Dagblaðið Vísir - DV - 21.02.1998, Blaðsíða 11

13‘V LAUGARDAGUR 21. FEBRÚAR 1998
11
Konudagurinn er á morgun.
Það ætti ekki að fara fram hjá
neinum. Við blasa heilsíðuauglýs-
ingamar í dagblöðunum. Blóma-
salar hafa eignað sér daginn. Það
er skynsamlegt hjá þeim enda er
helmingur þjóðarinnar konur. Til
þess er beinlínis ætlast, í auglýs-
ingum blómasalanna, að karlar,
hinn helmingur þjóðarinnar,
kaupi blóm handa konum þennan
dag.
Bræðir kartöflumús
hjartað?
Það er gott og blessað enda
prýðilegur siður að gefa blóm.
Persónulegra er þó að gefa blóm
af sérstöku tilefni, án þess að
blómasalar hafi bein áhrif á það,
likt og á konudaginn. Blómasal-
amir em samt ekki einir í freist-
ingunum. Þannig bauð stórmark-
aður í dagblaðsauglýsingu „allt
sem karlmenn þurfa til að halda
konudaginn heilagan". Fram til
þessa hafa menn haldið hvíldar-
daginn heilagan, helst jóladag;
fostudaginn langa og páskadag.
Nú skal halda konudaginn heilag-
an. Það gera menn, samkvæmt
auglýsingunni, með því að kaupa
svínarifjasteik, rauðvinskryddað-
an lambahrygg, möndluköku,
bjór, kex, kartöflumús og ís.
Það má til sanns vegar færa að
rómantískt kunni að vera að
kaupa steik og möndluköku. Það
er ekki alveg eins víst að kart-
öflumúsin bræði hjarta konunn-
ar. Til viðbótar bætti stórmarkað-
urinn þvi við að körlum bæri að
kaupa blómvönd og buðu túlip-
anabúnt á tæpan flmmhundrað-
kall.
Sparnaðarblóm
Það er ágætt hjá stórmarkaðn-
um að bjóða blómvönd á tilboðs-
verði. I þessu lífi er samt ekkert
garantí. Það að gefa konu tilboðs-
búkett kann að ganga upp en get-
ur einnig klikkað. Konan gæti
gert athugasemd um meintan
nánasarskap gefandans. Hann
tími ekki að splæsa í almennileg-
an blómvönd. Ástin sé ekki meiri
en þetta.
Séu menn í sparnaðarhugleið-
ingum en vilji samt gefa blóm er
það sennilega betri kostur að
splæsa í eina stóra og góða rós
heldur en tilboðsvönd. Konur eru
nefnilega nokkuð glöggar á tilurð
blómvanda. Þótt manni finnist
blómvöndur í statifi við kassa
stórmarkaðar fagur á að líta er
ekki hægt að blekkja konu með
honum. Hún áttar sig með ein-
hverjum hætti á upprananum.
Kannski eru blómstertarnir
styttri? Þá má vera að sellófan,
slaufur og annað dúllerí blóma-
búðanna skili sér ekki í til-
boðsvendinum.
Allt er þetta dálítið undarleg
sálfræði vegna þess að konum
dettrn- gjaman i hug að grípa með
sér blómvönd úr stórmarkaði til
að punta heima hjá sér. Þá er allt
í lagi þótt blómin séu ekki inn-
pökkuð í finirí eða stertamir séu
stuttir.
Pottablómin
vafasöm
Ég hef aldrei verið sérlega
sterkur í blómum. Konu- og
mæðradagar fara fram hjá mér af
tómum aulaskap. Því er tekið af
æðruleysi á mínu heimili. Þó
kemur fyrir að ég man eftir tylli-
dögum í lífi okkar hjóna og kaupi
blóm. Reynslan hefur kennt mér
að fara í blómabúð og fá fint inn-
pakkað. Fráleitt er ég hugmynda-
ríkur þegar kemur aö vali blóm-
anna. Til öryggis bið ég blóma-
konur í búðinni að velja fyrir mig
fallegar rósir. Ég met það svo að
rósir standi efst í virðingarstiga
blóma, með fullri virðingu þó fyr-
ir túlipönum og brönugrösum.
Eitt sinn var vinnufélagi minn
að vandræðast með nokkra blóm-
vendi sem honum bar að losna við
sem félagi í Lions, Kiwanis eða
þess háttar félagi. Eg sá aumur á
félagsmálamanninum og keypti
vönd. Þennan vönd færði ég konu
minni gersamlega tilefnislaust.
Það var á mörkunum að hún
kynni að meta það. Þekkjandi
sinn mann skaut
hún á að ég hefði
fengið vöndinn
fyrir slikk. Ég
varð að játa það.
Síðan hef ég látið
útsölublóm í friði.
Þrjú ár í röð gaf
ég konunni potta-
blóm í afmælis-
gjöf. Hún lét sem
ekkert væri í tvö
fyrri skiptin. Þeg-
ar ég færði henni
það þriðja tók hún
sig til og skilaði
því.
