Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.2002, Qupperneq 11

LAUGARDAGUR 7. DESEMBER 2002
11
Skoðun
óma aftur liósin
Jónas
Haraldsson
aöstoðarritstjóri
Laugardagspistill
mji.
„Eigum við ekki að fara snemma
í útidótið í ár, elskan," sagði minn
betri helmingur nokkru áður en að-
ventan gekk í garð. „Við eigum
þetta allt í geymslunni. Það er bara
að drífa sig í að greiða úr flækjunni
og ganga frá þéssu. Ekki ætti veðrið
að stoppa okkur, það er þessi ein-
muna blíða hvem einasta dag, hiti
eins og í suðurlöndum."
„Úff,“ sagði ég, „er virkilega liðið
ár frá þvi að við settum þetta seríu-
dót upp síðast? Mér finnst það nán-
ast hafa verið í gær. „Það er vegna
þess, minn kæri,“ sagði konan, „að
þú tókst jólaskrautið ekki niður
fyrr en í vor. Þú varst langsíðastur
allra í götunni að koma því upp en
bættir það hressilega upp með því
að halda jólaijósunum á trjánum
fram að jafndægri á vori. Þannig á
þetta ekki að vera. Væri ekki til-
breyting,“ sagði hún, „að reyna að
gera þetta eins og hinir? Þá á ég
við,“ hélt hún áfram, „að láta ljósin
loga á aðventu, um jól og áramót en
taka þau síðan niður strax eftir
þrettánda. Ég get ekki séð að slíkt
sé ofverk annarra svo þú hlýtur að
ráða við þetta líka.“
„Það er ofmælt," sagði ég, „að
ljósin hafi logað fram á vor. Ég
kippti dótinu úr sambandi í febrú-
ar. Það getur vel verið að eitthvað
hafi dregist að krafsa seríurnar úr
trjánum en ég man að jólasveinum
og snjókalli stakk ég áður inn í
skúr. Ég get viðurkennt að þeir
stungu svolítið í stúf eftir að sólin
var komin hátt á loft og farfuglar
famir að tínast tO landsins.
Deyja frændur
„Notum helgina," sagði konan,
„þetta er bara gaman. Það er nauð-
synlegt að lýsa upp svartasta
skammdegið." Hvað segir maður
svo sem við frómri ósk. Áður en ég
vissi var ég kominn á kaf í geymsl-
una að leita að útidótinu. Það
stefhdi allt í að ég yrði fyrstur í göt-
unni þetta árið. Hver hefði trúað
því? Seríumar vom i hrúgu í köss-
um. Ég sá svolítið eftir að hafa ekki
nennt að gera þær upp í vor. Jóla-
sveinamir biðu þögulir í hominu
en snjókallinn glotti til mín. Hann
stóð enn á plötu sem ég hafði skrúf-
að upp undir hann fyrir síðustu jól.
Hún gerði hann stöðugri.
Ég kom jólasveinunum og snjó-
kállinum fyrir meðfram heimtröð-
inni. Mér til furðu kviknaði ljós á
allri hjörðinni. Sama gilti ekki um
seríumar. Ég dreifði þeim á stofu-
gólfið og setti í samband, eina af
annarri. Þaö varð ljós og ljós á
stangli. Jólaseríur em undarlegustu
raftæki sem ég hef umgengist, sér-
vitur og duttlungafull fyrirbrigði.
Það má heita hending ef á þeim
logar átakalaust. Svo sérkennilega
er þetta dót samansett að drepist á
einni peru deyr heill frændgarður
líka. Það er því ekki fyrir óþolin-
móða að reyna að finna sökudólg-
inn.
Kaupum nýjar
í seríukösinni var ein með þokka-
legu lífsmarki, aðrar daufar. Ég fór
í úlpu, setti á mig húfu og vettlinga
og tók þá líflegu með mér. Af ára-
tuga baráttu við jólaseríur veit ég
að það er kaldsamt verk að hengja
,Jólasveinamir lágu Ijós-
lausir á víð og dreif, þar
af tveir í garði grannans.
Glottið var horfið af snjó-
kallinum. Hann hafði
slitnað af plötunni og
hékk uppi í tré. “
þær á tré, jafnvel þótt konan haldi
því fram að veðrátta hér sé suðræn.
Ég valdi mér fallegt birkitré fyrir
seríuna. Fyrst stakk ég henni í sam-
band. Jú, hún logaði þokkalega. Þó
vakti það nokkum ugg í brjósti að
serían blikkaði þegar ég tók á
henni. Ég lét mig samt hafa það og
tróð henni á tréð. Til þess notaði ég
tiltæk hjálpartæki, stiga, tröppur og
strákúst svo ná mætti í hæstu hæð-
ir.
Ég leit stoltur yfir verkið þegar
niður kom. Serían lýsti upp tréð. Ég
leit upp og niður eftir götunni. Það
fór ekki milli mála. Ég var fyrstur,
haföi skotið grönnunum ref fyrir
rass. Öðru vísi mér áður brá. Jóla-
sveinamir kinkuðu kolli þegar ég
gekk heim tröðina. Snjókallinn
glotti á plötunni. „Komdu og kíktu á
jólaijósin," sagði ég við konuna.
