Dagblaðið Vísir - DV - 11.11.2000, Blaðsíða 10

10
Skoðun
LAUGARDAGUR 11. NÓVEMBER 2000
I>V
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiölun hf.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aöstoöarritstjóri: Jónas Haraldsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaóaafgreiösla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíöa: http://www.skyrr.is/dv/
Vfsir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiölunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
Akureyrl: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaöam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning og umbrot: Frjáls fjölmiölun hf.
Filmu- og plötugerö: ísafoldarprensmiöja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverö á mánuöi 1950 kr. m. vsk. Lausasöluverö 180 kr. m. vsk., Helgarblaö 250 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aðsent efni blaösins i stafrænu formi og í gagnabönkum án endur-
gjalds. DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viötöl viö þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Kosningafurða í Flórída
Ekki verður gæfulegt fyrir George Bush að verða for-
seti Bandaríkjanna út á framkvæmd kosninganna í
Florida undir stjórn bróður hans. Næsta öruggt er, að for-
görðum hafa farið þúsundir og ef til vill tugþúsundir at-
kvæða, sem ætluð voru A1 Gore í einni sýslunni.
Pat Buchanan, einn frambjóðenda til forseta, hefur
sjálfur viðurkermt, að Gore eigi mörg atkvæði, sem voru
sett á Buchanan í Palm Beach sýslu. Tölfræðin sýnir, að
Buchanan fékk þar talin meira en tíu sinnum fleiri at-
kvæði hlutfallslega en hann fékk i öðrum sýslum.
Kjörseðillinn i þessari sýslu var af ólöglegri gerð, sem
leiddi til þess, að aftan við reit Gore voru tveir hringir,
sá efri fyrir atkvæði greidd Buchanan og sá neðri fyrir at-
kvæði greidd Gore. Ör, sem vísaði á neðri reitinn, átti að
leiðbeina kjósendum Gore á réttan reit.
Verra er, að meira en nítján þúsund atkvæði voru lýst
ógild í þessari sömu sýslu, af því að gatað hafði verið við
nöfn Gore og Buchanan í senn. Demókratar segja, að
þessi tvígötun hafi verið tæknileg villa, enda hafi hún litt
komið fram i kosningunni um þingmenn í sömu sýslu.
Margar íleiri ásakanir hafa komið fram um vafasama
framkvæmd kosninganna í Palm Beach, sem er fremur
fátækt hverfi, þar sem eru margir svertingjar og stuðn-
ingur við Gore er eindreginn. Stutt er í grunsemdir um,
að tæknivillumar hafi verið viljandi framdar.
Ekki er hægt að halda fram, að kjósendur í þessu
hverfi séu vitgrennri en kjósendur í öðrum fátækrahverf-
um, enda höfðu repúblikanar síðdegis í gær ekki komið
fram með sannfærandi mótrök gegn ásökunum um furð-
ur í framkvæmd og talningu í þessari sýslu.
Ef kosningar og talning i Palm Beach hefðu farið fram
með eðlilegum hætti, væri A1 Gore núna yfirlýstur rétt
kjörinn forseti Bandaríkjanna. Óhlutdrægir aðilar eru
sammála um, að óreiðan í framkvæmd kosninganna í
Palm Beach hafi fyrst og fremst komið niður á Gore.
Ekki verður séð, að til lengdar verði hægt aö neita að
handtelja í þremur sýslum Florida og kjósa upp á nýtt í
Palm Beach. Endurtalningin hefur verið framkvæmd i
vélum, sem samkvæmt sumum fréttum eiga það til að
hlaupa yfir göt, ef pappírsrifið hangir í gatinu.
Að öðrum kosti verður litið svo á, að Bush-fjölskyldan
sé mafía, sem hafi stolið forsetakosningunum með því að
misnota aðstöðu ríkisstjórans og þáverandi formanns
kjörstjórnar í Florida, Jeb Bush, bróður frambjóðandans.
