Dagblaðið Vísir - DV - 30.06.2001, Blaðsíða 40

48
LAUGARDAGUR 30. JÚNÍ 2001
DV
Formúla 1
MAGNY-COURS
í Frakklandi
Prófanir heima í stofu
Það hefur verið
áberandi síðustu fjög-
ur árin hvað tvö
keppnislið hafa haft
áberandi mikla yfir-
burði yfir keppinauta sína. Það er
ekki fyrr en nú á þessu ári að Willi-
ams-liðið er farið að geta velgt þeim
McLaren og Ferrari undir uggum.
En hver er lykillinn að velgengni
þessara liða og hvaða „tæki“ hafa
þeir til að berjast um bestu rásstöð-
umar í tímatökum og sigurinn í
keppninni. Lykillinn hefur í si-
auknum mæli færst inn á teikni-
borð hönnuða og verkfræðinga sem
vinna að því dag og nótt í höfuð-
stöðvum keppnisliöanna að finna
bestu lausnina á þeim vandamálum
sem fyrir þeim verða. Ökumaður-
inn gegnir sífellt minna og minna
hlutverki í heildarárangri bílsins,
þó svo á endanum verði það hann
sem vinni keppnina.
Loftflæðið skiptir mestu
Við hönnun nýs keppnisbíls eru
það vindgöngin sem skipta mestu
máli. Flest liðanna búa nú yfir full-
komnum göngum þar sem bílar allt
frá hálfri upp í fulla stærð geta ver-
ið prófaðir og mældir. Stóru flug-
vélaframleiöendurnir öfunda í það
minnsta Ferrari sem býr yfir einum
slíkum sem þykja vera með þeim
fullkomnustu í heiminum. Þar er
hægt að byggja bílinn svo hann
kljúfi loftið sem best án þess að
mynda kjalsog en samt verður hann
að mynda eins mikla vængpressu og
hugsanlegt er. Þetta er mikil kúnst
en gott loftflæði hefur einmitt verið
lykillinn að velgengni McLaren
undanfarin tímabil. Síðustu ár hef-
ur alþjóða akstursíþróttasamband-
ið, FIA, verið að minnka leyfilegan
raun-prófunartíma (þ.e.a.s á
kappakstursbrautum) utan keppnis-
tímabilsins verulega og nú í seinni
ár hafa prófanir á milli keppna ver-
ið stórlega minnkaðar. Þetta hefur
verið gert til að spara fjáraustur
keppnisliðanna en það á alls ekki
við um stóru liðin þrjú. Gífurlegum
fjárhæðum hefur verið varið í bún-
að til að stunda prófanir „heima í
stofu“. Þar hafa Ferrari, McLaren
og Williams verið duglegastir og
það sést best á árangri þeirra í dag.
Leltin að jafnvægi bílsins
Eftir að loftflæðihluti bílsins hef-
ur verið prófaður er ekki þýðing-
arminni hlutur eftir en það er fjað-
urbúnaðurinn. Ójöfnur og
beygjukanntar raska jafnvægi bils-
ins og til að halda honum á „mott-
unni“ þarf fjöðrunarkerflð að henta
yfirborði brautarinnar og ekki síst
hjólbörðunum. Sú vinna að finstilla
bílinn er bæði erfið og tímafrek.
Ekki síst á keppnishelgum þegar ár-
angurinn lætur á sér standa. Til að
hjálpa við þetta hafa keppnisliðin
útbúið sérstaka prófunarbekki (sjá
graf t.h.) sem geta líkt nærri því
fullkomlega eftir yflrborði og ójöfn-
um keppnisbrautanna. Þetta er bún-
aður sem samanstendur af vökva-
tjökkum og öflugu tölvukerfi og
prufubíl í fullri stærð sem er á
bekknum. Á meðan sumir tjakkarn-
ir líkja eftir brautinni eru aðrir sem
toga bílinn niður, eða lyfta upp, til
að líkja eftir því álagi sem verður á
bílnum í akstri. Fyrsta skrefið i ferl-
inu er hreinlega að taka afrit af
brautinni og öllum viðbrögðum bíls-
ins á brautinni en yflr 200 skynjar-
ar eru í keppnisbílnum sem nema
brautina og koma fyrir mynd af
henni í aðaltölvu bílsins. Þessar
upplýsingar eru svo sendar til höf-
uðstöðvanna og komið fyrir í tölvu-
kerfinu sem setur tjakkana í gang
og prufubillinn hreinlega ekur
brautina. Og á meðan Mika
Hákkinen eða Michael Schumacher
sofa í hjólhýsum sínum eftir eril-
saman fóstudag vinna verkfræðing-
ar „heima" á verkstæði að prófa
hinar ýmsu stillingar á prufubíln-
1. Michael Schumacher 68
2. David Coulthard 44
3. Rubens Barrichello 26
4. Ralf Schumacher 25
5. Juan Pablo Montoya 12
6. Mika Hákkinen 9
7. Nick Heidfeld 8
8. Kimi Raikkonen 7
9. Jarno Trulli 7
10. Jaques Villeneuve 7
um og flnstilla þangað til þeir telja
sig vera komna með viðeigandi
lausnir. Um það leyti sem ökumenn-
irnir vakna næsta morgun er kom-
in ný stilling á bílinn og allt smell-
ur saman. Á venjulegu keppnisári í
Formúlu 1, ef slíkt er á annað borð
til, „aka“ prufubílarnir allt að þvi
10.000 km. Það getur verið liðunum
dýrmætar prófanir þegar raunpróf-
anir eru bannaðar að stórum hluta
ársins og í síharðnandi baráttu við
andstæðinga sína.
