Frjáls verslun - 01.05.1969, Side 21

FRJALS VERZLUN'
21
ÚR ÞINGSÖLUM
BAKSVIÐ
ALÞINGIS
Langflestir íslendingar kynnast
störfum Alþingis einungis í gegn-
um útvarpsumræður eða af frétt-
um dagblaða og útvarps. Að vísu
er hverjum og einum heimill að-
gangur að áheyrendapöllum þings-
ins, en þeir bekkir eru jafnan
þunnskipaðir.
Það gera sér því sennilega fæst-
ir grein fyrir því, hversu mikið
starf það er í raun og veru, sem
framkvæmt er hjá þessari æðstu
stofnun þjóðarinnar. Eldhúsdags-
umræðurnar taka ekki nema fá
kvöld á vetri hverjum, og þing-
fundirnir, sem fréttamenn skýra
frá, standa venjulega ekki nema
tvær klukkustundir, fjóra daga
vikunnar.
Þrátt fyrir alla þá gagnrýni,
sem beint er að störfum Alþingis
í pólitískum hita augnabliksins,
kemur í ljós, þegar störf löggjaf-
ans eru skoðuð í ljósi liðins tíma,
að oftast hefur honum tekizt vit-
urlega og margar löggjafir geta
staðið óhaggaðar áratugum sam-
an, þrátt fyrir geysilegar þjóðfé-
lagsbreytingar, sem verða á sama
tíma.
Áður en lagafrumvarp er end-
anlega afgreitt sem lög, þarf það
að fara gegnum sex umræður í
þinginu, og tvær af fastanefndum
þess verða að fjalla um það og
skila álitum. Nefndir þessar kalla
oftast á sinn fund þá aðila, sem
mesta þekkingu hafa á því máli,
sem rætt er hverju sinni, og ó-
sjaldan gera nefndirnar tillögur
um breytingar að lokinni slíkri
rannsókn málsins. Það tekur því
töluverðan tíma að fjalla um
hvert frumvarp, enda fer það
jafnan svo, að mjög mörg mál fá
aldrei fullkomna þinglega með-
ferð. Þau eru tekin til fyrstu um-
ræðu, vísað til nefndar og þar
sofna þau svefninum langa.
Oft kemur svo fyrir, að frum-
vörp þarf að afgreiða í miklu
skyndi. Getur þá þingforseti, með
samþykkt þingsins, veitt afbrigði
frá þingsköpum þannig, að málið
getur komið fyrir mörgum sinn-
um sama daginn. Venjulegast er
hér um að ræða stjórnarfrumvörp,
sem aðkallandi er að taki gildi,
og þá í lang flestum tilfellum sam-
ið fyrirfram við leiðtoga stjórnar-
andstæðinga um, að málið fái
skjótan framgang.
Langt er síðan að gamla Al-
þingishúsið við Austurvöll varð
alls ófullnægjandi fyrir hina
margþátta starfsemi þingsins, þótt
lítið hafi enn verið gert í bygg-
ingamálum nýs þinghúss, og
reyndar ekki enn búið að ákveða,
hvar því verður valinn staður.
Hluti þingstarfanna fer nú fram
í leiguhúsnæði, og eru þannig t. d.
flestir nefndarfundir haldnir í
Þórshamri og þar hafa þingmenn
einnig nokkra aðstöðu. Var bætt
úr mjög brýnni þörf með tilkomu
þess húsnæðis.
í Alþingishúsinu sjálfu fara
þingfundirnir fram. Efri og neðri
deild halda venjulega þrjá fundi
vikulega, en einn fundur er hald-
inn í Sameinuðu Alþingi, sem
kemur saman í fundarsal neðri
deildar. í húsinu eru ennfremur
skrifstofa forseta íslands, skrif-
stofa Alþingis og skjalavarzla,
fundarherbergi stjórnmálaflokk-
anna, eldhús og kaffistofa. Á efstu
hæð hússins er svo herbergi, þar
sem fréttamenn hafa aðsetur sitt,
áheyrendapallarnir og hljóðritun
þingsins.
Fyrir allmörgum árum var byrj-
að að taka allar ræður þingmanna
upp á segulband og voru þá settir
upp ræðustólar í þingsölunum,
sem allir verða nú að tala úr.
Áður voru ræður þingmannanna
hraðritaðar og talaði þá hver úr
sínu sæti. Eftir segulbandsupptök-
unum eru ræður þingmannanna
síðan vélritaðar upp og gefst þeim
kostur á að fara yfir þær og leið-
rétta minni háttar villur. Síðan
fara þær til prentunar og í þing-
tíðindum geta menn síðan lesið
allar þær umræður, sem fram hafa
farið opinberlega á þinginu. Eru
þingtíðindin jafnan margra binda
bók eftir vetur hvern, því að
sjaldan láta þingmennirnir deigan
síga á þingfundunum.
Ingólfur Jónsson og Friðjón Þórð-
arson.
Emil Jónsson, Bjarni Benedikts-
son og Jóhann Hafstein.
Birgir Finnsson og Magnús Jóns*
son.