Þjóðviljinn - 24.12.1965, Page 101

Blaðað í kvæðaskrá
Framhald af 98. síðu.
en aðrir létu líka sér
að liggja á gteruskinni;
so var brotið brteðra lag,
bevísast það enn í dag;
og mál er að linni.
Sumir höfðu sessur og stól,
silfur, gull sem liti á sól,
en aðrir fengu ösku ból,
þó öllu meira vinni;
litlu kostuð klasði fá,
kann þar enginn falla upp á;
og mál er að linni.
Sumir gátu ekki átt
hefur hún einn á hefðar stig,
aðrir fcerðu fólkið smátt
fram á handbjörg sinni;
ríkiskvenna kisturnar
þcer komu þeim ekki að gagni par;
og mál er að linni.
Hérna kveður aftur á móti við gamansamari tón, þetta eru
fyrstu erindi gamankvæðis:
Mín biðja tveir og þrír,
hvörninn mun það fara;
hef ég þó alla heimamenn til vara.
Lukkan er so undarlig,
oft er það að skoða,
befur hún einn á hefðar stig,
en hinn í sáran voða,
gefur hún einum giftu vig.
en gæfan sú að öðrum snýr;
mín biðja tveir og þrír;
so sem fellur um sjálfa mig,
so mun um aðra fara;
hef ég þó alla heimamenn til vara.
Fyrradaginn fréttin sú
mér fasrðist heim til skála,
að genginn vceri að gerði nú
gildur runnur stála,
hœgt í stofu hússins frú
honum til reiðu scetið býr;
mín biðja tveir og þrír;
en skipaði hátt, að skautin þrjú
mét skyldu á höfuðið fara;
hef ég þó alla heimamenn til vara.
Þarna er ágætt dæmi um svonefndan hakabrag:
Hokinn stend ég undir vegg,
mitt hrörnar skegg;
lcekkar lýða dramb,
hvítt er þetta hrútlamb.
Og hérna er ein krummn''ísa:
Krummt i krapi þrammar,
krummt er réttur gummt,
krummi krunkar snemma,
krummi víðast um fer,
krummi krásir hremmir,
krummt með skörpum lummum,
krummi kroppar grimmur,
af krumma er sagt í summu.
— Hvaða skáld- eiga kvæði
á flestum seðlum?
— Ætli síra Hallgrímur Pét-
ursson og síra Stefán Ólafsson
í Vallanesi séu ekki fyrirferð-
armestir enn sem komið er.
Einnig má geta síra Ólafs
Jónssonar á Söndum í Dýra-
firði og síra Guðmundar Er-
lendssonar á Felli í Sléttahlíð
í Skagafirði. Kvæðabækur
þeirra eru til í nokkrum eftir-
ritum í Landsbókasafni.
. er til dæmis handritið
IB. 70, 4to, sem er með kvæð-
um síra Ólafs. Handritið er
skrifað af síra Hjalta Þorsteins-
syni í Vatnsfirði árið 1693.
Síra Hjalti var góður listamað-
ur, eins og kunnugt er, enda
er þetta handrit fagurlega rit-
að. upphafsstafir kvæða dregn-
ir með bláu og rauðu og upp-
hafsstafir allra vísna með
rauðu, titilsíða skreytt. Nótur
fylgja sumum kvæðunum.
— Hefur mikið verið gefið
út eftir síra Ólaf?
— Nei. Kunnasta kvæði hans
mun vera „Eitt sinn fór ég yfir
Rín,“ sem raunar er þýtt úr
þýzku. Síra Ólafur hefur verið
gott skáld á sinni tíð. Kvæðl
hans eru flest andlegs eðlis
eða a.m.k. með andlegum blæ.
Hann hefur verið mildur og
hlýr og vandlátur i hófi. Tök-
um t.d. Ellikvæði hans; þetta
eru fyrstu erindin:
Hin góða elli að garði fer
og gista vill mér hjá;
ceskan hefur því upp sagt mér;
cevin vill so gá.
Frceða spil ég finna vil,
folkið má þar hlýða til,
efnið það sem ég um kvað
aldurdómnum hntgur að,
fitinur hann sér hjá flestum stað,
fcesttr við bonum sjá.
velkir menn sem visnað biað;
vill so cevin gá.
Aijög margmeint fcer maður reynt,
þa mceðir hann elli Ijóst og leynt,
holdið kalt er veikt og valt
og vill snúast til þurrðar allt,
málið. heyrn og minnið snjallt,
m;ög honum hverfur frá.
Adams synda hann að því galt,
að cevin vill so gá.
Her er einnig ,,Eitt kvæði eftir móðurmissir", sem hann yrkir
í orðastað dóttur sinnar. Það e r 20 erindi alls. Þetta er fyrri
hlutinn:
Lengi hef ég það lióslega reynt
á lífsins cevi minnt
að móðtrtn góð er Hpíkust harnkind sinni.
Framhald á 103. síðu.
JÓLABLAÐ — 101