Dagblaðið Vísir - DV - 11.02.1999, Qupperneq 10
enning
FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 1999 DV
10
*★ ★
Tllnefningar til Menningarverðlauna DY í bókmenntum:
ISímon Kúran spinnur
Nú stendur yfir fyrsta myndlistarsýningin
í röðinni Þetta vil ég sjá í Menningarmiðstöð-
inni Gerðubergi. Kári Stef-
ánsson, forstjóri íslenskrar
erfðagreiningar, valdi
verkin á sýninguna sem
eru effir íslenska myndlist-
armenn þriggja kynslóða,
Kristján Davíðsson, Magn-
ús Kjartansson og Sigtrygg
Bjama Baldvinsson.
Við opnunina á laugar-
daginn var gekk fiðluleikarinn Símon Kúran
um sýninguna og túlkaði með fiðluleik þau
hughrif sem hann varð fyrir af myndunum.
Þetta tókst vel og vegna afar góöra undir-
tekta viðstaddra mun hann heimsækja sýn-
inguna aftur bæði á laugardaginn og sunnu-
daginn kl. 15 og spinna meira.
Samarnir fara
Fram undan er síðasta sýningarhelgi á
verkum fimm samískra listakvenna sem
staðið hefúr yfir í sýningarsölum Norræna
hússins. Listakonumar eru: Maj Lis Skaltje,
Marja Helander, Britta Marakatt Labba,
Merja-Aletta Ranttila og Ingunn Utsi og verk-
in þeirra eru fjölbreytt: ljósmyndir, teikning-
ar, grafik, textílar, skúlptúr og verk unnin í
S skinn.
I Á sýningunni era einnig sýnishom af
|; handverki Sama og í anddyri Nomæna húss-
| ins er ljósmyndasýning sem sýnir daglegt líf
Sama og bústaði þeirra frá því mn aldamót-
! in.
Síðasta helgi Magnúsar
Síðasta sýningarhelgi er einnig fram und-
■|i an á ljósmyndum Magnúsar Baldurssonar
frá Indlandi og Tíbet. Hann ferðaðist um þau
lönd samtals í tvö ár og sýnir úrval ljós-
myndanna sem hann tók af fólki og umhverfi
f í Tjarnarsal Ráðhússins og verður opið kl.
, 12-18 bæöi laugardag og sunnudag.
Morgunþula í stráum
eftir Thor Vilhjálmsson
Sögusvið þessarar bókar er Sturlungaöldin
og ferð Sturlu Sighvatssonar til Rómar. Stund-
um er þó engu líkara en Sturla ferðist um þá
Sturlungaöld sem menn hafa orðið vitni að í
gömlu Júgóslavíu án þess að það sé sagt ber-
um orðum. í mögnuðu orðfæri Thors lifnar
hryllingur samtímans í nýju samhengi. Hér
kristallast öll bestu höfundareinkenni
Thors: sterk myndbygging, ljóðrænn stUl,
kröftugt tungutak og næm tilfinning fyrir
blæbrigðum mannlegs lífs.
Vargatal
eftir Sigfús Bjartmarsson
Vargatal eftir Sigfús Bjartmarsson sætir tið-
indum í íslenskum bókmenntum vegna sér-
stæðrar náttúrusýnar, kraftmikils stíls og
magnaðs tungutaks. Hér fer saman einstæð frá-
sagnargáfa og málkynngi ljóðskálds sem leikur
á alla strengi tungumálsins í lýsingum á nátt-
úrunni frá öðmm sjónarhornum en við eigum
að venjast. Útkoman er óvenjulegt og ferskt
verk sem situr lengi í minni lesandans.
Langar þig að læra að
syngja?
