Dagblaðið Vísir - DV - 26.03.1994, Blaðsíða 16

16
LAUGARDAGUR 26. MARS 1994
Fermingar fyrr og nú
Fyrstu fermingar ársins eru á um við veisla með gjöfum, heilla- irleitt. Er gjarnan talað um óhóf í undanhaldi, sem betur fer myndi stórar, leyst þau af hólmi. Þetta
morgun, pálmasunnudag. Þá verð- óskaskeytumogöðrusemtilheyrir þeim efnum. Sem dæmi um dýrar kannski einhver segja. leiðir hugann að frekari saman-
ur væntanlega mikið um dýrðir á á degi sem þessum. gjafir eru nefnd sumamámskeið í Hér „áður fyrr“ þótti enginn burði á feriningum fyrr og nú. DV
heimilum fermingarbarna, allir Mikið hefur verið rætt um gjafir skólum erlendis, íjórhjól, hross, maður með mönnum nema hann sló á þráðinn tii nokkurra merkis-
fara í sítt finasta púss og síöan í fermingarbama í gegnum tíðina, videotökuvélar og jafnvel vélsleð- eða hún fengi úr. Nú hafa hfióm- manna og -kvenna og bað þau að
kirkju.Síðantekuriflestumtilvik- svo og umgjörö fermingarinnar yf- ar. Slíkar stórgjafir munu nú á tækjasamstæðumar, smáar eða ritja upp fermingardaginn sinn.
Guðrún með bókina góöu sem Bjarni Þórðarson bifreiðastjóri
og kona hans, Svanhvít Árnadóttir, gáfu henni. DV-mynd BG
Guðrún Helgadóttir alþingismaður:
Beið í biðröð til að fá fermingarskó
„Þegar ég fermdist gerði ég mér ná-
kvæmlega engar væntingar. Þetta var
eins og ævintýri, aö fá gjafir og falleg
fót. En vissulega fylgdi þessu kostnaður
því dæmigeröur fatnaöur sem þurfti var
tveir kjólar, kápa og tvennir skór. Þetta
var á eftistríðsárunum þannig að það
var mjög lítið framboð af vörum. Ég
man til dæmis að ég fór í biðröð snemma
morguns til þess að fá fermingarskó.
Skóna fékk ég og var afskaplega
ánægð.“
Þetta sagöi Guðrún Helgadóttir al-
þingismaður sem sagðist muna glöggt
eftir fermingardeginum. Hún segist
ekki kannast við „gjafaflóð" á þeim
tíma. Hún kvaðst muna eftir úri sem
hún fékk frá ömmu sinni og afa og
myndavél sem „þótti óskaplega merki-
leg.“
„Ég nota reyndar bók sem ég fékk í
fermingargjöf oftar en flesta aðra hluti.
Þetta er ritsafn Jónasar Hallgrímssonar
sem hefur fylgt mér í gegnum þykkt og
þunnt. Það var nágrannaólk í götunni
heima í Hafnarirði sem gaf mér þessa
bók. Ég þarf oft að fletta upp í Jónasi
vini mínum, bæði til gagns og ánægju."
sagði Guðrún.
Hún sagöi að fermingarveislumar
hefðu verið með öðm sniði en nú. Ætt-
ingjum og vinum hefði verið boðið heim
en veislur hefðu ekki verið eins stórar
og nú tíðkast. Húsakynni hefðu einfald-
lega ekki leyft slík umsvif.
„Ég man vel eftir fermingarkjólnum
mínum. í þann tíð voru ekki komnir
fermingarkyrtlar eins og nú eru notað-
ir. Það var saumaður á mig hvítur, síö-
ur kjóll. Svo voru settar í mig pappírs-
krullur sem ég þurfti að sofa með nótt-
ina fyrir ferminguna. Ég minnist þess
ekki að þær hafi haldið fyrir mér vöku.
Ég held að við höfum haft miklu sterk-
ari tihnningu fyrir því aö við værum
að verða svolítið fullorðin heldur en
fermingarbörn nú. Þá held ég að um-
gjörðin hafi svolítið farið úr böndunum
nú. Börn fá nú miklu dýrari gjafir og
óþarflega miklum fjármunum er kostað
til fermingarinnar."