„Koma þau ekki vel út hjá mér?“
Kona hins myndarlega manns lét
ekki á sér standa, gekk út og leit
yfir garðinn. „Á hvaða tré hengd-
irðu seríuna, góði minn?“ Það var
von að frúin spyrði. Þegar ég leit á
tréð loguðu engin ljós. Líf seríunnar
var slokknað. Hún var dauð eins og
hún lagði sig.
Ég starði á dagsverkið, stolt mitt.
Orðalaust gekk ég að trénu og reif
niður seríuna, reyndi ekki einu
sinni að koma lífi i hana. „Við
kaupum nýjar,“ sagði ég við konuna
sem hafði horft á aðfarimar. „Þetta
er einnota drasl. Það borgar sig að
henda því eftir hver jól svo maður
þurfi ekki að ergja sig endalaust.
Konan mótmælti ekki enda höfðu
hrotið af munni bónda hennar lítt
jólalegar athugasemdir.
Bænaraugu jólasveina
Ég kláraði að setja nýju seríurnar
upp á mánudagskvöldið. Þá hafði ég
tekið gleði mína á ný. Litfagrar per-
umar nutu sín vel á trjánum. Engin
þeirra blikkaði. Jólasveinamir
undu sér vel við garðstiginn og síst
hafði dregið úr glottinu á snjókallin-
um. Ég sofnaði sæll um kvöldið.
Rokið vakti mig um morguninn.
Það var eiginlega ekki rok heldur
bálviðri. Það var með hálfum hug
að ég lyfti gardínunni og kíkti út í
garðinn. Þar blikkuðu nokkur ljós,
ekki á trjám heldur í hrúgum á jörð-
inni. Jólasveinamir lágu ijóslausir
á víð og dreif, þar af tveir í garði
grannans. Glottið var horfið af snjó-
kallinum. Hann hafði slitnað af plöt-
unni og hékk upp í tré. Ég sá ekki
betur en hann hefði hengt sig í ser-
íusnúru.
Mér féllust hendur. Satt að segja
fór ég í vinnuna án þess að skera
snjókallinn úr snörunni eða bjarga
jólasveinunum. Dugði lítt þótt þeir
horfðu á mig bænaraugum. Seríu-
hrúgöldin lágu þar sem þau voru
komin. „Manni hefnist fyrir það að
byrja á undan öðrum," tautaði ég
við konuna um kvöldið og snerti
ekki á draslinu, „næst hengi ég
þetta upp á Þorláksmessu.“
Fölnað glott
„Við verðum að koma skikki á
jóladótið," sagði konan degi síðar.
„Þetta er okkur til vansæmdar, sér-
skær
staklega snjókaUinn." Ég mannaði
mig upp og sótti kauða í tréð. Hann
glotti á ný eftir peruskipti. Sama
gilti um jólasveinana, einkum þá
sem ég sótt í nágrannagarðinn. Þeir
ljómuðu. Merkilegt nokk lifnaði að
mestu á seríunum eftir að ég hafði
þurrkað þær, hrist hæfilega og skipt
um fjórar perur. Konan dásamaði
mann sinn fyrir dugnaðinn. „Batn-
andi manni er best að lifa,“ sagði
hún. Heitt kakó beið hins veður-
barða. Sæll í hjarta hvarf ég í
draumalandið. Allt hafði farið á
besta veg.
Gnauðið vakti mig. Veðurham-
urinn var ekki minni um morgun-
inn en tveimur sólarhringum fyrr. í
svefnrofunum heyrði ég að útvarpið
var á. Fréttamaður sagði frá því að
björgunarsveitir hefðu átt annríkt
alla nóttina, neglt niður þök og fest
plötur. Lausamunir höfðu fokiö um
alla borg. Með hálfum huga kikti ég
út um þakgluggann en hrökk frá.
Fölnað glottið á snjókallinum blasti
við mér. Hann hafði fokið upp á
þak. Ég sá ekki jólasveinana. Serí-
umar voru dauðar.
Bjartsýnn þulur
„Hvað með inniseríur þetta
árið?“ sagði ég við konuna áður en
ég fór í vinnuna. Hún svaraöi engu.
SnjókaUinn hafði runniö frá glugg-
anum niöur á þakkantinn. Hvergi
sá til jólasveinanna. Ég kveikti á út-
varpinu um leið og ég bakkaði frá
húsinu. „Við höldum þá áfram með
jólalögin,“ sagði útvarpsþulurinn,
eins og þaö væri sjálfsagt mál,
„næst hlustum við á hið fallega jóla-
lag og ljóð Emmy Köhler, í þýðingu
Gunnlaugs V. Snævarr: „Nú ljóma
aftur ljósin skær“.
Ég slökkti áður en fyrstu tónam-
ir heyrðust.