Ingveldur Ýr mezzósópran verður með sitt
vinsæla söngnámskeið í Gerðubergi á laugar-
dag og sunnudag og hefst það kl. 12 báöa
dagana. Það er ætlað byrjendum á öllum
aldri, engin fyrri reynsla eða nám
nauðsynlegt. Þátttakendur læra
grunnatriði i söng, öndun, heilbrigða
líkamsstöðu og einfaldar raddæftngar.
Kennt er í hóptímum en allir fá líka
einn einkatíma.
Skráiö ykkur fyrirfram hjá Ingveldi
Ýr eða í Gerðubergi.
Umsjón
Silja Aðalsteinsdóttir
Kraftur, hlýja
og galdur
Jarðarför Ömmu Sylvíu
Leikfélag MosfeUsbæjar ræðst í það stór-
virki að sýna í fyrsta sinn á íslandi leikritið
Jarðarfor Ömmu Sylvíu sem gengið hefur í
íjögur ár í Soho Jewish Theatre í New York.
Þetta er spunaverk leikaranna við húsið en
aðalhöfundarnir eru
Glenn Wein og Amy Lord
Blumsack. Félagar i
Leikfélagi Mosfellsbæjar
þýddu verkið sjálfir.
Leikurinn fer fram á
Helsenrott útfararstofn-
uninni við Þverholt í
Mosfellsbæ (öðm nafni
Bæjarleikhúsinu) þar
sem fram fer athöfn í minningu Sylvíu
Schildner Grossman. Rabbí Wolfe blessar en
minningarorð um gömlu konuna flytja fimm
aðstandendur hennar. Mitzvah máltiðin
verður framreidd þegar athöfnin er hálfnuð,
eins og segir í frétt frá leikhúsinu.
Leikstjóri er Guðný María Jónsdóttir og
frumsýning er annað kvöld kl. 20.30.
Stuttmyndahátíð
29. alþjóðlega stuttmyndahátíðin í
Tampere í Finnlandi verður haldin frá 10.-14.
mars og geta gestir skráð sig með tölvupósti:
film.festival@tt.tampere.fi
Geysimikið úrval mynda verður á
hátíðinni, meðal annars flokkur sem lýsir
lífinu í Berlín fyrir og eftir fall múrsins og
Edgar Allan Poe í stuttmyndum, einstakt
úrval af stuttum hryllingsmyndum eftir
sögum meistarans.
1998 var gjöfult bókmenntaár. Samkvæmt Bókatíðindum voru
frumútgefin íslensk skáldverk í óbundnu máli og bundnu, fyrir börn
og fulloröna, um 100 talsins, og vora margar þeirra bóka kallaðar þó
að dómnefnd um bókmenntir hafi aðeins fengið að tilnefna fimm til
Menningarverðlauna DV.
Þegar litið er á listann vekur athygli hvað „litli risinn“ í íslenskri
bókaútgáfu gerir sig gildandi. Bókaútgáfan Bjartur á ekki fæmi en
þrjá af tilnefndum titlum, Fylgjur, Góða íslendinga og Vargatal.
„Ég tek auðvitað bara við þessum handritum," sagði Snæbjörn
Arngrimsson hjá Bjarti hæverskur þegar blaðamaður hafði samband
við hann.
- Færðu mikið af handritum?
„Ég taldi í október hittifyma og þá höfðu 135 borist á árinu. Ég
taldi ekki í fyrra!“
- Og hvað gafstu margar bækur út?
„Átta eða níu 1997 og einar fjórtán í fyrra.“
Snæbjörn sagði að aðeins örfáar af útgáfubókum sinum kæmu til
sín í handritum beint af götunni, eins og hann orðaði það, langflest-
ar hefur hann pantað hjá höfundum. Til dæmis sagðist hann hafa les-
ið smásögu eftir Jón Karl Helgason árið 1987 og suðað í honum síð-
an að skrifa bók. Út úr því suði kom heimildaskáldsagan Næturgal-
inn sem Bjartur gaf út fyrir jólin.
- Er þá engin útgáfustjóm sem þarf að bera ákvarðanir undir?
