Dagblaðið Vísir - DV - 16.06.1994, Qupperneq 4

4
FIMMTUDAGUR 16. JUNI 1994
Fréttir___________________________________
Fjármálaráðherra boðar langtímaáætlun í ríkisflármálum:
Fjárlagahalla verði
eytt á f imm árum
- að óbreyttu myndi hallinn verða á þriðja tug milljarða 1998
til að ná niður útgjöldum ríkisins og
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra kynnti í ríkisstjóminni á
þriðjudag skýrslu um áætlun í rík-
isfjármálum 1995 til 1998. Áætlunin
miöar að því aö jöfnuöi verði náð í
ríkisbúskapnum á tímabilinu.
Skýrslan var unnin í fjármálaráðu-
neytinu með aðstoð Seðlabanka ís-
lands og Þjóðhagsstofnunar.
í skýrslunni eru skoðuð tvö dæmi
varðandi framþróun ríkisfjármála.
Annars vegar er um að ræða halla-
dæmi sem byggir á framreikningi
útgjalda og tekna á grundvelli gild-
andi laga, reglna og samninga. Hins
vegar er um að ræða tilbúið jafnaðar-
dæmi sem gerir ráö fyrir því að jöfn-
uður náist í ríkisfiármálum. í báðum
tilvikum er byggt á mati Þjóðhags-
stofnunar á efnahagshorfum næstu
fjögur ár að teknu tilliti til mismim-
andi þróunar í ríkisfjármálum.
Fram kemur í þessum útreikning-
um að verði ekki gripiö til aðhaldsað-
gerða í ríkisfjármálum muni halh
ríkissjóðs tvöfaldast á næstu fjórum
árum og skuldimar aukast um þriðj-
ung. Með aðhaldsaðgerðum megi
hins vegar ná jafnvægi 1998 og stöðva
skuldasöfnunina. Hagvöxtur yröi
umtalsvert meiri í jafnaðardæminu
og nálgast 3 prósent í lok tímabilsins.
í jafnaðardæminu myndu raun-
vextir lækka verulega, eða í 3,5 pró-
sent, en í halladæminu myndu þeir
hækka um minnst 2 prósent og fara
í 7 prósent 1998. I jafnaöardæminu
myndi atvinnuleysi verða innan viö
5 prósent samanborið við 6 prósent
í halladæminu.
Auk þessa reiknast fjármálaráöu-
neytinu til að starfsskilyröi atvinnu-
greina muni batna til muna verði
leið aöhaldsaðgerða farin. Lækkun
vaxta muni leiða til aukinna fjárfest-
inga og almenn eftirspum í atvinnu-
lífinu ykist án þess að stöðugleika í
efnahags- og gengismálum væri
stefnt í hættu. Síðast en ekki síst er
þaö mat fjármálaráðherra aö við-
skiptajöfnuður verði í jafnvægi tak-
ist að eyða fjárlagahallanum og ná
jafnvægi í ríkisbúskapnum.
í skýrslunni er bent á ýmsar leiðir
minnka fjarlagahallann. Lögð er
áhersla á að lækka samneysluútgjöld
um ailt að 4 prósent fram til ársins
1998 og auka kostnaöarþátttöku al-
mennings vegna ýmiss konar opin-
berrar þjónustu. Gert er ráð fyrir því
aö dregið verði úr framlögum til ein-
staklinga, fyrirtækja og samtaka. í
þessu sambandi eru nefnd framlög
til Lánasjóðs íslenskra námsmanna,
sveitarfélaga, almannatrygginga og
landbúnaðar. Þá er í jafnaðardæm-
inu gert ráð fyrir um fimmtungs
samdrætti í fjárfestingu frá fjárlög-
um 1994.
DV
Ámastofiiun:
Stefán
Karlssontal-
inn hæfastur
Stefán Karlsson handritafræð-
ingur er talinn hæfastur þeirra
umsækjenda sem sótt hafa um
stöðu forstöðumanns Árnastofn-
unar. Sérstök dómnefnd hefur
farið yfir umsóknir um stöðuna
og skilað áliti sínu um umsækj-
endur.
