náttúruverndarráð, sem nú
hefur skilaði áliti sínu um áhrif
kísilnáms á iífríki Mývatns, legg-
ur til að ekki verði leyft að hefja
kísilnám utan Ytriflóa en starfs-
leyfi Kísilverksmiðjunnar er
bundið við hann til áramóta.
Ráðiö.telur að set, sem hefur
að geyma undirstöðuþætti í
fæðukeðju tegundanna í og við
vatnið, hafi hætt að berast í
Syðriflóa eftir að kisilnám hófst.
Ráðið leggur til að námuvinnsla
verði takmörkuð við þau svæði í
Ytriflóa sem eru innan marka
núgildandinámaleyfis. -ingo
Snjókomaá
Vestfjörðum
Mikiö hvassviðri og snjókoma
trufluöu samgöngur á Vestfjörð-
um í gær og voru vegir sums stað-
ar ófærir vegna snjóa.
Ófært var um Hrafnseyrar-
heiði, Dynjandisheiði, Gilsfjörð
og Klettsháls, en um miðjan dag
í gær var 9-15 sm jafnfallinn snjór
á Isafirði en hætti þó aö snjóa
undir kvöld.
Breiðadals- og Botnsheiði voru
opnaðar í gær en vegurinn um
Djúp og Steingrímsfjarðarheiði
var aðeins fær jeppum og stórum
bílum. -ingo
Halldór Asgrimsson, fyrrum sjávarútvegsráðherra, var i fararbroddi framsóknarmanna og stórgræddi á aö sleppa
ræktun smárra laxa. í sigursveit Framsóknarflokksins voru: Halldór Ásgrimsson, Jóhannes Geir Sigurgeirsson
og Valgerður Sverrisdóttir. DV-mynd GVA
Stjornunarkeppni þingflokkanna:
Framsókn ræktaði stórlaxa
„Framsóknarmenn tóku nokkra
áhættu i keppninni því þeir lögðu
alla áherslu á aðra vöruna af tveimur
sem þeir áttu að framleiða. Þeir ein-
faldlega slepptu öðrum stærðar-
flokknum af laxinum, þeim smáa
sem reyndist óarðbær, og framleiddu
einungis stórlaxa," segir Karl Jó-
hannesson, formaður Samnorrænu
stjórnunarkeppninnar.
Það eru viðskiptafræðinemar í Há-
skóla íslands sem standa að keppn-
inni og hafa mörg íslensk fyrirtæki
tekiö þátt í henni á undanförnum
árum. Til að kynna keppnina fengu
viðskiptafræðinemarnir þingmenn
til að reka fiskeldisfyrirtæki í eitt ár.
Framsóknarmenn sigruðu eins og
fram kom í DV í gær.
Frá Framsóknarflokknum voru
þau Halldór Ásgrímsson, Jóhannes
Geir Sigurgeirsson og Valgerður
Sverrisdóttir.
Frá Sjálfstæðisflokknum voru
Kjartan Gunnarsson, Lára Margrét
Ragnarsdóttir og Árni Johnsen.
Frá Alþýðuflokki voru Ólína Þof
varðardóttir, Ragnheiður Davíðs-
dóttir og Valgerður Gunnarsdóttir
Schram.
Frá Kvennalistanum voru þrjár
Kristínar, þær Kristín Ástgeirsdóttir,
Kristín Sigurðardóttir og Kristín
Einarsdóttir. Þingflokkur Alþýðu-
bandalagsins mætti ekki.
Öll lentu liðin í andstreymi í rekstr-
inum. Þannig fóru kvennalistakoniír
á mis við stórgróða er þær lækkuðu
verð á laxinum í þann mund sem
eftirspurnip var að aukast. Það þýddi
að skömmu síðar, þegar eftirspurnin
var í hámarki, gátu þær ekki annað
henni. Þar fóru þær á mis við hagn-
að.
Það vakti athygli að stjórnarflokk-
arnir tveir, Sjálfstæðisflokkur og Al-
þýðuflokkur, voru nánast með sama
hagnað af rekstrinum. Höfðu sumir
á °rði á eftir keppnina að nú væru
stjórnarliðarnir orðnir einum of
samrýndir. _jgH
Reikningurinn færður yfir
á þá sem minna mega sín
- segir Ásmundur Stefánsson, forseti ASÍ
„Það er ekki að sja að um mikinn
niðurskurð sé að ræða í rekstrarút-
gjöldum. Þaö er fyrst og fremst
verið að færa reikninginn tíl, yfir
á nemendur, sjúklinga og aðra sem
minna mega sín. Ennþá mun verða
halli á ríkissjóði. Þar sem dregið
er úr gerist það með aðgerðum sem
munu auka ójöfnuð. “
Þetta sagði Ásmundur Stefánsson
forseti ASÍ um fjárlagafrumvarpið.
