Dagblaðið - 12.05.1980, Blaðsíða 21

DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 12. MAÍ 1980.
21
Ostóarsamkomulag-
ið um Jan Mayen
Utanrikisráðherrarnir Ólafur Jóhannesson or Knut Frydenlund takast í hendur að
samkomulaui náðu i Osló.
DB-mvnd: S.l. Osló.
Bókun um viðræður
um fiskveiði- og
landgrunnsmál
Ríkisstjórn íslands og rikisstjórn
Noregs,
sem viðurkenna nauðsyn á raun-
hæfum ráðstöfunum til verndunar,
skynsamlegrar nýtingar og endurnýj-
ungar lifandi auðæfa hafsins og enn-
fremur nauðsyn skynsamlegrar nýt-
ingar auðlinda landgrunnsins,
sem viðurkenna að samkvæmt
þjóðarétti bera löndin tvö sem strand-
riki höfuðábyrgð á raunhæfri verndun
og skynsamlegri nýtingu þessara
auðlinda,
sem viðurkenna mikilvægi sam-
ræmds, náins og vinsamlegs samstarfs
milli landanna tveggja til að tryggja að
þessum markmiðum verði náð og
viðurkenna einnig nauðsyn á skipu-
lögðu samstarfi við önnur lönd sem
hlut eiga að máli til þess að ná þessum
markmiðum,
sem víðurkenna hversu mjög efna-
hagur íslands er háðut fiskveiðum, sbr.
71. gr. texta hafréttarráðstefnun ar.
sem hafa í huga að ísland hefur sett
200 milna efnahagslögsögu og að
Noregur mun setja fiskveiðilögsögu við
.lan Mayen,
sem viðurkenna hinar sérstöku að-
stæður setn mikilvægar eru við
afmörkun svæða landanna tveggja á
þeim hafsvæðum, sem hér um ræðir,
bæði að því er varðar fiskveiðar og
landgrunn,
sem láta i Ijós áhyggjur sínar vegna
hættu á ofveiði, sem sérstaklega steðjar
að loðnustofninum,
sem hafa í huga þau störf sem unnin
eru á 3. hafréttarráðstefnu Sameinuðu
þjóðanna og enn er ólokið,
hafa orðið ásáttar um eftirfarandi:
l.gr.
Aðilarnir skuli hafa samstarf um
framkvæmdaratriði á sviði fiskveiða og
skal sérstök áhersla lögð á ráðstafanir
vegna verndunar, skynsamlegrar nýt-
ingar og ábyrgrar endurnýjunar stofna
sem ganga um hafsvæðin milli íslands
og Jan Mayen.
Aðilar skulu skiptast á upplýsingum
um aflatölur og fiskveiðiráðstafanir
landanna, samræma hafrannsóknir og
skiptast á upplýsingum um þróun fisk-
veiða.
2- gr.
Aðilar skulu setja á fót fiskveiði-
nefnd. Hvor aðili skal tilnefna einn
fulltrúa og einn varafulltrúa í nefndina.
Fulltrúar mega leita aðstoðar ráðgjafa
og sérfræðinga.
Nefndin skal koma saman eigi
sjaldnar en einu sinni á ári og skulu
fundir haldnir á vixl í löndunum
tveimur. Ennfremur skal nefndin koma
saman eins oft og nauðsynlegt þykir.
Aðilar skulu setja á fót starfshóp
fiskifræðinga i tengslum við nefndina.
Starfshópurinn skal aðstoða nefndina
með þvi að veita henni vísindaleg ráð
varðandi starfsenú hennar.
3- gr-
Nefndin skal fjalla um málefni sem
upp koma varðandi framkvæmd á
stjórnun fiskveiða. Skal hún leggja
tillögur fyrir aðilana og veita þeim ráð
um fiskveiðar á flökkustofnum á
svæðinu með tilliti til leyfilegs heildar-
afla slíkra stofna og skiptingar heildar-
aflans, svo og ræða og samræma aðrar
verndarráðstafanir. Samhljóða tillögur
nefndarinnar verða bindandi eftir tvo
mánuði enda hafi hvorug ríkisstjórn-
anna mótmælt þeim.
Aðilar mega fela nefndinni að fjalla
um hvers kyns önnur málefni varðandi
fiskveiðarnar.
4. gr.
Þar sem loðnustofninn gengur um
svæði beggja aðila, skulu þeir reyna að
ná samkomulagi um ákvörðun leyfilegs
hámarksafla. Ef samkomulag næst
ekki, getur ísland, sem sá aðili, sem
mestra hagsmuna hefur að gæta varð-
andi loðnustofninn, ákveðið leyl'ilegan
hámarksafla.
Ef i ljós kemur að leyfilegum
hámarksafla loðnu á veiðitímabilinu
hefur verið breytt með tillili til þess
veiðimagns, sem hlutdeild Noregs i
afianum var byggð á, skal sú hlutdeild
breytast til samræmis við það á sama
eða næsta veiðitímabili.
Ef ákvörðun þessi er talin bersýni-
lega ósanngjöm getur Noregur lýst sig
óbundinn af heildarafiamagninu.
5. gr.