Áleit nefndin að Stefán Karls-
son og Sverrir Tómasson varu
hæfir til að gegna embætti/or-
stöðumanns Stofiiunar Arna
Magnússonar. Það þýöir að þriðji
umsækjandinn, Guörún Nordal,
kemur ekki til greina.
í áliti dómnefndarinnar segir
að Stefán teljist mjög vel hæfur
til að gegna starfinu og Sverrir
vel hæfur. Þessi greining byggist
á viðteknu matskerfi á umsækj-
endum í stöður sem þessar þar
sem umsækjendur eru greindir
sem hæfir, vel hæfir og mjög vel
hæfir.
Álit dómnefhdarinanr fer fyrir
deildarfund í heimspekideild Há-
skólans 21. júní. Deildai-fundur
skilar síöan tillögu um ráðningu
í starfið til menntamálaráðherra.
Er búist við að hann taki ákvörð-
un og ráði í stöðuna fljótlega eför
aö hafa fengið tiilöguna í hendur.
Norðmenn vissu allt um klippurnar okkar
„Norðmenn vissu allt um klipp-
umar okkar, þeir komu oft að skoða
hjá okkur. Ég man ekki hvort það
voru þeir eða Danir sem fengu gefins
hjá okkur eintak af þeim. Þeir vissu
allt um þær,“ segir Guðmundur
Kjæmested, fyrrverandi skipherra
hjá Landhelgisgæslunni.
Nokkrar vangaveltur hafa veriö
um þaö hvaöan Norðmenn hafi þekk-
ingu sína á því að klippa aftan úr
togskipum. Þaö er ljóst að helsta
vopn Norömanna í þessum átökum
er séríslenskt fyrirbrigði. Guömund-
ur Kjæmested varð fyrstur íslend-
inga til að nota þessa íslensku upp-
finningu Péturs Sigurðssonar, fyrr-
um forstjóra Landhelgisgæslunnar.
Guðmundur, sem klippti aftan úr 60
togurum í landhelgisstríðinu, lýsir
því hvemig hann fór að með klipp-
- segir Guömundur Kjæmested
umar:
„Maður kom venjulega bakborðs-
megin að þeim undir 45 gráða homi
og fór rétt aftan viö þá og fram með
þeim á stjórnborða. Við létum klipp-
umar fara strax þegar viö settum á
ferð. Við keyrðum á 20 sjómílna ferð
og slökuðum út á fullu. Þegar við
vorum komnir fram með þeim hægð-
um við á og létum khppumar
sökkva. Þegar þær vom sokknar
settum við á ferð og klipptum. Ef
skipstjómarmaður vill ekki láta
klippa hjá sér þá hífir hann á fullu
þar til víramir standa beint niður.
Það em ekki nema aular sem láta
khppa aftan úr sér. Þetta gerðu Þjóð-
verjamir, það var ahtaf erfiðara að
eiga viö þá en Bretana," sagði Guð-
mundur Kjæmested, fyrrum skip-
herra.
Togvírar klipptir
. . .
Klippur
Varðskip klippir
aftan úr togara
(séð að ofan)
^..........-I----------v
„I SkuttogarTp
Skuttogari
Varöskip
I dag mælir Dagfari
í naf ni lýðveldisins
Á morgun rennur afmælisdagur
lýðveldisins upp. Þá höldum viö
upp á fimmtíu ára sjálfstæði. Það
þykir ekki við hæfi að íslendingar
hMdi upp á afmæhð heima hjá sér
og þaö dugar ekki minna en þeir
flölmenni á Þingvelh til að sýna
sjálfum sér og öðrum hvað þeir era
óskaplega glaðir vegna afmæhsins.
Þjóðhátíöamefnd segist reikna
með áttatíu þúsund manns í afmæl-
ishófið.
Þetta væri nú aht saman gott og
blessað ef þjóðin hefði einhvem
skilnihg á þýðingu þess að mæta á
Þingvelh. Mönnum er sem sagt
ekki alveg ljóst hvaða tilgangi það
þjónar.
Á Þingvöhum er haldin guös-
þjónusta og fundur alþingismanna
og þangað koma erlendir þjóðhöfð-
ingjar og flytja ávörp og allt verður
þetta í beinni útsendingu í sjón-
varpi og enginn hefur neitt við það
að athuga að guðsmennimir og
þingmennimir og þjóöhöfðingjam-
ir geri sér glaðan dag á hátíðlegri
stundu. Meira að segja norski
kóngurinn kemur til að bera klæði
á khppumar.
