Dagblaðið Vísir - DV - 22.03.1994, Qupperneq 15

ÞRIÐJUDAGUR 22. MARS 1994
15
Vetrarleyfi
„Þótt auðvitað megi gera ráð fyrir að
fólk hefði áhuga á að fara til útlanda í
vetrarleyfi er hugmyndin þó fyrst og
fremst bundin við innlenda ferðaþjón-
ustu og nýtingu hennar.“
„Vitað er að þúsundir sumarhúsa standa illa nýtt langmestan hluta árs-
ins um aiit land,“ segir m.a. í grein Helga.
Fyrir liggur að fjárfesting í ferða-
þjónustu hérlendis er þegar orðin
mikil. Hæst ber þó fjárfesting í gist-
ingu af öllu tagi, hótelum, gisti-
heimilum og bændagistingu, en
minna fer fyrir fjárfestingu í af-
þreyingu enn sem komið er. Það
gefur augaleið að nýting þessarar
miklu fjárfestingar er ekki mikil
þegar einungis er um að ræða stutt-
an háannatíma í um þrjá til fjóra
mánuði. Til glöggvimar má benda
á að verðmæti gistinátta, sem í boði
eru, er talið vera um 14 milljarðar
á ári. Af því leiðir að verð á þeirri
þjónustu sem veitt er er aRtof hátt
því reynt er að standa undir fjár-
festingunni með því að selja að
henni aðgang á stuttum tíma á of
háu verði.
Reyndin er hins vegar sú að
margir ljúka langt í frá sumarleyf-
um sínum á sumartíma - mikið er
um vinnu á sumrin og brýnum
verkefnum þarf að ljúka - verkefn-
um sem oft eru háð veðri og vind-
um. Vaxandi fjöldi fólk hefur sem
betur fer atvinnu af því að sinna
erlendum ferðamönnum yfir sum-
artímann. Unglingar og ungt fólk
þurfa á því að halda að sinna sum-
arvinnu sinni af.kostgæfni og binda
þvi fjölskyldur sínar heima við.
Samræmt vetrarleyfi
Það er því löngu tímabært að tek-
ið verði upp samræmt og svæðis-
tengt vetrarleyfi hér á landi. Með
samræmdu vetrarleyfi er átt við frí
í skólum og fyrirtækjum og stofn-
unum landsins á ákveðnum tíma
og með svæðistengdu að vetrarleyfi
í skólum verði ekki veitt í öllum
landsfjóröungum í einu, heldur sitt
á hvað.
Fyrirkomulag með þessu sniði er
KjaUarinn
Helgi Pétursson
markaðsstjóri
víða þekkt erlendis en það var
Helgi Jóhannsson, framkvæmda-
stjóri Samvinnuferða-Landsýnar
og þáverandi formaður Félags ís-
lenskra ferðaskrifstofa, sem fyrst-
ur hvatti til þessarar tilhögunar
hér á landi. Vetrarleyfi af þessu
tagi yrði kærkomin upplyfting í
skammdeginu.
Sérstakt vetrarverð
Með tilliti til upphafsorða um gíf-
urlega íjárfestingu í gistingu og
erfiðleikum á nýtingu hennar er
nauðsynlegt að svæðisbinda vetr-
arleyfin. Þótt auövitað megi gera
ráð fyrir að fólk hefði áhuga á að
fara til útianda í vetrarleyfi er hug-
myndin þó fyrst og fremst bundin
við innlenda ferðaþjónustu og nýt-
ingu hennar. Þess vegna er nauð-
synlegt að aðeins einn fjórðungur
sé í leyfi í einu og njóti þá þess sem
aðrir hafa upp á að bjóða.
Við gætum hugsað okkur að
Sunnlendingafjórðungur tæki
vetrarleyfi í eina viku. Þá væri
komið að hinum og auðvitað þeim
innan fjórðungs, sem vildu bjóða
þjónustu sína, að bjóða gistingu,
skíðaferðir, veiðiferðir, gönguferð-
ir, fjallaferðir og dvöl til sjávar og
sveita fyrir alla ijölskylduna á sér-
stöku vetrarverði og auka þar með
nýtingu fjárfestingarinnar.
Einnig mætti hugsa sér að laun-
þegasamtökin og önnur samtök,
sem eiga orlofsbyggðir um allt
land, byðu gistingu og jafnvel ein-
hvers konar dagskrá fyrir aUa fjöl-
skylduna á þessum tíma. Vitað er
að þúsundir sumarhúsa standa illa
nýtt langmestan hluta ársins um
aÚt land. Síðan gengi þetta koll af
kolli þar til allir fjórðungarnir
hefðu lokið sínum vetrarleyfum.
