Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1945, Qupperneq 11

LANDSBÓKASAFNIÐ 1944
11
koma þar fyrir neðanj arclargeymsluni. ef henta þætti. Þyrfti fyrr en síðar að fá hæfa
menn til að gera tillögur um, hvernig þeirri byggingu yrði bezt fyrir komið. Það fer
vel á því, að Þjóðbókasafn íslands hafi aðsetur sitt á Arnarhólstúni, enda myndu
fáir kjósa því annan stað fremur.
, ^ Meðal margra aðkallandi verkefna í safninu er samning og út-
Islenzk hokeskrci . r , * *n i. -i í * 'n
gata tullkonnnnar íslenzkrar bokaskrar. bæmir ílla bokaþjoo-
inni, að slík skrá skuli ekki vera til. Nú eru horfur á, að úr þessu verði bætt á næstu
árum. Hefur Alþingi veitt byrjunarstyrk til verksins og er undirbúningur þegar haf-
inn. Eigi má þó vænta þess, að skráin verði prentuð fyrr en eftir nokkur ár, því að
verkið er bæði vandasamt og torsótt, en mikils um vert, að skráin verði vel úr garði
gerð. Mjög mikilsverðan stuðning veita hinar ágætu skrár Halldórs prófessors Her-
mannssonar um Fiske-safn, en svo sem vænta má, vantar það safn fjölda bóka og
ritlinga, einkum frá síðari árum, sem Landsbókasafnið á.
Tekin hefur verið upp sú nýbreytni að minnast merkra afmæla
Syningar skálda og rithöfunda, tímamóta í íslenzkri bókagerð og prentsögu
með þeim liætti að efna til bókasýninga í safninu. Sumarið 1944 voru liðin 100 ár
frá því að prentsmiðja tók til starfa í Reykjavík. Var þessa afmælis minnzt með þeim
hætti, að komið var fyrir í sýningarkössum fyrstu bókunum, sem prentaðar voru í
Reykjavík haustið 1844 og síðustu Viðeyjarbókum frá sama ári, en Viðeyjarprent-
smiðja var flutt til Reykjavíkur sumarið 1844. Til samanburðar voru svo sýndar
nokkrar bækur úr Hólaprentsmiðju frá árinu 1744, eina íslenzka bókin sem til er frá
1644, Þorláksbiblía, fyrsta prentuð bók á íslenzku, Nýja testamentið í þýðingu Odds
Gottskálkssonar, sem prentað var í Hróarskeldu 1540, og loks nokkrar íslenzkar bækur
frá árinu 1944, þar á meðal ýmsar prentminjar frá stofnun lýðveldisins.
Hinn 13. desember 1944 voru 200 ár liðin frá fæðingu Jóns skálds Þorlákssonar á
Bægisá. Voru þá sýndar með sama hætti allar útgáfur af verkum hans, nokkur sýnis-
horn af eiginhandarritum skáldsins og það sem til náðist af því, er um hann hefur
verið ritað og verk hans. Sýningar þessar stóðu nokkra daga og voru vel sóttar. Æski-
legt væri að hafa sérstakt rúmgott herbergi fyrir tækifærissýningar af þessu tagi, en
eins og nú er háttað um húsrúm í safninu, er örðugt að koma slíkum sýningum við.
Landsbókasafnið hefur gefið út ritaukaskrár óslitið frá árinu
Árbókin 1887 til 1943. Taka þær yfir allar bækur og ritlinga, sem safnið
hefur eignazt á þessu tímabili. Skrár þessar hafa venjulega komið út á hverju ári. Þó
kom í einu lagi skrá um ritauka áranna 1918—1924, og tvívegis hefur komið út skrá
um ritauka tveggja ára saman (1916—1917 og 1940—1941). Á árinu 1944 varð
erlendur ritauki með minna og einhæfara rnóti vegna margvíslegra örðugleika á öflun
bóka frá útlöndum. Þykir ekki taka því að prenta skrá um hann að þessu sinni. Sú
breyting er nú á orðin, þegar þetta er ritað, að styrjöldinni í Evrópu er lokið og sam-
göngur við Norðurlönd um það bil að hefjast. Á safnið því í vændum mikinn rit-
auka á Norðurlandamálum og er fyrirhugað að prenta í einu lagi skrá um erlendan