Hitt vefst fyrir sauðsvörtum al-
múganum hvaða erindi hann eigi
innan um þetta stórmenni. Áður
I :ihi_____:
fyrr tíðkaðist að almenningur hóp-
aðist saman til að horfa upp th
höfðingjanna og í kommúnistaríkj-
unum var það th siðs að safna sam-
an múgi og margmenni th aö
klappa fyrir hinum útvöldu for-
ingjum á tylhdögum...
Maður hélt að þetta hefði lagst
af með kommúnismanum og lotn-
ingin fyrir valdinu ætti ekki að
koma með fyrirmælum að ofan.
Samt er ætlast th að íslendingar
fjölmenni á Þingvöh th að taka ofan
fyrir stórmenninu.
Jú, jú, segir þjóðhátíðamefnd.
íslendingar verða að sýna sam-
stöðu. íslendingar veröa að láta í
ljós ættjarðarást sína með því að
mæta austin. Þjóðhátíðamefnd
bannar mönnum aö visu að aka um
á einkabifreiðum og þjóðhátíðar-
nefiid lokar veginum nema í eina
átt, þannig að þeir sem á annað
borð hlýða fyrirmælunum í nafni
föðurlandsins og fóstuijarðarinnar
em reknir upp í rútur eins og fé
og verða að standa sína plikt með
því að syngja Öxar viö ána í rút-
unni. Síðan verða þeir lokaðir af á
Þingvöhum þangað th nefndinni
þóknast að hieypa mönnum heim
aftur. Á meðan verður sungið Hver
Annað skhyrði sem sett er af
þjóðhátíðarnefndinni, væntanlega
th að votta lýðveldinu enn og aftur
virðingu sína, er að skikka menn
th að éta SS-pylsur og ekkert nema
SS- pylsur og þamba kók og pepsí
að fomíslenskum sið. Mönnum er
ráölagt að taka með sér regnfot og
vaðstígvél th aö verjast hinni ís-
lensku veðráttu. Og svo syngja
menn aftur Hver á sér fegra fóður-
land? þegar þeir em komnir í vað-
málsflíkumar.
Inn á milli hoppa álfar og huldu-
fólk um vellina og kannske verða
seldar blöörur th að hafa ofan af
fyrir bömunum sem þama eiga að
hrekjast undan veðri og vindi th
að geta klappað fyrir stórmenninu.
Að fengnum þessum útskýring-
um ætti öhum aö vera ljóst aö
skyldan kahar og nú er að bregöast
fljótt og vel við. Sauðsvartur alm-
úginn er ómissandi. Áttatíu þús-
und manna áætlun nefndarinnar
er sennhega í lægri kantinum. Mið-
aö við fööurlandsástina sem brenn-
ur í bijósti landans væri eðlhegt
að búast við öðmm hveijum ís-
lendingi, aö minnsta kosti, sem
svari kallinu. Þetta er þaö spenn-
andi og ögrandi uppákoma á Þing-
völlum að Dagfari efast um að
nokkur hehvita maöur láti slíkt
tækifæri sér úr greipum ganga. Það
fara alhr sem vetthngi geta valdiö.
Að minnsta kosti allir sem eiga
regnúlpur.
Nú, ef það verður rosaiega kalt á
Þingvöhum og rigningin verður
lárétt í útsynningnum geta menn
flúið inn í rúturnar aftur og beðið I
þangað th þær leggja aftur af staö
í bæmn. I rútunum geta menn
sungið og fengiö SS-pylsur á nýjan
leik og haldiö uppi þjóiðlegri stemn-
ingu og lýðveldishátíðin verður
þeim ógleymanleg. Sérstaklega . i
þegar þjóðhöfðingjunum bregður j I
fyrir út um rúðumar á rútunni og
þá syngja menn aftur Öxar við ána
og Fram, fram fylking og gráta
klökkum tárum yfir ættjörðinni.
Dagfari hvetur aha sanna íslend-
inga að mæta. Þetta verður ein-
stakur viðburður.
Dagfari I
a ser fegra fóðurland?