Frjáls verslun - 01.08.1972, Blaðsíða 29

Greinar og viötöl
tfugur Alþingis til hags-
munamála verzlunariitnar
• eftir Ellert B. Schram, alþingismann
FRJÁLS VERZLUN hefur snúiS sér til Ellerts B. Schram alþm. og beðið hann
um a3 lýsa viðhorfum sínum d afsíöðu Alþingis til þeirra mála, sem snerta
hagsmuni verzlunarinnar í landinu. — Fer greinin hér á eftir:
Af persónulegum ástæðum
hef ég um alllangt skeið haft
áhuga á að fylgjast með mál-
efnum verzlunarinnar í land-
inu Ég fylgdist með þeim
breytingum, sem urðu á allri
verzlun og viðskiptum, þegar
úrelt og fornaldarleg skerðing-
arákvæði voru afnumin í upp-
hafi síðasta áratugs. Ég hef
sömuleiðis fylgst með því,
hvernig verzlunin í framhaldi
þar af, hefur engu að síður
orðið verulega afskipt í rekstr-
arafkomu eða stöðu atvinnu-
veganna almennt. Þannig hef-
ur verzlunin verið skotspónn
hvers konar efnahagsráðstaf-
ana, og það virðist sígild og
sjálfsögð afstaða stjórnvalda að
taka lítið sem ekkert tillit til
stöðu verzlunar og verzlunar-
fyrirtækja, þegar kollsteypurn-
ar eru teknar í darraðardansin-
um við verðbólguna. Áróður
þess efnis, að kaupsýslumenn
hagnist á verðbólgu og gengis-
fellingum eru einhver ófyrir-
leitnustu ósannindi, sem á borð
eru borin í hérlendum stjórn-
málaumræðum.
FURÐULEGT SKILNINGS-
LEYSI OG FORDÓMAR.
Áþreifanlegt dæmi um,
hvernig hagsmunamál verzlun-
arinnar eru höfð að leiksoppi,
er meðferðin á frumvarpi fyrr-
verandi ríkisstjórnar um verð-
gæzlu og samkeppnishömlur.
Er ekki vert að ergja sig frek-
ar á því að rifja upp þau mála-
lok.
Með tilkomu svokallaðrar
vinstri stjórnar er að sjálf-
sögðu ekki að búast við sam-
þykkt þess frumvarps á næst-
unni, hvað þá heldur að gera
megi ráð fyrir öðrum úrbót-
um í átt til frjálsari og heil-
brigðari verzlunarhátta. Þar
kemur pólitíkin til.
En afstaða manna gagnvart
málefnum verzlunarinnar er
ekki einasta af pólitískum toga
spunnin. Furðulegt skilnings-
leysi og fordómar ríkja í þess-
um efnum.
AFSTAÐA ALÞINGIS.
Þessi fullyrðing mín, byggist
á skoðun, sem mjög styrkist
þegar dreginn er lærdómur af
afgreiðslu eða réttara sagt með-
ferð alþingis á liðnum vetri,
á málefnum, sem snertu verzl-
unina.
í fyrsta lagi minni ég á, að
sjónarmið forsvarsmanna verzl-
unarinnar varðandi frekari af-
greiðslu skattalagafrumvarp-
anna í vetur, voru ekki rædd,
frekar en þau hefðu alls ekki
verið sett fram.
í öðru lagi byggðist andstað-
an gegn breytingum á mjólk-
ursölunni á hleypidómum og
blindri skoðun manna á ímynd-
uðum gróðasjónarmiðum kaup-
manna á kostnað bænda. Ég,
sem fyrsti flutningsmaður
frumvarpsins um mjólkursöl-
una, var vændur um að vera
sérstaklega útsendur af kaup-
mannavaldinu í Reykjavík, og
því ætti frumvarpið ekkert
gott skilið.
í þriðja lagi gætti fullkom-
ins tillitsleysis gagnvart verzl-
unarmenntun og verzlunar-
rekstri, þegar lagt var fram
stjórnarfrumvarp þess efnis, að
ráðherra gæti veitt hverjum
og einum verzlunarleyfi, sam-
kvæmt hans eigin mati, án
minnsta skilyrðis um lágmarks-
kröfur eða undirstöðuþekkingu
í verzlun. Slík heimild, að hver
sem er geti sótt um, og fengið
verzlunarleyfi, er auðvitað í
fullu ósamræmi við þróun á
öllum sviðum, þar sem gerðar
eru auknar kröfur um sér-
menntun og þekkingu.
í fjórða lagi fékk tillaga
þriggja þingmanna Sjálfstæðis-
flokksins um könnun á stöðu
verzlunarinnar engar undir-
tektir og dagaði uppi í þing-
inu.
ÞÁTTUR GYLFA Þ.
í fimmta og síðasta lagi var
felld meinlaus og sjálfsögð til-
laga sem flutt var sem breyt-
ing á lögum um þingsköp, þar
sem gert var ráð fyrir skipan
verzlunar- og viðskiptanefnda
í deildum Alþingis, til sam-
ræmis við nefndir um aðra at-
vinnuvegi. Sú breytingatillaga
féll á jöfnu og réði þar úrslit-
um atkvæði Gylfa Þ. Gislason-
ar. Nú eru það ekki mín orð,
að maðurinn hafi ekki í gegn-
um árin sýnt verzluninni skiln-
ing en það er engu að síður
táknrænt, að sá maður, sem
gegnt hefur embætti viðskipta-
ráðherra í nær 15 ár samfleytt,
skuli sýna þessum atvinnuvegi
þá lítilsvirðingu, að leggjast
gegn þessari tillögu.
Nú er fjarri lagi, að mönn-
um þurfi að fallast hendur við
slíkar undirtektir, en hitt er
ljóst, að málsvarar verzlunar-
innar þurfa mjög að athuga
sinn gang í allra næstu fram-
tíð, ef verzlunin á ekki að
traðkast undir í kapphlaupinu
um hlutaskiptin í þjóðarbúinu.
FV 8 1972
29