Auðvelt er að gera sér í hugar-
lund að veltuaukning og nýting í
innlendri ferðaþjónustu gæti auk-
ist til muna við það að taka upp
samræmd og svæðistengd vetrar-
leyfi hér á landi. Það leiðir aftur til
meiri atvinnu innan ferðaþjón-
ustunnar og hægt er að gera því
skóna að verð lækkaði á þeirri
þjónustu með lengri og betri nýt-
ingu fjárfestingarinnar. Sem á ný
leiðir til frekari nýtingar erlendra
ferðamanna á þjónustu okkar hér
á landi á lægra og viðráðanlegra
verði.
Helgi Pétursson
Aukin réttindi óf aglærðra í hjúkrun
Það er deginum ljósara að með
samþykkt nýrra laga um sjúkraliða
þarf að gera tilteknar ráðstafanir
til að draga úr neikvæðum áhrifum
laganna. Eitt þeirra atriða sem þarf
að takast á við er að tryggja starfs-
réttindi ófaglærðra starfsmanna
sem áhuga hafa á að halda starfi
með auknum réttindum. Fram-
kvæmdastjóm Sjúkrahðafélags ís-
lands hefur í þeim tilgangi leitaö
til starfsmenntaráðs félagsmála-
ráðuneytisins eftir stuðningi til að
undirbúa og skipuleggja nám fyrir
starfsfólk sem unnið hefur um til-
tekið árabil við aðhlynningu og
hjúkmn.
Fyrirséð er að á næstu árum
muni þrengja að ófaglærðu starfs-
fólki við heilbrigðisstofnanir vegna
verulegrar fjölgunar í hjúkrunar-
stéthmum. Má nefna að á fjórða
hundrað nemar munu ljúka námi
í hjúkmn við háskólana á næst-
unni.
Boðið upp á starfstengt
réttindanám
Með tilhti til staðreynda og vhja
félagsins til að virða reynslu þessa
hóps, sem unnið hefur gott starf
við aðhlynningu og sums staðar
leyst úr brýnum vanda, er lagt til
að námsleiðin verði farin. Það er
þekkt úr öðrum starfsgreinum þar
sem eins hefur staðið á, eins og
KjaHariim
Kristín Á. Guðmundsdóttir
formaður heilbrigðisráðs
BSRB og formaður
Sjúkraliðafélags íslands
réttindalausum kennumm, vél-
stjórum og skipstjómm með und-
anþágu, svo dæmi séu nefnd.
Miðað er við það í frumhugmynd-
um félagsins að nám, sem starfs-
fólk í aðhlynningu hefur tileinkað
sér á 50 th 100 stunda námskeiðum,
verði metið. Lögð verði áhersla á
kennslu hjúkrunargreina og að
námirtu ljúki með prófum sem veiti
viðkomandi rétt til lögghtra starfs-
réttinda og að bera starfsheitið
sjúkraliði. Skipulag námsins verði
fyrir tiltekinn markhóp, með tihiti
til starfsreynslu og fyrra náms, án
þess að ráðning þeirra rofni.
Þarfir landsbyggðarinnar
í hugmyndum framkvæmda-
stjórnar SLFÍ er gert ráð fyrir að
framkvæmd námsins verði í hönd-
um fjölbrauta- og verkmenntaskóla
um land aht með það fyrir augum
að koma th móts við þarfir lands-
byggðarinnar en víða utan Reykja-
víkur og næsta nágrennis hafa ehi-
og hjúkrunarheimilin verið mönn-
uð ófaglærðum starfsmönnum að
verulegu leyti. Augljóslega er það
mikiö verkefni sem hér er verið að
hrinda úr vör af hálfu Sjúkrahðafé-
lags íslands. Því fylgir mikh vinna
við frumkannanir, skipulag og gerð
námsgagna, kynning og fundir með
forráðamönnum skóla.
Stofnum ekki til
óvinafagnaðar
Sjúkrahðar hafa um áratuga-
skeið átt gott samstarf við annað
starfsfólk í aðhlynningu á sjúkra-
húsum landsins og deht með þeim
kjörum. Sjúkraliðar leggja því
áherslu á að breytt lög um réttindi
sjúkrahða, sem tryggja eiga aukið
starfsöryggi, verði ekki á kostnað
þeirra sem næst þeim standa á
vinnustað.