-JSS
Hermann Gunnarsson sjónvarpsmaður:
Fermdist í dálítið hallærislegum jakkafötum
„Ég fermdist í dáhtið hallærisleg-
um jakkafótum. Þau voru dökkblá
með einhveijum hvítum doppum í.
Þau voru vafalaust ágæt en maður
var í miklum töffaraheimi á þessum
árum.“ sagði Hermann Gunnarsson
sjónvarpsmaður.
Hermann sagðist hafa verið með
„svaka mikla bylgju í hárinu" á þess-
um tíma. „Ég var að stæla fyrir-
myndir mínar leynt og ljóst, þá
James Dean og Presley, og þetta
hrærðist saman í eina stóra bylgju á
hausnum. Maður sá þá aldrei í svona
jakkafotum, það passaöi ekki. Ég
hefði frekar átt að fermast á bol til
að halda uppi heiðri fyrirmyndanna.
En það hefði náttúrlega ekki passað.
Hvað sem það líður þá var ég mjög
virðulegur á fermingarmynd sem
tekin var af mér.
Hermann sagðist hafa fengið svefn-
poka, bakpoka og úr, eins og flestir
á þessum árum.
„Ég átti fermingarúrið mitt í ein
15 ár og það var eitt af meiri háttar
áfóllum sem ég varð fyrir þegar ég
týndi því,“ bætti hann við. Hann
sagðist einnig hafa fengið „pening,“
en kvaðst ekki muna hve há upphæð-
in hefði verið. Það hefði ekki verið
neitt óskaplega mikið á þess tima
mælikvarða.
„Ég held að við skólafélagarnir
höfum allir verið nokkuð svipaöir
þegar við bárum okkur saman. Pen-
ingagjafimar voru miklu minni þá
en nú, þá var enginn að fá hundrað
þúsund krónur á þess tíma verðlagi.
En menn voru nokkuö vissir með
bakpoka og svefnpoka þótt þeir hefðu
megnustu óbeit á hvers konar útileg-
um og sveitaferðum."
Breysttil hins verra
„Það var haldin veisla heima hjá
foreldrum mínum. Þangað komu aö-
eins fjölskyldan og nánustu vinir.
Þetta var ósköp notalegt því aö á
þessum árum vildi maður allt annað
en fjölmennar veislur.
Þetta hefur nú breyst til hins verra,
ekki bara í sambandi við fermingarn-
ar, heldur gjafir almennt. það segir
sig sjálft að þegar samskiptamál eru
á undanhaldi, eins og þekkist í dag,
og verða fljótlega okkar aðalmein,
þá reynir fullorðna fólkið að leysa
þetta meö meiri og stærri gjöfum.
Mér finnst að það ætti að banna þetta
því í yngri bekkjum er þetta svo við-
kvæmt. Þetta hefur stundum leitt til
vinslita, svo dapurt er þetta.“
-JSS
Hvorki fundust fermingargjafir né
myndir af Hermanni þegar til átti að
taka. DV-mynd GVA
Sigurður Hall matreiðslumeistari:
Keypti hansahúsgögn fyrir peningana
Fermingarbarnið Sigurður Hall í
hvítum kyrtli utan yfir sérsaumuðu
Colin Porter-fötunum.
„í fermingargjöf fékk ég peninga
sem ég notaði til aö kaupa mér
hansahillur og hansaskrifborð.
Hansahúsgögnin voru mikið í tísku
þá, hillur skrúfaðar upp á vegg og
skrifborð í stíl. Svo fékk ég segul-
bandstæki sem var þrætt með stór-
um spólum. Það þótti mér fín gjöf því
þá gat ég tekið upp Kanann og lög
• unga fólksins. Svo fékk ég skyrtu-
hnappa úr silfri," segir Sigurður
Háll matreiðslumeistari.
Hann sagðist hafa fengið segul-
bandstækið frá foreldrum sínum en
slík gjöf þá samsvaraði hljómtækja-
samstæðu í dag. Slíkur gripur hefði
verið efst á óskalistanum í þá daga.