Lærdómur sá er
ég dró af þeim
gjörningi var að
konan vildi ekki
pottablóm í afmæl-
isgjöf. í blómamál-
um skilur maður
ekki fyrr en skell-
ur í tönnum.
Samt á konan
pottablóm, stór og
smá. Hún virðist bara vilja velja
þau sjálf. Vera kann að hún vilji
ekki að eiginmaðurinn sleppi svo
billega frá afmælisgjöfinni. Ég get
svo sem viðurkennt það að potta-
blóm á afmælisdegi heittelskaðrar
eiginkonu er fremur ódýr lausn.
Jólakaka og
rauðvínstár
Forráðamenn stórmarkaðarins,
sem auglýsti kartöflumúsina og
fleira fyrir konudaginn, eru bjart-
sýnismenn. Þeir treysta því að
leiðin að hjartanu liggi gegnum
magann. Árni Björnsson getur
þess í bók sinni, Sögu daganna, að
athafnamenn i kaupstöðum hafi
reynt að gera sér mat úr konudeg-
inum á fjórða áratug aldarinnar.
Þar er m.a. birt auglýsing versl-
unarinnar Goðalands á Bjargar-
stíg þar sem auglýst var úrvals
hangikjöt, norðlenskt dilkakjöt,
nautakjöt, saltkjöt og ódýrt kjöt af
fullorðnu. Þá mátti og fá bjúgu,
pylsur, fars,
dilkasvið og
rjúpur.
Þessar auglýs-
ingar hafa ekki
þótt nógu róm-
antískar því
þær sáust ekki
aftur fyrr en á
sjötta áratugn-
um. Enn er
ekki fullreynt
með matarást-
ina ef marka
má kart-
öflumúsartil-
boð stórmark-
aðarins.
Árni getur þess
að blómaversl-
anir í Reykja-
vík taki að aug-
lýsa konudags-
blóm á fyrsta
degi góu á sjötta
áratugnum. Það
er gert með við-
eigandi hvatn-
ingu til karlmanna að gleðja sína
heittelskuðu með blómum á konu-
daginn. í blaðaauglýsingu frá ár-
inu 1957 segir að á konudegi gefi
allir góðir eiginmenn konum sín-
um blóm. „Kaupið blóm fyrir lok-
un á laugardag," segir í auglýs-
ingunni.
Árni Björnsson segir frá því, og
vitnar í sýslumannsfrú í Þingeyj-
arsýslu frá því um miðja síðustu
öld, að „föstudagurinn fyrstur í
þorra er nefndur bóndadagur en
sunnudagurinn fyrstur i góu
konudagur. Húsbóndinn átti að
gæða konu sinni fremur venju á
konudaginn en húsfreyjan manni
sínum á bóndadaginn." Sýslu-
mannsfrúin gaf bónda sínum jóla-
köku á bóndadaginn en sýsli
kætti kellu sína með rauðvínstári
á konudaginn.
Blómstertar vart
við hæfi
Með vaxandi jafnréttisumræðu
og sjálfræðisvitund kvenna, segir
Ámi Bjömsson, þótti söluvænlegt
að konur gæfu bændum sínum og
unnustum blóm á bóndadaginn
sem mótvægi við blómagjafir til
kvenna á konudaginn. Blóma-
framleiðendur sáu sér enn leik á
borði og byrjuðu að hamra á
þessu við fósturlandsins freyjur
árið 1980.
Þótt hér sé borin full virðing
fyrir blómaframleiðendum er það
heldur klént að stinga fjólum og
sólliljum að körlum. Má ég þá
frekar biðja um jólaköku aö hætti
sýslumannsfrúar Ingibjargar
Sculesen.
Dagar elskenda
Hugmyndaríkum mönnum
duga þó ekki bóndadagur og
konudagur. Því hefur svokallaður
Valentínusardagur verið fluttur
hingaö heim. Sá er dagur
elskenda um miðjan febrúar þeg-
ar fuglar í Evrópu taka að para
sig. Sé hægt að selja blóm á konu-
og bóndadegi jafnast það ekkert á
við sjálfan elskendadaginn. Skipt-
ir þá engu þótt hérlendir fuglar
láti allt ástalíf bíða fram á vorið.
Enn eru ónefndir tveir dagar
sem bjóða upp á blóm og kart-
öflumús, piltadagurinn og
stúlknadagurinn. Þetta eru dagar
íslenskra elskenda, líkt og Árni
Björnsson þjóðháttafræðingur
hefur bent á. Piltadagurinn er
fyrsti dagur einmánaðar og
stúlknadagurinn mánuði síðar,
fyrsti dagur hörpu. Þá era ís-
lenskir fuglar lika farnir að hafa
sig til.
Það er því bjart fram undan hjá
blómasölum þessa lands. Þeir
verða ekki síður brosmildir á
konudaginn en allar þær góðu
konur þessa lands sem vakna við
rós og koss i fyrramálið.
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson