Dagblaðið Vísir - DV - 27.02.1999, Qupperneq 27

LAUGARDAGUR 27. FEBRÚAR 1999
27
%!önd
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur
Askrifendur fá
oW rniili _
aukaafslátt af Smáauglýsingar
smáauglýsingum DV
DV
550 5000
Morðið á Stephen Lawrence:
Svört samviska Breta
STirriK
20 % afsláttur
frá 27.2. - 4.3.
Opfö suuniidag
13 - 17
Falleg glervara með
20-30% afslætti
Klapparstíg 35 • Sími 561-3750
Sex árum eftir morðið á svarta
unglingspiltinum Stephen
Lawrence í London gera Bretar nú
upp við kynþáttahatur sem gegnsýr-
ir þjóðfélagið og opinbera kerfið. í
vikunni var birt skýrsla þar sem
lögreglan er harðlega gagnrýnd fyr-
ir vanhæfni og kynþáttahatur. Tony
Blair, forsætisráðherra Bretlands,
heitir herferð gegn rasismanum.
Sex ára barátta foreldra Stephens,
Doreen og Nevilles Lawrences, við
lögregluna og dómskerfiö hefur því
ef til vill ekki verið árangurslaus.
Stephen Lawrence var 18 ára fyrir-
myndarnemandi sem dreymdi um
að verða arkitekt. En þegar hann
beið á strætisvagnastöð i Eltham í
suðausturhluta London kvöldið 22.
april 1993 ásamt vini sínum réðust
fimm ungir piltar á hann og stungu
hann í hálsinn. Stephen Lawrence
var svartur. Morðingjarnir voru
hvítir. Þeir hrópuðu ókvæðisorð um
blökkumenn þegar þeir stukku á
brott.
Stephen skjögraði um 250 metra
eftir götunni áður en hann hneig
niður. Hann lést skömmu síðar á
sjúkrahúsi.
„Ég sagði við hann að við skyld-
um ekki fara þangað,“ sagði vinur
Stephens, Dwaine Brooks, sem er
svartur en slapp óskaddaður frá
árásinni. „Það eru of mörg hvít
gengi í þessu hverfi.“
Sonarmissirinn var erfiður fyrir
foreldrana sem flutt höfðu frá Jama-
ica til London til aö freista gæfunn-
ar. Sorgin blandaðist hins vegar bit-
urleika þegar þeim varð ljóst að
rannsóknarlögreglumenn Scotland
Yard hefðu ekki í hyggju að upplýsa
morðið.
Vinur hins myrta
handjárnaður
Fyrsta vísbendingin kom þegar á
morðstaðnum við komu lögreglunn-
ar þangað. Dwaine Brooks lýsti
hvítu piltunum fimm og benti í þá
átt sem þeir höfðu hlaupið. En lög-
reglan handjárnaði Dwaine og hafði
meiri áhuga á að fá að vita hvort
hann eða vinur hans, sem hafði ver-
ið stunginn, hefðu einhvem tíma
komist í kast við lögin.
Doreen og Neville Lawrence þótti
einnig sem komið væri fram við
þau eins og sakamenn í staðinn fyr-
ir fómarlömb. Þegar þau spurðu
hvers vegna enginn hefði verið
handtekinn svöruðu lögreglumenn-
irnir að þögnin ein mætti þeim í
hverfinu. Þegar
fimmmenningarnir
voru handteknir---------3s»r-----
tveimur vikum
seinna og kærðir i
vísaði dómari máli
þeirra frá vegna í
ónógra sannana. ‘‘ _________
Foreldrar Stephens
kærðu lögregluna
fyrir að hafa ekki
rannsakað málið
nógu vel. Ástæðuna
sögðu þau vera þá
að fórnarlambið hefði verið svart og
morðingjarnir hvítir. Yfirmaður
Scotland Yard í London, sem nú hef-
ur beðið íjölskylduna afsökunar,
vísaði ásökunum á bug. Lögreglan
Kastað var eggjum í hina grunuðu eftir yfirheyrslu í júní 1998.
Símamynd Reuter
hreinsaði sjálfa sig af öllum ásökun-
um i innanhússrannsókn.
En eftir stjórnarskiptin í maí 1997
fyrirskipaði hinn nýi innanríkisráð-
herra stjórnar Verkamannaflokks-
ins, Jack Straw, óháða rannsókn á
málinu.