Ójafn leikur keppnisliðanna
Gallinn við núverandi ástand er
aö stóru liðin verða stærri og velta
meira fjármagni á meðan þau litlu
berjast í bökkum við það eitt að
halda í horfmu. Þeir ráða yfir meiri
mannafla sem getur unnið i höfuð-
stöðvunum og geta varið endalausu
fjármagni til að prófa nýja hluti.
Þetta gerir leikinn ójafnari þvi í
Formúlu 1 þýðir árangur meiri pen-
ingar. Þvi verða stóru liðin eins og
Ferrari, McLaren og Williams ávallt
feti framar og stíga tvö skref fram á
viö á meðan hin stíga eitt eða jafn-
vel ekki neitt. Ekki sist þegar spól-
varnarbúnaður og ræsibúnaður er
farinn að „stjórna" ferðinni, og enn
einum verkfræði- og tölvuþættinum
hefur verið bætt inn í heildarmynd-
ina í árangri bílsins. En Formúla 1
er ekkert venjulegt fyrirbrigði. Sá
hæfasti sigrar, titilinn er hans og
einnig heiðurinn. Enginn man hver
varð í ööru sæti. -ÓSG
’iHÆAi
Ralf Schumacher, BMW WilliamsFl (25 sfig)
„Magny-Cours er ein af uppáhaldsbrautunum
mínum. Hún hefur mjög margar hraðar beygjur
og yfirborðiö er jafnt. Við endann á beina kafl-
anum er framúrakstur hugsanlegur en það er
aðeins eitt sem ég vil gagnrýna. Sums staðar
mœttu vera stœrri öryggissvœði. Við œttum að
vera nokkuð samkeppnishcefir."
Juan Pablo Montoya, BMW WilliamsFl (12 stig)
„Ég hef aldrei keppt á þessari braut. Ég prófaði
talsvert þarna sem prufuökumaður en aðeins í
einn dag á þessu ári. Bíllinn œtti að vera í góðu
formi á Magny-Cours sé miðað við tíma Ralfs í
prófunum og ég verð að vera vongóður."
David Coulthard, McLaren Mercedes (44 stig)
Ég (ít ekki á úrslitin á Nurburgring sem kinnhest á vonir mínar
um meistaratitilinn. Það var ekki hugarfarið í byijun og kem-
ur ekki til með að breytast nú. Nú er það bara ein keppni í
einu. Við höfum ekkert getað prófað þessa viku (vegna
fárra daga milli keppna) en það stoppar okkur ekki í að
rannsaka hvað gerðist á Núrburg og finna lausn fyrir
Magny-Cours.
Michael Schumacher, Ferrari (68 stig)
Það lltur út fyrir það að strákarnir í hvítu og bláu
bílunum komi til með að verða harðir í horn að
taka. Það lítur ekki vel út fyrir McLaren þessa
stundina en hlutirnir geta breyst frá einni keppni
til annarrar. Enginn œtti að afskrifa þá. Enn eru
átta keppnir eftir, því verð ég að gera ráð fyrir
David. McLaren gœtu orðið sterkir.
Jos Verstappen, Arrows (1 stig)
„Það er mjög erfitt að finna griþ á þessari braut
(Magny-Cours), sérstaklega þegar það er heitt.
Hún hefur allt. Þar á meðal hraðar S-þeygjur,
meðalbeygjur og allt uþþ í mjög hraðar beygur,
U-beygju og langan beinan kafla. Uþþsetning
bílsins getur því verið snúin en eftir prófanir á
Magny-Cours höfum við nokkuö góðar hug-
myndir um hvaða leiðir á að fara."