Ásmundur sagöist minna á að nú
væri við lýði takmarkalaus útgáfa
húsbréfa þannig að peningamark-
aðurinn yrði afar þröngur á kom-
andi ári ef ekkert yröi frekar gert
í því efni. „Ég hef bent á það áður
að hvaö brýnast sé að ná niður
vöxtum eigi ekki að halda atvinnu-
lífinu í herkví áfram. Til þess þarf
að ganga fram í sambandi viö hús-
bréfin, takmarka hámarkslán, tak-
marka aðgang efnafólks að þeim
og svo framvegis."
Hann sagði að mikiö hefði verið
rætt um skólagjöld og gjöld fyrir
heilbrigðisþjónustu. „Auk þess má
nefna að það er mjög ólík meðferð-
in á ríkisábyrgð á launum og ríkis-
ábyrgð á lánum til fyrirtækja. Hin
fyrmefnda á að lækka úr 548 millj-
ónum í 100 milljónir, eöa um 81,8%.
Hin síðarnefnda á aö endurspegla
vaxandi greiðsluerfiðleika í fyrir-
tækjarekstri og hækka úr 300 millj-
ónum í 550, eða um 83,3 prósent.
Þetta er talandi tákn um aö félags-
legt kerfi fjármagnsins er metið
meira en félagslegt öryggi fólks.“
Ásmundur sagði aö ekki væri að
sjá að gera ætti stór átök í sam-
bandi við ýmsa þætti í tekjuskatts-
kerfinu, eins og til dæmis mögu-
leika fyrirtækja á að nýta sér upp-
safnað tap annarra fyrirtækja.
„Mér skilst til dæmis að uppsafnað
tap frystihússins a Stokkseyn se
nærri 270 milljónir sem myndu þá
nýtast til frádráttar hjá þeim aðila
sem það keypti.
í frumvarpinu er gert ráð fyrir
að draga úr endurgreiðslum á virð-
isaukaskatti á nautakjöti, svína-
kjöti og alifuglum og halda óbreytt-
um niðurgreiðslum á mjólk til
dæmis. Það er gert ráð fýrir að
hækka vexti á félagslegum íbúðum
og að byggingar og kaup slíkra
íbúða veröi 500-800 á árinu þrátt
fyrir aö nefnd, sem ráðherrann
skipaði, hafi nýlega metið það svo
að þaö þurfi 1000 íbúðir á ári.
í öllu verölagsaðhaldinu er þaö
athyglisvert að Verðlagsstofnun á
að fækka starfsmönnum um fimm
og styrkurinn til Neytendasamtak-
anna lækkar um nær 60 prósent."
-JSS
Fj árlagafrumvarpið 1992:
Flramlög til landbúnaðar hækka
í ftárlagafrumvarpi Friðriks Sop-
hussonar er gert ráö fyrir að útgjöld
til landbúnaöarmála verði um 10,5
milljarðar. Framlög til landbúnaöar-
ráðuneytisins sjálfs verða tæplega
5,7 milljarðar en að auki er gert ráð
fyrir að viðskiptaráöuneytið setji
tæplega 4,6 milljarða í niöurgreiðslur
á landbúnaðarvörum.
Samanborið við það fjárlagafrum-
varp sem Ólafur Ragnar Grímsson
lagði fram fyrir ári hækka bein út-
gjöld ríkissjóðs til landbúnaðarmála
um 690 milljónir að raunvirði. Niður-
greiðslur lækka um 911 milljónir en
útgjöld til þeirra málaflokka sem
falla undir landbúnaðarráðuneytið
hækka um ríflega 1,3 milljaröa.
Samanborið við gildandi tjárlög
hækka bein framlög ríkissjóðs til
landbúnaðarmála um 604 milljónir
að raunvirði. Niðurgreiðslur lækka
um 641 milljón en framlög til land-
búnaöarráðuneytisins hækka um
1.245 milljónir.
Þess má geta að í fjárlagafrumvarp-
inu er gert ráð að samanlagður
spamaður ríkissjóðs vegna minni
þátttöku í lyfja- og tannlæknakostn-
aði verði á áttunda hundrað milljón-
ir. Segja má að sá spamaður gangi
Fjárlagafrumvarp '92
— raunbreyting miðað við 1991 -
690 milljónir
Landbúnaðarmál
með niðurgreiðslum
268 milljónir
Tannlæknakostn.
504 milljónir
Lyfjakostnaður
að stærstum hluta til að mæta út-
gj aldaaukningunni á sviði landbún-
aðarmála. _kaa