Hlutdeild Noregs i heildarafia loðnu
á Jan Mayen svæðinu skal fjögur
fyrstu árin, þ.á m. árið 1980, vera
15%.
Skipting loðnukvóta milli Noregs og
Íslands má taka til endurskoðunar i
fiskveiðinefndinni i siðasta lagi í lok
4ra ára timabilsins í Ijósi þeirrar
þróunar, sem átt hefur sér stað á veiði-
svæðinu og á grundvelli þeirra visinda-
legu niðurstaðna, sem fyrir hendi
kunna að vera um dreifingti loðnunnar
um hin ýmsu svæði. Náist ekki sam-
komulag, skulu rikisstjórnir beggja
landanna fjalla unt stöðuna, með það
markmið fyrir augum, að ná fram
lausn sem tekur tillit til þeirra sjónar-
ntiða, sem báðir aðilar hafa lagl til
grundvallar við gerð bókunar þessarar.
ó. gr.
Af þeint hluta leyfilegs aflahámarks,
sent fellur i hlut Íslands samkvæntl 5.
gr., er islenskum fiskimönnunt veilt
heintild til veiða á Jan Mayen svæðinu
samsvarandi ntagn loðnu og fellur i
hlut Noregs af leyfilegúm hántarksafia
samkvæmt 5. gr.
Að þvi er lekur til annarra flökku-
stofna skal tekið sanngjarnt tillit til
þess hve ísland er almennt háð fisk-
veiðunt, svo og fiskveiðihagsmuna ís-
lands á Jan Mayen svæðinu. Af þeim
aflahlut, sent islandi er veittur nteð
santningagerð við Noreg og önnur
lönd, mega islendingar veiða sann-
gjarnan hluta á Jan Mayen svæðinu.
Aflamagn íslands á Jan Mayen
svæðinu er tekið til untfjöllunar á
hinunt árlegu fundunt fiskveiði-
nefndarinnar.
7- gr.
Hvor aðili um sig ntá úthluta til
þriðja lands rétli til að veiða þann
hántarksafla, sent visað er til i 5. gr.
Slíkar veiðar ntá aðeins leyl'a innan
lögsögu viðkontandi aðila.
8. gr.
Aðilar viðurkenna að nauðsynlegt
kunni að vera vegna raunhæfrar vernd-
unar og skynsamlegrar nýtingar
flökkustofna að ráðgast við önnur lönd
og samræma fiskveiðiráðstafanir
hlutaðeigandi landa, þ.á m. ákvörðun
leyfilegs hámarksafla og skipting hans í
samræmi við 63. gr. texta hafréttar-
ráðstefnunnar og ákvæði bókunar
þessarar.
9. gr.
Fjallað verður um almörkun land-
grunnsins á svæðinu milli Íslands og
Jan Mayen i framhaldsviðræðum.
I þessu skyni eru aðilar ásáttir um að
skipa svo fljótt, sem verða má, sátla-
nefnd þriggja manna og skal hvor aðili
tilnefna mann, sem er ríkisborgari þess
lands. Formaður nefndarinnar er til-
nefndur með samkomulagi aðilanna.
Hlutverk nefndarinnar skal vera að
gera tillögur um skiptingu landgrunns-
svæðisins milli íslands og Jan Mayen.
Við gerð slíkra tillagna skal nefndin
hafa hliðsjón af hinum miklu efnahags-
legu hagsmunum Islands á þessum haf-
svæðum, svo og landfræðilegum, jarð-
fræðilegum og öðrum sérstökum
aðstæðum.
Nefndin setur sér sjálf starfsreglur.
Samhljóða tillögur nefndarinnar skulu
lagðar fyrir rikisstjórnirnar svo fljótt,
sem verða má. Aðilar miða við að
tillögurnar verði lagðar frarn innan
fimm mánaða frá skipun nefndarinnar.
Tillögur þessar eru án skuldbind-
ingar fyrir aðilana, en þeir nutnu taka
sanngjarnt tillit til þeirra í frekari máls-
meðfcrð.
10.gr.
Þegar um er að ræða starl'semi á
Iandgrunnssvæðununt milli fslands og
.lan Mayen að þvi er varðar rannsóknir
eða vinnslu auðlinda á landgrunninu
eða i því, skuldbinda aðilarnir sig til að
hafa náin santráð og náið samstarf um
setningu og framkvæmd nauðsynlegra
öryggisreglna til þess að konta i veg
l'yrir ntengun, sent gæti stofnað lifandi
auðlindunt á þessum hafsvæðunt i
hættu eða haft önnur skaðleg áhril' á
unthverfi sjávar.
Hvor aðili unt sig skuldbindur sig til
þess að leggja l'yrir hinn fastntótaðar
áætlanir unt slika slarfsenti varðandi
rannsóknir eða vinnslu landgrunnsauð-
linda með hæfilegum fyrirvara áður en
slik slarfsenti hefsl.
Il.gr.
Bókun þessi öðlasl ekki gildi l'yrr en
aðilar hafa skipst á orðsendingum um
að nauðsynlegunt stjórnskipunar-
ákvæðunt hafi vcrið fullnægt.