Slíkt getur tæpast gerzt í Bandaríkjunum árið 2000.
Þegar eftir var að endurtelja aftur í Palm Beach og um
2000 utankjörstaðaatkvæði, hafði George Bush 327 at-
kvæði umfram A1 Gore i Florida. Þessar lágu tölur blikna
i samanburði við þær þúsundir eða tugþúsundir at-
kvæða, sem fóru forgörðum í Palm Beach sýslu.
Framkvæmd kosninganna í Florida er gífurlegt áfall
fyrir Bandaríkin. Þau senda eftirlitsmenn til að fylgjast
með kosningum viða um heim, en geta svo ekki sjálf lýst
yfir réttu kjöri A1 Gore sem forseta, af því að atkvæðum
var viljandi eða óviljandi stolið af honum í Florida.
Engin sátt getur orðið í Bandaríkjunum um niður-
stöðu, sem lætur ruglið í Palm Beach gilda sem niður-
stöðu forsetakosninganna. Þess vegna verður að kjósa aft-
ur í þeirri sýslu, þótt óhlutdrægir aðilar átti sig á, að efn-
islega hafa Bandaríkjamenn þegar valið Gore.
Það er ávísun á öngþveiti, ef ráðamenn í Florida ætla
að reyna að þverskallast við leiðréttingu mála og hindra
þannig, að þjóðarviljinn nái fram að ganga.
Jónas Kristjánsson
Leiðandi menning?
Spurningar um stööu og framtíð minnihlutahópa og innflytjenda vega nú æ
þyngra í þýskri þjóðfélagsumræðu. Á myndinni er mótmælt auknum nýnas-
isma í Þýskalandi.
Þjóðverjar eru nú að átta sig á að
hugarfarsbreytingu þarf til að ná
sambandi við meðborgara af öðru
þjóðerni. Það er ekki aðeins af
menningarlegri og félagslegri nauð-
syn heldur einnig af efnahagsástæð-
um:
Þeir þurfa, eins og Vestur-Evr-
ópuþjóðir, á innílytjendum að halda
til að viðhalda efnahagsforræði sínu
í Evrópu á næstu áratugum.
Stjórn sósíaldemókrata (SPD) og
græningja tókst í sumar að rýmka
innilytjendalöggjöfina og það sætir
tíðindum að Angela Merkel, leiðtogi
Kristilegra demókrata (CDU) og
helsta stjórnarandstöðuaflsins,
skyldi fá flokk sinn í vikunni til að
styðja ályktun þar sem kveðið er
skýrt á um að Þýskalandi sé inn-
flytjendaland.
Þótt engin ástæða sé til að gera of
mikið úr þessari þróun eru stjórn-
málamenn engu að síður að hugsa
um innflytjendamál og um leiðir til
að berjast gegn kynþáttahyggju.
Þannig sameinaðist fólk úr öllum
stjórnmálaflokkum í Þýskalandi í
gær með því að taka þátt í fjölda-
göngu gegn öfga-hægrihyggju og
nýnasima i Berlín.
Og þýska stjórnin hefur ákveðið
með formlegum hætti að fara þess á
leit við stjórnlagadómstólinn að
nýnasistaflokkurinn NPD, sem hef-
ur staðið á bak við fjölmörg ofbeld-
isverk gegn minnihlutahópum og
innflytjendum, verði bannaður.
Fyrir því eru aðeins tvö fordæmi:
Á 6. áratugnum voru þýski ríkis-
flokkurinn (smáflokkur sem hafði á
sér nasistastimpil) og Kommúnista-
flokkur Þýskalands leystir upp.
Fjölmenningarsamfélag og
aöskilnaöur
Þessar aðgerðir benda til þess að
hin pólitíska stétt vilji gera eitthvað
til að skilja aðra menningarheima
þótt bann NPD sé umdeilt.
Þær breyta hins vegar engu um
þá staðreynd að hyldýpi er milli
Þjóðverja og innflytjenda af öðru
þjóðerni, eins og t.d. Tyrkja.
