Frjáls verslun - 01.02.1973, Síða 27
við hæfi fjöldans. Þannig urðu
húsgögnin frá mér fyrst og
fremst ódýr húsgögn.
Hvaða lánafyrirgreiðslu pen-
ingastofnana var um að ræða,
þegar sett var á stofn nýtt
fyrirtæki á borð við Víði?
— Mér hafði tekizt að kaupa
nýjar vélar frá Englandi og án
lánafyrirgreiðslu. Þá voru við-
horfin svo gjörólík því, sem
nú gerist, því að bankarnir
lögðu megináherzlu á að koma
út peningum, sem þeir sátu uppi
með. Vextirnir voru meira að
segja lækkaðir í þessu skyni.
Þannig var það, að ég fékk
fyrirheit um 300 þús. kr. til
að byggja nýja húsið á Lauga-
veginum, sem ég hélt að nægði
sem viðbót við mitt eigið fé. Síð-
ar kom nú í ljós, að byggingar-
kostnaðurinn reyndist meiri
en ég hafði búist við —
en lánið frá bankanum fékk
ég ekki eins og lofað hafði
verið, því að þá var gengin í
gildi ný stefna um útlán og ég
fékk á endanum % af því, sem
heitið hafði verið.
Húsið var byggt og opnaði ég
þar strax húsgagnaverzlun í
austurhluta fyrstu hæðar, en
vesturhlutinn var leigður út. Á
annarri hæð voru skrifstofur og
vélasalur, bekksalur á þeirri
þriðju með hefilbekkjum og
samsetningu og lager á efstu
hæðinni.
Eftir brunann 1956 var bætt
við tveim hæðum ofan á hús-
ið og starfsemin flutt lítillega
til á milli hæða. Nú er hús
Víðis alls 5500 fermetrar að
flatarmáli.
— En hvernig gekk að fá
hráefni til að smíða úr? Ekki
hafa viðskiptahöftin ng
skömmtunartímarnir síður
komið illa við ykkur en svo
marga aðra.
— Við höfum ýmist keypt
af lager eða flutt inn sjálfir og
segja má að verulegir erfiðleik-
ar hafi aldrei verið í rekstri
Víðis nema einkanlega á
skömmtunarárunum, á tímabil-
inu 1950—1960. Þá voru það
skömmtunarstjórarnir sem á-
kváðu, hvað við þyrftum mik-
ið magn af hráefni til þess
að smíða úr. Yfirleitt komu inn-
flutningsleyfin alltof seint, svo
að við urðum að halda mann-
skapnum við eitthvert dútl á
meðan beðið var.
Venjulega gekk þetta svo
þannig fyrir sig, að mennirnir
á litlu verkstæðunum báðu um
svo lítið, að ekkert var hægt að
klípa af þeirra skammti en þess
í stað tekið af okkur, sem vor-
um með fjölda manna í vinnu.
Þeir ákváðu sem sagt, hvað
þyrfti af efni handa hverj-
um manni. Svo fóru leyf-
in að ganga kaupum og söl-
um eins og hver önnur verzl-
unarvara. Það stoðaði held-
ur litið að senda inn sakleysis-
lega umsókn um innflutnings-
og gjaldeyrisleyfi. Það varð að
fara tveim kluk'kutímum fyrir
opnun niður á skrifstofu
„Nefndarinnar“ á Skólavörðu-
stígnum, þar sem biðröðin lá
niður alla stiga og út á götu.
Svo var talað við einhvern
nefndarmanninn og hann beð-
inn að veita málinu liðsinni án
þess þó að nein ákveðin svör
væru við því gefin.
— Hefur Víðir náð sinni
fullu stærð? Eru fyrirhugaðar
einhverjar breytingar á rekstr-
arfyrirkomulaginu eða verður
haldið áfram með sama hætti
og nú?
— Á þessum 42 árum, sem lið-
in eru síðan ég byrjaði að smíða
og selja, hefur þetta þróazt frá
því að ég var einn fyrstu níu
árin, upp í fyrirtæki með um
100 starfsmenn eins og Víðir
er nú. Hér er ársvelta nú yfir
110 milljónir og launagreiðslur
nema 33—34 milljónum.
En kyrrstaða er að mínum
dómi sama og afturför. Nú er
Viðir orðinn svo stór, að við
erum að sprengja utan af okkur
húsnæðið. Þess vegna könnum
við nú möguleika á að byggja
nýtt hús og þrefalda um leið
afköstin. Með endurskipulagn-
ingu má tvö- eða þrefalda
afköstin. — í Noregi eru
vinnuafköstin tvöföld í hús-
gagnasmíðinni miðað við af-
köstin hérlendis að því er
fram kom við úttekt norsks
sérfræðings á íslenzka hús-
gagnaiðnaðinum fyrir hálfu
öðru ári.
Véltæknin í þessari fram-
leiðslugrein er orðin svo mikil,
og til þess að koma henni við
þarf nýtt hús. Hér hafa vélarn-
ar verið settar niður eftir því,
hvar við höfum haft gólfpláss
fyrir þær. Erlendis er þetta allt
í vissu kerfi, ein vélin tekur við
af annarri nokkurn veginn
sjálfkrafa en hér þurfum við að
stafla efninu upp á vagna og
flytja á milli véla á mismun-
andi hæðum í húsinu.
Ég get nefnt sem dæmi, að
við þurfum tvo menn til að
sækja plötu á lagerinn og tvo
til að koma henni í gegnum sög.
í þessu tilfelli ætti að nota lyft-
ara, sem tekur 5 plötur í einu
og kemur þeim á sögina. Með
þess konar tækjabúnaði mætti
fimmfalda afköstin miðað við
það sem gert er um þessar
mundir.
Þannig mætti nefna fjölmörg
svipuð dæmi um það, hvernig
betri vélakostur í hinum ýmsu
framleiðsluþáttum getur marg-
faldað afköstin.
Flytja þarf efni á milli hœða og einstakra véla. Með nýjum
húsakynnum yrði hœgt að koma við tœkjum, sem spöruðu mjög
vinnukraft, sem í þetta fer.
FV 2 1973
23