Síðan hefur Scotland Yard orðið
að viðurkenna að morðrannsókn-
inni hafi verið ábótavant frá upp-
hafi til enda. Samkvæmt skýrslu
dómarans, Williams Macphersons,
sem kominn er á eftirlaun, er lög-
reglan í London gegnsýrð cif „stofn-
anabundnu kynþáttahatri“ sem nái
ekki bara til annarra lögregluum-
dæma heldur einnig til annarra
stofnana eins og til dæmis skóla og
bæjaryfirvalda.
Lögreglan veitti
ekki skyndihjálp
Vinnubrögð lögreglunnar í máli
Stephens hafa vakið furðu og
hneykslun. Enginn lögreglumaður
veitti Stephen skyndihjálp á morð-
staðnum þar sem hann lá í blóði
sínu. í stað þess að koma fram við
Dwaine Brooks sem vitni var farið
með hann eins og
sakamann og
-----!----------hann handjárn-
aður. Þrátt fyrir
að lögreglan
i fengi margar vís-
| bendingar sem
I bentu til að
fímmmenning-
■■/ arnir hefðu verið
að verki var lög-
reglan svifasein.
Reyndar kvaðst
lögreglan ekki
hafa getað fengið neinar upplýsing-
ar í hverfinu. Bent hefur verið á að
einn lögreglumannanna, sem rann-
sakaði málið, er kunningi fóður
eins hinna grunuðu. Þegar Doreen
Erlent
fréttaljós
Lawrence lét lögregluna fá blað með
nöfnum mögulegra morðingja sonar
hennar bögglaði lögreglumaöurinn
blaðið í lófa sér eins og það væri
rusl, að því er hún greinir frá. Það
var ekki fyrr en Nelson Mandela,
forseti Suður-Afríku, fordæmdi
morðið í heimsókn sinni til Bret-
lands sem lögreglan hóf rannsókn
fyrir alvöru. Þá var það of seint.
Vegna vanrækslu lögreglunnar
voru ekki lengur til nein sönnunar-
gögn gegn fimmmenningunum
Jamie og Neil Acourt, David Norris,
Luke Knight og Gary Dobson. Ekki
var hægt að fá neinn dómara til að
taka mál þeirra fyrir.
Leynilegar
myndbandsupptökur
Síðar hafa leynilegar myndbands-
upptökur lögreglunnar sýnt hvemig
fimmmenningamir hafa sýnt hver
öðmm hvemig Stephen var stung-
inn til bana. Fimmmenningunum,
sem neita allri aðild að morðinu,
var skipað að bera vitni frammi fyr-
ir rannsóknarnefnd en þeir neituðu
að svara spurningum. Dagblaðið
Daily Mail brást i fyrra með því að
birta nöfn fimmmenninganna og
myndir af þeim. Á forsíðu blaðsins
voru þeir kallaðir moröingjar
Stephens.
Þegar mæður piltanna fimm lýstu
því yfir í viðtali við BBC fyrir viku
aö saklausir synir þeirra sættu of-
sóknum hvatti Daily Mail þær til að
höfða meiðyrðamál gegn blaðinu til
að dómstóll gæti beint eða óbeint
tekið afstöðu i málinu.
Þrátt fyrir svarta skýrslu kvaðst
innanríkisráðherra Bretlands hafa
beðið yfirmann lögreglunnar í
London, Paul Condon, um að gegna
áfram embætti þar til hann fer á eft-
irlaun eftir 10 mánuði. Doreen
Lawrence er ósátt við þá ákvörðun.
Hún sagði að Condon nyti ekki
trausts blökkumanna þar sem hann
hefði hvað eftir annað varið undir-
menn sína.
Byggt á Reuter
og Jyllands-Posten
Doreen dg Neville Lawrence fyrir framan mynd af syni sínum sem var myrtur
í apríl 1993. Símamynd Reuter
• Líli] og létt en
ótriilega öflug
• 1350W
• Axlaról
• Stillanlegur
sogkraftur
•Afastur
afþurrkunarbursti
HÚSASMIÐJAN
Sími 525 3000
AÐALFUNDUR
Aóalfundur Verzlunarmannafélags
Reykjavíkur veróur haldinn mánudaginn
8. mars kl. 20:00 á Grand Hótel Reykjavík.
Dagskrá:
1. Venjuleg aóalfundarstörf
2. Breyting á reglugeró Sjúkrasjóös VR
Rowenta