Sjúkrahðar hvetja til samstarfs
og samvinnu með samegiihega
hagsmuni í huga. Látum ekki aðra
skemmta skrattanum með því að
ala á óvhd, öfund og úlfúð miili
þeirra sem geta átt aht undir því
að umrædd lög verði samþykkt.
Við skulum gæta þess að í skjóli
úlfúðar geta aðrir deht og drottnað
okkur öhum th óþurftar með allt
aðra hagsmmú í huga en okkur
kemur best.
Kristín Á. Guðmundsdóttir
„Látum ekki aðra skemmta skrattan-
um með því að ala á óvild, öfund og
úlfúð milli þeirra sem geta átt allt und-
ir því að umrædd lög verði samþykkt.“
Islenskirtogararundir
erlendumfána
„Eg
trhlukarl og
haföi ekki
nógan kvóta
og ákvað því
að kaupa mér
frystitogara
með trill-
unruF' ,^ann Unnsteinn Guð-
geri ég út með mundsson, trillukarl
nokkrum öðr og frystitogaraeig-
um undir aritji.
fána Panama. Við teljum okkur
því vera aö búa til störf fyrir okk-
ur og kannski 30-40 aðra. Þetta
er því atvinnuskapandi. Vegna
þess að þjóðin hfir 80 prósent á
því sem við drögum úr hafinu
tökum við íslendingar þátt í að
veiða úr smugum úthafanna ems
og við erum aðgera með togarann
Óttar Birting. Eg tel því nauðsyn-
legt að stjórnvöld og ahir aðrir
íslendingar standi dyggan vörð
um íslenska hagsmuni í þessum
efnum. Mér finnst t.d. sumir
íjölmiðlar ekki gæta sín og séu í
raun í landhelgisgæslu fyrir aðr-
ar þjóðir. Þá er t.d. tíundað þegar
einn íslendingur fer á Hatton-
Rockallsvæðiö á meðan tíu aörir
togarar eni þar og siðan er hringt
í Bretana og þeir spurðir hvort
það eigi ekki að fara að taka þá.
En við erum nauðbeygðir til að
flagga skipinu okkar út vegna
laga sem trúlega eru einhver
tímaskekkja og mér finnst að ís-
lensk sfjórnvöld eigi að laga. Einn
þáttur laganna er trúlega að
vernda einis verja með því að við
megum ekki skrá skip undir ís-
lensku nafni vegna þess að það
var eldra en 15 ára þegar það var
flutt til landsins. Ég held að þetta
sé orðiö úrelt iíka.“
Þvingun með
stjérnvaldsað-
„Þaðerekk-
ert sem mæhr
með því að
hafa þessi
skip undir er-
lendum fán-
um. Það sem
sérstaklega
mæhr á móti Jónas Garðarsson,
þvi er aö ef framkvæmdastjóri
kvótum verð- Sjómannafélags
ur einhvem Reykjavikur.
tímann skipt i úthöfunum verða
þaö ekki íslendingar sem fá þá
heldur Panama, Kýpur eðaönnur
lönd. Fyrir þjóöina finnst mér það
skipta mestu máli. Það vita alhr
að það eru íslensk skip með þess-
um fánum. Það er ekkert gott fyr-
ir alvöraútgerðir eins og Granda
og fleiri að lita út eins og ein-
hverjir sjóræningar. Þaö sem
snýr að mannskapnum um borð
að það er tækifæri th að manna
þau útlendingum ef þau eru höfð
undir erlendtim fánum. Shkt
myndi ekki verða ef skipin væru
undir íslensku flaggi. Þetta er því
slæmt hvað íslenska sjómenn
varöai' og atvinnuhorfur. Reynsl-
an hefur ekki verið neitt sérstök
af útlendingum nema þá helst af
Færeyingum eöa Skandinövum -
við teljum þá ekki útlendinga. Við
þekkjum t.d. reynslu af Pólverj-
Um og fleiri sem hafa verið ráön-
ir hér á fiskiskip og eru ónothæf-
ir með öhu. Útgerðunum finnst
þetta vondi kosturinn. Þeir vilja
þvi gjarnan hafa skipin sin undir
íslensku flaggi en þeim er það
bara ekki heimilt Þeir eru þving-
aðir með stjórnvaldsaðgerð til að
skrá skipin eriendis. -ótt