Afskaplega snyrtilegur
„Á fermingardaginn var ég í sér-
saumuðum jakkafótum frá Colin
Porter. Ég var voöalega ánægður
með það. Á fótunum haföi ég bítla-
skó, með háum hæl og mjórri tá, sem
voru svolítið uppháir. Ég held að
þeir hafi verið þrem númerum of
stórir en það skipti ekki máli. Þessir
skór fengust í Rímu í Austurstræti.
Ég var að byrja að verða bítill. Það
voru allir bítlar, sem einhverju máh
skiptu, á þessum aldri.
Ég var afskaplega snyrtilegur og
vel greiddur í fermingunni en yfir-
leitt var hárið greitt fram á ennið.
Það sem þykir htið hár í dag þótti
ofsalega sítt þá. Maður var kominn
í 2. bekk og farinn að segja nei þegar
það átti að reka mann til rakara."
Sigurður fermdist í Dómkirkjunni,
en veislan var haldin í Oddfehow-
húsinu. Hún var í raun þrefóld því
foreldrar þriggja frændsystkina
slógu saman. Þessi frændsystkini
höfðu fylgst að lengi því að þau höfðu
einnig verið skírð saman.
„Ég veit nú ekki hvort ég hef breyst
úr unghngi í mann viö ferminguna,
því mér finnst stundum að ég sé enn
aö breytast úr unglingi í mann. Þaö
hefur stundum verið sagt um mig aö
ég þjáist ennþá af unglingaveikinni.
Ég hef örugglega haldið þá að ég
væri fyrir löngu orðinn fullorðinn.
En hvað sem þvi líður þá var það
mikih áfangi í lífi mínu að fermast.
Ég beið eftir þessu í mörg ár. Og mér
leiö afskaplega vel þegar þetta var
afstaðið."
-JSS
Ámi Johnsen alþingismaður:
Gekk ekki með úr í tuttugu ár
- eftir að hafa týnt fermingarúrinu
„Ég fékk úr í fermingargjöf, svo
og bankabók með 200 krónum.
Bankabókin átti að rækta með manni
sparsemi en hún var frá sparisjóðs-
stjóranum, vini mínum,“ sagði Ámi
Johnsen alþingismaður. Ámi var af
svefnpoka- og bakpokakynslóðinni
og fékk hvort tveggja, auk þess sem
hann fékk mikið af bókum. Þá fékk
hann Bibhu og forláta skyrtuhnappa
sem hann á enn.
Verr fór með úrið sem Ámi hafði
fengið í gjöf frá foreldrum sínum. Því
tapaði hann ári eftir aö hann fékk
það þar sem hann var á ferð úti í
Ehiðaey. „Þetta var svo mikið áfall
að ég gekk ekki með úr í ein tuttugu
ár. Það var ekki fyrr en konan mín
gaf mér úr að ég gat sætt mig við að
ganga með það. Ég hafði tímaskyn
eftir sólinni og tilfinningu. Það mun-
aði reyndar aldrei nema fimm mínút-
um hjá mér.
Hresst fólk
Árni fermdist í jakkafótum og var
harla ánægður meö það. „Þessi ár-
gangur minn var mjög hefðbundinn.
Þetta voru ósköp venjulegir krakkar,
mjög hresst fólk. Það vom auðvitað
töffarastælar í þeim í framkomu en
ekki í klæöaburði. Við fermdumst
því í hefðbundnum fotum. Þegar
þama var komið sögu voru að byija
þessar miklu greiðslur á stelpunum
en strákarnir vom brilljantíngreidd-
ir og slógu í sveip fram á ennið."
Ámi kvaðst ekki minnast þess að
mikið thstand hefði verið í kringum
fermingar þá. „Það var kaffl og kök-
ur eða þá matur. Svo fór fólk mikið
á milh veisla því þaö vom náin tengsl
mhli íbúanna i Eyjum og mikhl sam-
gangur. Þá má líka nefna sið sem
hefur haldist en hann var sá aö
krakkarnir fengu mjög mikið af
skeytum. Þau komu frá bæjarbúum
sem við krakkarnir vissum ekki dehi
á en fylgdust með okkur. Ég held að
þessi siður sé enn við lýði úti í Eyj-
um.“ -JSS
Arni Johnsen með skyrtuhnappana sem hann fékk i fermingargjöf.
DV-mynd BG