Frjáls verslun - 01.03.1971, Qupperneq 13

FRJÁLS VERZLUN NR. 3 1971
11
ÍSLAND
Alþingi
Ekki samsfaða
um eina mál-
stofu að sinni
Á síðustu árum hefur tals-
vert verið rætt um breytingar
á starfsháttum Alþingis, ef þær
mættu verða til að greiða fyrir
störfum þingsins og efla veg
þess. Ýmis atriði hafa komið
til athugunar, þ. á. m. sú skipu-
lagsbreyting að fella niður
deildaskiptingu og taka upp
eina málstofu. Er sú breyting
talin ein hafa verulega þýð-
ingu, þótt fleira geti einnig veg-
ið þar með. Telja má víst, að
mikill meirihluti þingmanna
sé samþykkur því, að tekin
verði upp ein málstofa í stað
tveggja og sameinaðs þings,
eins og nú er. Hins vegar mun
þá greina all mjög á um, hvort
rétt sé að gera þessa breytingu
eina sér. Flestir þingmenn
stjórnarflokkanna tveggja
munu telja það rétt, en stjórn-
arandstöðuþingmenn vera því
fremur mótfallnir, enda sé rétt-
ara að taka ýmis fleiri atriði
stjórnarskrárinnar til athugun-
ar um leið, en það hefur sem
fyrr segir verið mjög á döfinni
um skeið. M. a. hefur komið
fram sú skoðun, að rétt sé að
endurskoða stjórnai’skrána frá
grunni, og jafnvel setja nýja
stjórnarskrá á 1000 ára afmæli
íslandsbyggðar. 1974. Er sú
hugmynd ekki fremur frá
stjórnarandstöðunni en stjórn-
arflokkamönnum, heldur all út-
breidd skoðun í öllum flokkum.
Sem sé, samstaða um eina
málstofu á Alþingi mun ekki
vera fyrir hendi að sinni, vegna
ágreinings um framkvæmd
málsins.
Ef tekin yrði upp ein mál-
stofa myndi þurfa einum þing-
manni færra til að mynda meiri-
ihluta á Alþingi, 31 í stað 32
nú. Er talið að sú staðreynd
kunni e. t. v. að hafa einhver
áhrif á afstöðu þingflokkanna
til málsins nú, jafnvel þótt
breytingin gengi ekki yfir fyrr
en eftir tvennar kosningar hér
frá.
Skipulagsmál
Mýskipan og
stór átölc eru
knýjandi
Á miðju þessu ári verða lið-
in 50 ár frá því að fyrstu ís-
lenzku skipulagslögin tóku
gildi. Haldið verður upp á af-
mælið með samkeppni, sem sér-
stök nefnd sér um og er nú að
undirbúa. Líklega verður boðið
út aðalskipulag ótiltekins sjáv-
arþorps.
En hvað líður skipulagsmál-
unum á fimmtugsafmæli skipu-
lagslaganna, og hvað er fram-
undan? Zóphónías Pálsson
skipulagsstjóri ríkisins svaraði
spurningum FV á þessa leið:
Ástand skipulags er misjafnt,
hvergi er það gott nema þá í
Reykjavík, sums staðar má
segja að það sé sæmilegt, en
víða slæmt.
Ríkið annaðist til skamms
tíma alla skipulagsstarfsemi,
nema í Reykjavík. Reykjavík-
urborg hefur um áratugaskeið
rekið eigin skipulagsstarfsemi,
Kópavogskaupstaður tók upp
slíka starfsemi fyrir fáum ár-
um og nú er Akureyrarkaup-
staður að hefja slíka starfsemi.
Vegna skipulagsstarfsemi er
innheimt 3 prómill skipulags-
gjald af fasteignum, skv. bruna
bótamati þeirra. Þau sveitar-
félög, sem reka sjálf skipulags-
starfsemi geta fengið helming
þess skipulagsgjalds, sem þar
er innheimt, á móti ríkinu, og
hefur svo verið frá 1964.
Skipulag hlýtur staðfestingu
með samþykki viðkomandi
sveitarstjórna og skipulags-
stjórnar ríkisins. Ennfremur er
skylt að hafa skipulagstillögur
til sýnis almenningi í 6 vikur,
og að fjalla um athugasemdir,
sem þá koma fram,
Ýmislegt hefur háð skipu;
lagsstarfseminni hingað til. f
fyrsta lagi fjárskortur. Skipu-
lagsgjaldið hefur verið lágt, og
ríkið hefur ennfremur jafnan
tekið sneið af bví til annarra
þarfa. Ætli það séu ekki um
20 milljónir á síðustu 10 árum,
sem ekki hafa runnið til skipu-
lagsstarfseminnar. í öðru lagi
var lengi tilfinnanlegur skortur
á arkitektum, sérmenntuðum á
þessu sviði, og sá skortur er
raunar enn fyrir hendi. í þriðja
lagi. og það hefur e. t. v. verið
öllu alvarlegast, þá hafa sveit-
arstjórnir haft flestar hverjar
mjög takmarkaðan skining á
nauðsyn þessarar starfsemi og
gildi skipulagsins. Þetta er nú
mjög að breytast.
Eg hef trú á því, að nýskip-
an skipulagsmálanna sé á
Efri deild: 20 menn. Neðri deild: 40 menn.