Og jafnvel þótt reynt hafi verið að
sporna gegn einangrun minnihluta-
hópa með hugtakinu „fjölmenning-
arsamfélag" má frekar líta á það
sem fegrunaryrði yfir „friðsamlega
sambúð“, svo gripið sé til kalda-
stríðsfrasa - eða „aðskilnað í sátt og
samlyndi".
Af þeirri ástæðu er það nokkur
ráðgáta hvers vegna „fjölmenning-
arhugtakiö" er enn eitur í beinum
margra af þeirri ástæðu að það ógni
vestrænum gildum.
Gott dæmi um þá menningar-
fræðilegu pólitík sem hér liggur að
baki er einmitt ályktun CDU. Þótt
þar sé mælst til þess að bjóða inn-
flytjendur velkomna og skerpt á
nauðsyn þess að efla skilning á þörf-
um þeirra er klykkt út með því aö
segja að eitthvað sé til sem nefna
mætti „leiðandi menningarheim í
Þýskalandi".
Valur
Ingimundarson
stjórnmála-
sagnfræöingur
Erlend tíöindi
Þetta fyrirbæri væri reist á kristi-
legum gildum, upplýsingunni, vest-
rænum menningarfi og mannúðar-
stefnu.“ Formaður þingflokks CDU,
Friedrich Merz, vildi ganga hreint
til verks og nefna þetta „þýska for-
ræðismenningu" en flokksformann-
inum þótti þar skiljanlega of djarft
teflt.
Reyndar má draga í efa að Merkel
hafi sjálf viljað tala um menningu
með þessum hætti. Þótt hún hafl æ
oftar að undanfomu skírskotað til
„fóðurlandsins og þjóðarinnar", án
þess þó fara yfir mörk „ásættanlegr-
ar þýskrar þjóðernishyggju," hefur
hún viljað draga upp frjálslyndari
mynd af CDU eftir að hún var kjör-
in formaður (hún telur t.d. vel hugs-
anlegt að starfa með græningjum).
Hugmyndin um „leiðandi menn-
ingu“ hefur vafalaust verið það póli-
tíska verð sem hún þurfti að greiða
fyrir að fá hægri arm flokksins, og
ekki síst systurflokk hans i Bæjara-
landi, CSU, til að hleypa að nýjum
hugmyndum í innflytjendamálum
sem geta markað þáttaskil í stefnu
Kristilegra demókrata.
Mannúö og menning
Menningarfrumkvæði Kristilegra
demókrata hefur þegar skerpt þjóð-
félagsumræðu í Þýskalandi, enda
sýnist sitt hverjum um ágæti þess.
Það er býsna margt í þýskri 20.
aldar sögu sem á ekkert skylt við
þau fögru orð sem notuð voru til að
réttlæta hina „leiðandi menningu"
og gefa henni gildi. Heimurinn væri
án efa betri ef mannúðarstefna og
hugsjónir upplýsingarinnar hefðu
verið höfð að leiðarljósi.
Ekki þarf því að koma á óvart að
lagasmiðurinn og samfélagsgagn-
rýnandinn Wolf Biermann skyldi
hafa beitt öllum sinum háðsku stíl-
vopnum til að skjóta það í kaf. En
það er vettvangur skrifa hans sem
heyrir til sögulegra tíöinda: Maður-
inn sem varaði við næstu „ísöld“, ef
Helmut Kohl kæmist til valda (þ.e.
áður en 16 ára valdaferill hans
hófst), er nú orðinn einn helsti
menningarfrömuður þekktasta
hægri blaðsins í Þýskalandi, Die
Welt, sem studdi kanslarann fyrr-
verandi með ráðum og dáð.
Um það er ekki nema allt gott að
segja að efla skilning innan „þýsks
menningarheims", en það á vita-
skuld ekki að vera forsenda þess að
taka á miklu brýnna máli: að koma
á raunverulegu sambandi milli
ólíkra menningarheima í Þýska-
landi.