„Nei. En ef ég er í vafa fæ ég einhverja kappa til að lesa yfir fyrir
mig.“
- Þú ert þá í rauninni einvaldur?
„Já,“ segir Snæbjörn og hlær vandræðalega. „Það er ágætt að
mörgu leyti að flækja ekki hlutina með því að hafa of marga í þessu.
En maður verður auðvitað dálítið tens að vera svona einn á báti. Ég
er í öllu, handritalestrinum, kápunum, dreifingunni, bókhaldinu.
Öllu.“
Bjartur stofnaði klúbbinn Neonbækur á árinu 1998 einkum til að
gefa út nýjar þýðingar. Sala á þýddum skáldverkum hefur heldur dal-
að að undanfomu en Bjartur notar þá beitu að bjóða alveg glænýjar
bækur eftir virta og fræga höfunda. Núna er Bookerverðlaunasagan
Amsterdam eftir Ian McEwan að koma út í Neon og Snæbjörn er
kominn með handrit í hendur frá Paul Auster sem kemur út í Banda-
ríkjunum í haust en Snæbjöm vonast til að geta gefið út í sumar
þannig að hún komi fyrst út á íslandi.
„Neonbókunum hefur verið tekiö rosalega vel,“ segir Snæbjöm.
„Ég hef alltaf veigrað mér við simasölu af því mér finnst hún svo leið-
inleg en okkur hefur tekist að ná í alveg viðunandi fjölda áskrifenda
með hljóðlátari hætti.“
Kemst þótt hægt fari, mætti segja um Snæbjöm Amgrímsson, út-
gefanda, kápuhönnuð, lagermann og bókhaldara, sem bókmennta-
nefnd DV heiðrar með þremur tilnefningum í ár. í nefndinni sitja
Sigríður Albertsdóttir, gagnrýnandi DV, Friðrika Benónýs bók-
menntafræðingur og Andri Snær Magnason rithöfundur.
Eftirfarandi bækur eru tilnefndar:
Fylgjur
eftir Harald Jónsson
I Fylgjum Haraldar Jónssonar tala ólíkar persónur til okkar
en tíðindin era ekki alltaf markverð og sjaldnast er heil saga
sögð. Mörk skáldskaparins verða óljós og varla er hægt að fella
persónusafnið inn í neitt form því þetta eru ekki smásögur og
ekki örsögur en þó er alltaf sterk tilfinning fyrir stærri sögu á
bak við hverja rödd. Jafhframt því að brjóta upp hið hefðbundna
sagnaform gæðir höfundur hversdagsleikann galdri og dýpt.
Góðir íslendingar
eftir Huldar Breiöfjöró
Nýstárleg ferðasaga ungs manns sem tekur sig upp af Kaffibamum
í Reykjavík, kaupir sér Lapplanderjeppa og ferðast inn í landið í
grimmustu vetrarhörkunum, ákveðinn í að finna kjarnann i sjálfum
sér. Góðir íslendingar er skemmtileg og fjörleg frásögn sem varpar
ljósi á margbreytileika íslands og íslendinga, lífshætti þeirra, sér-
kenni og sérvisku. Hlýlegur, gáskafullur og myndrænn stíll höfund-
ar gæðir ferðalagið leiftrandi lífi og gerir söguna að eftirminnilegum
skemmtilestri.
Lokaðu augunum og hugsaðu um mig
eftir Kristínu Ómarsdóttur
Ljóðabók Kristínar Ómarsdóttur, Lokaðu augunum og hugsaðu um
mig er vandað verk og sterkt. Ljóðin em öguð og leiftrandi, full af
óvæntum tengingum, hlýju og kímni. Hér lofar skáldið líkamann og
ástina á annan og ferskari hátt en við eigum að venjast í íslenskum
bókmenntum og útkoman er ljóðabók sem er
allt i senn frumleg, falleg og fyndin og snertir
lesandann djúpt.