Frjáls verslun - 01.08.1969, Page 39

FRJÁLS VERZLUN
39
HAFNARFJORÐUR
Verzlunarstaður írá upphafi 15. aldar.
Hafnarfjörður á sér langa sögu
sem verzlunarstaður. Þegar i upp-
hafi 15. aldar var þar ensk verzl-
unarhöfn, og svo var, þar til Þjóð-
verjar náðu yfirhöndinni, eftir
harða orrustu við Englendinga. í
kjölfar þessa varð Hafnarfjörður
að ,,Hansakaupstað“ og var aðal-
höfn þýzkra kaupmanna á Islandi
alla 16. öldina.
í byrjun 17. aldar hófst svo
tímabil dönsku einokunarverzl-
unarinnar, og var Hafnarfjörður
þá ein mikilvægasta verzlunar-
miðstöð landsins-
Brautryðjandi íslenzkrar verzl-
unar í Hafnarfirði var Bjarni ridd-
ari Sivertsen ,og hefur hann oft
verið kallaður „faðir Hafnarfjarð-
ar“. Auk verzlunarinnar rak
Bjarni umfangsmikla útgerð í
Hafnarfirði og kom þar á fót
skipasmíðastöð. Árið 1950 var
Bjarna reistur veglegur minnis-
varði í lystigarði Hafnfirðinga,
Hellisgerði.
KAUPSTAÐARRÉTTINDI.
Þáttaskil urðu i sögu Hafnar-
fjarðar 1. júní árið 1908, en þá
lauk langri baráttu bæjarbúa fyr-
ir því, að bærinn fengi kaupstað-
arréttindi. Hafði frumvarp um
bæjarstjórn í Hafnarfirði verið
fellt tvisvar á Alþingi, áður en
það náði fram að ganga 1907.
Frá þessum tíma hefur Hafnar-
fjörður verið ört vaxandi kaup-
staður, og er nú íbúatala bæjarins
orðin rúmlega 9000. Eru aðeins
tveir kaupstaðir landsins, Kópa-
vogur og Akureyri, fólksfleiri. Til
glöggvunar um hinn öra vöxt
Hafnarfjarðar má nefna, að árið
1870 voru íbúar þar 363 og árið
1900 voru þeir 374.
BIUGGU AÐ SÍNU.
Lengi framan af bjuggu Hafn-
firðingar að sínu. Þrátt fyrir að
kaupstaðurinn væri í nágrenni
Reykjavíkur, var samgöngum
þannig háttað, að ógerlegt var
fyrir Hafnfirðinga að stunda vinnu
í Reykjavík, ef þeir ætluðu heim
að kvöldi. Á þessu varð mikil
breyting á og eftir seinni heims-
styrjöld. Með tilkomu greiðari
samgangna fóru margir Hafnfirð-
ingar að stunda atvinnu sína í
Reykjavík, og nú á síðari árum
hafa risið upp heil bæjarhverfi í
Hafnarfirði, þar sem flestir fjöl-
skyldufeður stunda vinnu í höfuð-
borginni-
Fyrir þessu eru ýmsar ástæður,
ekki sízt þær, að um tíma var
auðveldara að fá lóðir fyrir íbúð-
arhús í Hafnarfirði og íbúðarverð
þar var öllu lægra en í höfuð-
borginni. Aðeins 15—20 mínútna
akstur er á milli Hafnarfjarðar
og Reykjavíkur, og þætti það ekki
mikið í stórborgum erlendis, þar
sem menn verða oft að ferðast
klukkustundum saman milli heim-
ilis og vinnustaðar.
UTGERÐIN.
Undirstaða atvinnulífs Hafnar-
fjarðar hefur verið og er reyndar
enn, fiskveiðar og sá iðnaðm’, er
þeim fylgir. Þótt hlutur Hafnar-
fjarðar hafi minnkað í saman-
burði við ýmsar mestu verstöðvar
landsins, þá er þar mikil útgerð
og stór fiskvinnslufyrirtæki. Höfn-
in í Hafnarfirði er mjög góð frá
náttúrunnar hendi, og þar hafa
verið gerð mikil hafnarmannvirki.
Stærstu kaupskip, sem flutt hafa
vörur til íslands, hafa ekki getað